Vorige week in Advocatie stonden gebroederlijk naast elkaar een artikel over een kantoor dat in de problemen zou zijn door de recessie en een artikel over een innovatiepoll. Heeft dat met elkaar te maken? Bepaalt de mate van innovatie of het meer of minder slecht gaat?
Door Christ’l Dullaert, @Le Tableau
Begin maart kregen we bij De Stand van de Advocatuur 2013 een kijkje in de financiële ontwikkeling bij kantoren. Het lastige is dat je ook met de cijfers van de Stand nog moeilijk zicht krijgt op de daadwerkelijke financiële situatie bij kantoren. Een journalist van een bekend dagblad verzuchtte enige tijd geleden tegenover mij dat hij, ook na een nauwkeurig onderzoek van de (openbare) financiële gegevens, nog geen inzicht had in de echte financiële situatie van kantoren.
De Russische econoom Kondratieff had het al over de cycli in de economie. Helaas bewees zijn theorie niet dat het kapitalisme op zijn einde liep en dat kostte Kondratieff zijn carrière: hij werd door Stalin naar Siberië verbannen en in 1938 geëxecuteerd.
Kondratieff constateerde dat de op- en neergangen in de economie veelal te maken hebben met omwentelingen in de technologie en daaruit voortvloeiende nieuwe productieprocessen, en dus niet met de ondergang van het kapitalisme. Bijvoorbeeld bij het veranderen van de wijzen van transport. Vroeger de overgang van paardenwagen naar auto, hedendaags de overgang van bijvoorbeeld post naar digitaal.
Deze omwentelingen vragen om innovatie en ‘het jezelf opnieuw’ uitvinden. Er verdwijnen industrieën en andere komen op. Er is nu dus ook zeker sprake van een recessie, maar die is eerder een (voor)bode van een omwenteling in de economie.
Opnieuw uitvinden
Over het algemeen zijn advocaten creatieve mensen, maar niet als het de eigen bedrijfsvoering betreft. Die is ondanks fixed fee’s, AFA’s en ‘meer acquisitie’ toch vaak gebaseerd op het model dat de afgelopen 50- 60 jaar de advocatuur heeft overheerst. Het meest recent ABA Journal gaat uitsluitend over Financiën (dat alleen is al fantastisch). In dit nummer is te lezen dat een fixed fee arrangement vaak een ‘verpakt’ uurtarief is. Kortom, niet erg innovatief. En dan hebben we het alleen over innovatie ten aanzien van de tariefstructuur, terwijl er meer soorten innovatie mogelijk zijn.
Mijn ervaring is dat advocaten zichzelf – qua innovatie – in de weg staan door hun eigen beroepshouding. Een goede advocaat is kritisch, analytisch en ook wel een beetje sceptisch. Dat moet ook wel met alles wat je in je praktijk tegenkomt. Maar die beroepshouding is killing als je creatief en innovatief wilt of moet zijn.
En als je dan deze beroepshouding in groepsverband treft, dan zijn de poppen aan het dansen. Advocaten bij elkaar, wat doen die? Discussiëren en gaten schieten in elkaars betoog. Reuze leuk, maar qua creativiteit en vernieuwing kom je dan geen stap verder.
Willen advocaten zichzelf tijdens deze recessie vernieuwen, dan moeten ze dat ofwel onder leiding van een deskundige of strenge derde doen die er voor zorgt dat de beroepshouding even geparkeerd wordt. Of…..misschien even een korte therapie? Advocaten moeten hun creativiteit onbelemmerd in gaan zetten voor een kantoor dat 2030- proof is. Om dat te kunnen doen, moeten ze eventjes geen advocaat zijn.