De Kamer voor het Notariaat in Amsterdam heeft de frauderende notaris Bart Voorwinde dinsdag uit het ambt ontzet. Voorwinde onttrok grote bedragen aan de derdengeldenrekening van zijn kantoor, naar nu blijkt zelfs nog op de dag van zijn spoedschorsing in december 2017. De bewaringspositie was jaren negatief, tot liefst 2,2 miljoen euro op 8 december. Voorwinde verhulde dit met vervalste bankafschriften.
Door Joris Rietbroek
De gedetailleerde opsomming van Voorwindes handelen in de beslissing van de kamer levert een ontluisterend beeld op. Zo’n 2,5 jaar hield de notaris een schaduwadministratie bij met behulp van vervalste bankafschriften. De rekening waarvan hij het nummer gebruikte, had hij echter al eind 2014 opgeheven. De toezichthouder, het Bureau Financieel Toezicht (BFT), kon hij zo jarenlang om de tuin leiden en voorspiegelen dat het saldo op zijn derdengeldenrekening ruimschoots positief was, tot zo’n 1,5 miljoen euro in oktober 2017. In werkelijk was de negatieve bewaringspositie in december 2017 opgelopen tot liefst 2,2 miljoen euro. Nog altijd is onduidelijk waar dit geld gebleven is.
De fraude kwam bij toeval aan het licht na een gesprek tussen een medewerker van Voorwinde en de Rabobank in juli 2017. De bank verbrak hierop alle banden met de notaris en deed aangifte wegens het gebruik van valse afschriften. Toch duurde het nog meer dan vier maanden voordat het BFT hier lucht van kreeg. Voorwinde werd op 8 december per direct voor onbepaalde tijd geschorst in afwachting van het nadere onderzoek.
Door dit onderzoek werd de beerput pas echt opengegooid. Vlak nadat de Kamer voor het Notariaat hem per direct had schorst, maakte Voorwinde nog snel ruim twee ton over van de derdengeldenrekening naar zijn eigen rekeningen. Ook maakte hij kleinere bedragen van 9.500 en 6.000 euro over naar twee eerder uit het ambt ontzette notarissen, René Boerekamp en Paul Vierveijzer. Die verrichtten geregeld hand- en spandiensten voor Voorwinde. Daarnaast bleek er van alles mis met de administratie van het kantoor, voor zover die al bestond over de laatste jaren. Ook hier speelden de vervalste bankafschriften een rol, terwijl ‘diverse afboekingen’ niet waren gespecificeerd.
Verder stuitte het BFT in het onderzoek nog op de verkoop van een hotel uit een faillissement, waarbij Voorwinde in het geheel geen vragen had gesteld of nader onderzoek had gedaan. Hoogstwaarschijnlijk hielp hij bewust mee met het uit het zicht houden van een van de kopers, een partner van de failliet. Wat het BFT betreft had Voorwinde niet mee mogen werken aan deze transactie. Later blijkt ook nog eens dat hij e-mails van deze partner heeft vervalst, om te doen lijken alsof zij hem enkele tonnen had geleend.
De Kamer voor het Notariaat onderstreept dat alleen al de onttrekkingen aan de kwaliteitsrekening en de negatieve bewaringspositie van ruim twee miljoen ontzetting uit het ambt rechtvaardigen. ‘Deze maatregel is des te meer passend en geboden indien acht geslagen wordt op de combinatie van deze feiten, het raffinement waarmee zij gepleegd zijn en hun ernst, omvang en duur,’ zo staat in de beslissing. Daar komen kortom nog bij: de rol van Voorwinde in de verkoop van het hotel, zijn vervalste e-mails in deze zaak, het inhuren van de uit het ambt ontzette ex-notarissen en de gemankeerde (dossier)administratie, plus een reeks eerdere tuchtrechtelijke veroordelingen in de afgelopen jaren.
Naast de ontzetting uit het ambt veroordeelt de kamer Voorwinde tot vergoeding van de proceskosten à 3.500 euro. Dit is een nieuwe bevoegdheid van de notariële tuchtrechter, die kan worden ingezet bij gegronde klachten in tuchtzaken ingediend na 1 januari 2018.
Voorwinde bleek kort na de spoedschorsing van december 2017 al met de noorderzon te zijn vertrokken. Volgens zijn eigen website verblijft hij graag in Engeland en Spanje. Hij schitterde door afwezigheid bij de behandeling van zijn tuchtzaak en had zich ook niet schriftelijk verweerd, of bij monde van een advocaat. Zijn kantoor Voorwinde Notariaat ging in maart dit jaar failliet. Uit het eerste faillissementsverslag, dat afgelopen maandag verscheen, blijkt dat hij eind februari bij verstek is veroordeeld tot betaling van 1,3 miljoen euro aan de waarnemer van zijn protocol, notaris Van den Eerenbeemt. Dat is het bedrag dat volgens deze waarnemer ten onrechte was onttrokken van de derdengeldenrekening.