Het bestuur van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie is dinsdagmiddag door haar leden weggestuurd. Het is voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis van het notariaat dat dit gebeurt. Tijdens de extra ledenraadsvergadering werd met een tweederde meerderheid (bijna 69 procent) van de stemmen besloten dat de nieuwe koers van de KNB gevaren moet worden met een nieuw bestuur. Het manifest van de groep Notaris voor Rechtszekerheid is daarmee zeer effectief gebleken.
“Uiteindelijk hebben we bereikt waar het allemaal om is begonnen.” Dat is de conclusie die notaris Ruud van Gerven, een van de woordvoerders van de actiegroep, kan trekken vlak na de vergadering. “We hebben vastgesteld dat er een flinke koerswijziging moet komen. Daar was 100 procent het mee eens. Over of dat met dit bestuur moest gebeuren, is gestemd. Bijna 69 procent wil een nieuw bestuur.” Daarmee halen de notarissen de tweederde meerderheid die ze nodig hadden om het bestuur te doen aftreden.
Eigenlijk was maandagavond, na het tellen van de stemmen van de laatste twaalf ringvergaderingen, al wel duidelijk hoe de verhoudingen lagen. Voor de initiatiefnemers had het dan ook niet tot een feitelijke stemming hoeven komen. “Wij hebben het bestuur die avond na het bekend worden van de ledenraadpleging de gelegenheid gegeven de eer aan zich te houden en hun portefeuilles ter beschikking te stellen,” stelt extern woordvoerder van de initiatiefnemers Marten Kroneman. “Dat had er charmanter uitgezien. Zo laat je je keihard naar huis sturen.” Het bestuur van de KNB heeft echter toch op de stemming van gisteren gewacht.
Even slikken
Waarom de KNB het toch afwachtte, is de initiatiefnemers niet helemaal duidelijk. Van Gerven: “Misschien hebben ze gedacht: als het nou 60 procent is, staan we sterker bij een eventuele formatie. Maar ik heb niet helemaal meegekregen waarom ze dit zo hebben gedaan.” Woordvoerder Kroneman: “Misschien hadden ze de hoop dat mensen weer anders zouden stemmen.”
Bestuursvoorzitter Geertjan Sarneel is sinds de vergadering niet bereikbaar voor commentaar. Van Gerven heeft wel een idee hoe het bestuur zich gevoeld moet hebben. “Ik denk dat ze wel even hebben moeten slikken. Ze hebben namelijk al aangegeven dat ze ook wel het gevoel hadden dat er iets moest veranderen en dat ze iets in gang wilden gaan zetten.” Te laat, blijkt nu. Binnen drie weken tijd is het roer omgegaan, zonder dat ze daar nog iets tegen konden doen. “Het signaal had eerder opgepikt moeten worden, dit zat eraan te komen.”
De enige arrondissementen waar notarissen anders hebben gestemd en de voorstanders respectievelijk 38,7 en 25 procent haalden, waren Amsterdam en Rotterdam, waar veel notarissen bij de grote kantoren heel andere werkzaamheden en belangen hebben dan de gemiddelde notaris. Het zijn de kleinere notarissen die in de problemen zitten en een daadkrachtige vertegenwoordiging richting de politiek nodig hebben; dat is immers de achtergrond van het hele verzet.
Het huidige bestuur is demissionair. In de komende weken wordt een nieuw bestuur gevormd en zal het nieuwe beleid worden vormgegeven. “Ik denk dat de voorzitter van de ledenraad zijn verantwoordelijkheid kent. Hij gaat iemand zoeken – dat zouden een of twee oud-bestuursvoorzitters kunnen zijn – die gaat kijken wie er in het nieuwe bestuur willen plaatsnemen,” aldus Van Gerven. Bekeken wordt of een aantal mensen uit het huidige bestuur er weer in willen. Ook in de actiegroep staan al notarissen klaar om toe te treden. “We hebben lijstjes gemaakt en er komt een vacaturecommissie. Over ongeveer een maandje moet er een nieuw bestuur zijn. Het demissionaire bestuur gaat in de tussentijd gewoon door, maar zal geen nieuwe dingen meer oppakken.”
Het enige dat de KNB op haar website meldt is de officiële verklaring van de ledenraad en de beroepsorganisatie gezamenlijk: “Op 6 maart 2012 hebben de leden en de ledenraad van de KNB besloten dat het roer om moet. Grote veranderingen staan op stapel. Om deze koerswijziging een frisse start te geven heeft de ledenraad namens de leden besloten dat dit met een nieuw bestuur het beste ingevuld kan worden. Het huidige bestuur is daarmee nu demissionair. De ledenraad (namens de leden) en het nieuw te vormen bestuur zullen de komende maanden het nieuwe beleid vormgeven.”