Waarschijnlijk bent u bekend met het genre van de psychologische thriller: romans van auteurs als Saskia Noort en Simone van der Vlugt waarin de gruweldaden van de personages gestut worden met menselijke motieven. Na het zien van David Finchers Gone Girl hoeft u nooit meer een dergelijk boek te lezen: de film maakt ander werk binnen het genre bijkans overbodig.
Door Jan-Kees van Oord
Wanneer David Fincher, één van de meest toonaangevende regisseurs van dit moment, zo’n psychologische thriller verfilmt, moet je alert zijn. Finchers films zijn story-driven. Die ene keer dat hij special effects de boventoon liet voeren in een film, flopte die (The Curious Case of Benjamin Button). In zijn vertellingen worden mensen tot in het extreme gemanipuleerd, de kijker incluis. Denk bijvoorbeeld aan zijn films Se7en en The Game en, meer recent, de eerste twee afleveringen van hitserie House of Cards. Hoe simpeler de premisse van zijn film, hoe meer verbazingwekkende momenten je te wachten staan.
Snelkookpan
Met Gone Girl verfilmt hij het gelijknamige boek van Gillian Flynn. Nick Dunne – gespeeld door Ben Affleck – komt thuis en ontdekt dat zijn vrouw – Rosamund Pike – is verdwenen, waarna hij al snel als verdachte overblijft. Meer heeft Gone Girl in eerste instantie niet om het lijf.
Dan duikt het verhaal onderhuids. De relatie vertoonde al jarenlang haarscheurtjes, externe factoren en buitenproportionele verwachtingen hebben het huwelijk in een snelkookpan doen belanden die een reeks verontrustende evenementen in gang heeft gezet.
Affleck weet zijn rol de nodige kalmte mee te geven, terwijl media en justitie over zijn personage heen walsen. Een meer hysterische invulling van de rol had de film geen goed gedaan. Of Affleck en Pike goed zijn gecast valt echter te betwisten: er kleeft net iets te veel glamour aan het koppel om de gekte van het scenario volkomen geloofwaardig te maken.
Een speciale vermelding gaat overigens uit naar Tyler Perry. Perry, die meestal verkleed als zijn vrouwelijke alter ego Madea op het scherm te zien is, speelt de integere, maar kostbare strafpleiter van hoofdpersoon Nick.
Intermenselijke relaties
De oude Grieken gebruikten voor hun tragedies de term catharsis om het louterende effect op het publiek te beschrijven nadat de spelers hun straffen en antwoorden hadden gekregen. De tragedies toonden toen al de extremen van intermenselijke relaties, en Gone Girl doet wat dat betreft weinig anders.
In dat opzicht is de film relevant en onvermijdelijk: het toont drama anno 2014, complex, absurd en egocentrisch. Loutering is echter niet meer van deze tijd.
Jan-Kees van Oord (1985) studeerde Literatuurwetenschap aan de Universiteit Leiden en de University of Michigan. Zijn vrije tijd vult hij met eindeloze discussies met vrienden over film.