143 strafrechtadvocaten hebben hun handen ineen geslagen en gezamenlijk hun zorgen geuit over nieuwe opsporingsmethoden van het Openbaar Ministerie: ‘Wij maken ons zorgen om de omvang van de inbreuken op privécommunicatie en de wijze waarop daar mee wordt omgegaan.’
In de brandbrief uiten de strafrechtadvocaten hun zorgen over nieuwe opsporingsmethoden van het Openbaar Ministerie (OM). Het gaat over de werkwijze bij het in beslag nemen, aftappen en hacken van vergrendelde communicatiediensten. De advocaten willen meer openheid vanuit het OM omtrent deze zaken.
Koploper in afluisteren
Ook de politie krijgt een veeg uit de pan: het team high tech crime zou ‘koploper in het afluisteren van telefoongesprekken’ zijn. De advocaten zijn van mening dat de nieuwe opsporingsmethoden in strijd zijn met fundamentele mensenrechten en ze maken zich zorgen om de manier waarop grote hoeveelheden berichten worden verzameld en onderzocht.
Tijdens onderzoeken wordt regelmatig niet alleen de inhoudelijke communicatie onderschept, maar ook metadata zoals locatiegegevens. Eventuele verdachte gegevens worden overgedragen aan andere officieren van justitie. Hierdoor staat het recht op een eerlijk proces en het recht op privacy op het spel, schrijven de advocaten.
Maatschappelijke nut
De advocaten erkennen ‘het maatschappelijke nut zien van nieuwe, geavanceerde opsporingsmethoden’, maar ze zouden graag meer transparantie zien. Door de manier waarop het OM momenteel met de gegevens omgaat, kunnen advocaten maar moeizaam nagaan of bewijsmateriaal rechtmatig en betrouwbaar is. Verzoeken om meer transparantie worden door rechters – aldus de advocaten – stelselmatig afgewezen.
Versleutelde berichten spelen steeds vaker een rol bij onderzoeken. Criminelen sturen regelmatig versleutelde berichten, en wanneer deze onderschept zijn vormen ze bij strafzaken vaak belangrijk bewijs. De pleiters zijn echter bang voor een glijdende schaal. Want ook communicatiediensten als WhatsApp en Signal versleutelen berichten bij verzending. ‘Ook die diensten worden al in de verdachte hoek geplaatst’, aldus de brief.
Dat de in totaal 143 strafrechtadvocaten zich op deze manier verenigen en hun zorgen uiten, komt niet vaak voor: ‘Nu is echter een grens bereikt die maakt dat wij ons verenigen om deze uitzonderlijke stap te zetten en tijdelijk boven het niveau van individuele zaken en verdachten uitstijgen. Het maatschappelijk belang van een goede rechtsbedeling is simpelweg te groot.’
De brandbrief is onder andere hier te lezen.
