De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) en 24 advocatenverenigingen vragen informateur Tjeenk Willink om bij de formatie aandacht te schenken aan de gefinancierde rechtsbijstand. Ze vragen onder meer om investeringen in ‘adequate vergoedingen voor rechtsbijstand’ van jaarlijks 150 miljoen euro.
Foto Herman Tjeek Willink: ANP / Robin Utrecht
De rechtsbescherming van on- en minvermogende rechtzoekenden staat al jaren fors onder druk, schrijven ze in een brief, terwijl juist de Toeslagenaffaire heeft laten zien ‘hoe ongelooflijk belangrijk de laagdrempelige toegang tot goede gefinancierde rechtsbijstand is als onderdeel van een goed werkende rechtsstaat’.
De NOvA en de verenigingen vragen Tjeenk Willink dan ook om de aanstaande coalitiepartijen de volgende punten mee te geven in de formatie: jaarlijkse investeringen à 150 miljoen euro om de vergoedingen voor sociaal advocaten op te schroeven, directe investeringen in nulde- en eerstelijns hulp – zoals het Juridisch Loket en extra lichte adviestoevoegingen – en extra om geld om de krimpende sociale advocatuur van jonge aanwas te voorzien.
Volgens de NOvA is het inmiddels ‘breed erkend’ dat de vergoedingen voor de sociale advocatuur te laag zijn en meestal niet meer in verhouding staan tot de hoeveelheid werk die een advocaat ervoor verzet. De door de regering ingestelde Commissie Van der Meer concludeerde reeds in 2017 dat er zeker 127 miljoen euro per jaar bij moet om de vergoedingen weer op peil te krijgen. Tot dusver heeft het kabinet de portemonnee niet getrokken, terwijl de herziening van het stelsel al lang op zich laat wachten.
Een ander probleem is de krimp van het aandeel sociaal advocaten van 35 jaar en jonger; dat is volgens de NOvA in de afgelopen tien jaar met 12% afgenomen. “Advocaat-stagiaires zien op dit moment weinig toekomst in de sociale praktijk wegens de lage vergoedingen en de sociale advocatenkantoren hebben onvoldoende middelen om stagiaires in dienst te nemen,” zo staat in de brief aan de informateur. “In combinatie met de vergrijzing komt hierdoor de toegang tot het recht extra onder druk te staan.”
Een in samenwerking met de Raad voor Rechtsbijstand ontstane subsidieregeling om sociale advocatenkantoren te stimuleren om stagiairs aan te trekken, is succesvol gebleken. Het kabinet zou deze subsidievorm met structureel twee miljoen euro per jaar moeten waarborgen.
De volledige brief is hier te lezen
