• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Nieuwsbrief
  • Magazine
  • Webshop
  • Contact en colofon

Advocatie

Dé nieuwssite voor advocaten, notarissen en juristen

  • Actueel
    • Nieuws
    • Business
    • Tuchtrecht
    • Nieuwe uitdaging
    • Deals
    • Human Interest
    • Opinie en blogs
    • Buitenland
  • AI, tech & legal
  • Podcasts
  • De Stand
    • Advocatuur Top 50
    • Notariaat Top 30
    • Archief De Stand
  • Uitgelicht
  • Vacatures
  • Opleidingen
  • Partners
    • PKIsigning
    • Howden
    • OSR
    • PO-Online

Column: Roeien met de riemen die we hebben, of de rechten van de verdediging overboord?

28 april 2020 door Jaap Baar

Jaap Baar

“Onze inzet is dat niemand het recht ontloopt. Maar het is niet makkelijk.” Aldus OM-topman Gerrit van der Burg bij Op1, waar hij tevens opperde dat er ook avond- en weekendzittingen volgen in coronatijd. Maar als het tussen negen en vijf al niet lukt, is dit dan de oplossing?

Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, suggereerde zelfs 24-uursrechtspraak. Ook Jacco Janssen wierp nog enkele ideeën op in zijn togacolumn voor NRC. De ideeën zelf zijn op papier niet verkeerd en Van den Burg heeft al vaker expliciet opgemerkt dat er voldoende oog moet zijn voor de rechten van de verdediging, maar toch ben ik kritisch en daarin ben ik zeker niet alleen.

Vermeldenswaardig is het fictieve draadje van advocaat Patrick van der Meij op Twitter over het verloop van een dergelijke nachtzitting. Ook de ijzersterke blog van Petra van Kampen kan hier niet onvermeld blijven. En ook de NOVA heeft haar zorgen geuit over de rechtsbescherming bij verlenging van de coronamaatregelen. Zeer terechte zorgen wat mij betreft.

Het lukt namelijk nu al niet om een zitting op pak hem beet een donderdagochtend om 10.30 uur op een normale wijze doorgang te laten vinden. Als het tussen negen en vijf al niet lukt, is 24-uursrechtspraak dan de oplossing? Ik ben bang van niet, vooral omdat de praktijk van de afgelopen weken leert dat het voornamelijk de rechten van de rechtzoekende zijn die in deze crisis als eerst overboord worden gezet.

Zo begon de bedoelde zitting van donderdagochtend 10.30 uur in een zaak van een kantoorgenoot uiteindelijk rond 14.00 uur, vanwege allerlei perikelen rond het tot stand brengen van de verbinding. Halverwege het pleidooi van de raadsman werd verzocht af te ronden, omdat de beltijd van de gedetineerde cliënt erop zat. Gebeld werd overigens via de mobiele telefoon van de raadsman, een videoverbinding tot stand brengen is niet gelukt.

Vanuit de rechtbank ontving ik ten behoeve van een raadkamerzitting gevangenhouding per mail het verzoek de cliënt afstand te laten doen van zijn recht gehoord te worden. Niet eens om fysiek vervoer naar de rechtbank te voorkomen – dat zou namelijk sowieso niet gebeuren –; nee, om te zorgen dat er geen videoverbinding hoefde te worden opgetuigd! Als die videoverbinding wel tot stand wordt gebracht, is die overigens beperkt tot maximaal 45 minuten en heeft de verdediging het geplande tijdstip, dat op zijn vroegst een uur of veertig voor de zitting bekend wordt, gewoon te slikken. Wijzigingen daarin zijn niet mogelijk.

Van een collega-advocaat begreep ik dat de rechtbank had voorgesteld dat de niet-gedetineerde verdachte zijn eigen zaak op afstand, via Skype, zou kunnen volgen, terwijl alle andere procesdeelnemers wél in de zittingszaal zouden plaatsnemen!

ZSM Midden-Nederland is in verband met de coronamaatregelen telefonisch helemaal niet meer bereikbaar. Ik heb begrepen dat dit voor meer ZSM-locaties geldt. Beloofd wordt dat men de mail constant in de gaten houdt, maar de ervaring leert anders. Namelijk dat er eerst gereageerd wordt nadat, enkele uren na de mail, op Twitter is geklaagd over het uitblijven van een reactie. Kennelijk wordt Twitter tijdens het thuiswerken beter in de gaten gehouden dan de mail. Hoe het ook zij, snel contact over bijvoorbeeld het verhoor van een aangehouden verdachte, of de noodzaak een al dan niet minderjarige cliënt langer vast te houden, is gewoonweg niet mogelijk.

Als advocaat fysiek een verhoor van een minderjarige verdachte bijwonen wordt niet toegestaan, want dan zou men met vier personen in één ruimte zijn en dat kan niet. De advocaat mocht per telefoon deelnemen. De suggestie om het verhoor dan door één verbalisant te laten doen, zodat de minderjarige zijn advocaat aan zijn zijde kan hebben, werd zowat ridicuul geacht. Ook het voorstel om de vragen dan per telefoon te stellen, werd van de hand gewezen.

Natuurlijk zijn er aanpassingen nodig en is het onvermijdelijk dat procespartijen hierdoor concessies moeten doen. We moeten roeien met de riemen die we hebben. Maar bovenstaande voorbeelden laten eerder zien dat de rechten van de verdediging als extra ballast overboord worden gegooid, zodat er vooral doorgeroeid kan worden.

Zo bezien wordt met de inzet dat ‘niemand het recht ontloopt’ vooral bedoeld dat niemand zijn straf ontloopt. De rechten van de verdachte zelf zijn daarbij kennelijk ondergeschikt en mogen door het OM en door de rechtspraak wel ontlopen worden, als daardoor het rechtsbedrijf maar in enige mate draaiende gehouden kan worden.

De inzet zou dan ook niet moeten zijn dat niemand het recht ontloopt, maar dat het recht zijn beloop moet hebben, met alle procespartijen aan boord. De praktijk tijdens deze crisis stemt mij echter weinig hoopvol voor de periode daarna. Ik ben bang dat wij er toch echt zelf achteraan moeten zwemmen.

Filed Under: Corona, Opinie en blogs

Vorige artikel
Orde van Advocaten uit zorgen over rechtsbescherming in coronatijd
Volgende artikel
De gevolgen van Covid-19 voor het verhuren van woonruimte: een overzichtsartikel

Primary Sidebar

Topvacatures

Advocaat stagiair(e) Rotterdam

Arbeidsjurist Gouda

Meer vacatures

OverFusies

Magazine

Magazine

Best gelezen

  • Rechtbank Rotterdam berispt advocaat wegens aanvoeren van niet-bestaande jurisprudentie

  • Opinie: ‘De afbouw van de hypotheekrenteaftrek is onvermijdelijk’

  • Nieuwe Uitdaging bij… o.a. Atlas Fiscalisten, Baker McKenzie, Van Benthem & Keulen

  • soccer, international, holland, nederland, eredivisie, honor division, banner, flag, vitesse arnhem Raadsheer Hof Arnhem-Leeuwarden in Vitesse-zaak bezat ooit fankaart

  • Advocaat persoonlijk aansprakelijk ondanks exoneratieclausule

Recente berichten

  • NCC functioneert goed, maar instroom zaken blijft achter
  • RSJ: Jeugdigen vaker buiten strafrecht houden
  • Advocaat verdachte in soevereinenzaak: ‘Uitspraken waren dom, maar geen aanslagplannen’
  • Compliance en digitale zekerheid: cruciale pijlers voor moderne advocatenkantoren
  • Raadsheer Hof Arnhem-Leeuwarden in Vitesse-zaak bezat ooit fankaart

Recente reacties

    Archieven

    • september 2025
    • augustus 2025
    • juli 2025
    • juni 2025
    • mei 2025
    • april 2025
    • maart 2025
    • februari 2025
    • januari 2025
    • december 2024
    • november 2024
    • oktober 2024
    • september 2024
    • augustus 2024
    • juli 2024
    • juni 2024
    • mei 2024
    • april 2024
    • maart 2024
    • februari 2024
    • januari 2024
    • december 2023
    • november 2023
    • oktober 2023
    • september 2023
    • augustus 2023
    • juli 2023
    • juni 2023
    • mei 2023
    • april 2023
    • maart 2023
    • februari 2023
    • januari 2023
    • december 2022
    • november 2022
    • oktober 2022
    • september 2022
    • augustus 2022
    • juli 2022
    • juni 2022
    • mei 2022
    • april 2022
    • maart 2022
    • februari 2022
    • januari 2022
    • december 2021
    • november 2021
    • oktober 2021
    • september 2021
    • augustus 2021
    • juli 2021
    • juni 2021
    • mei 2021
    • april 2021
    • maart 2021
    • februari 2021
    • januari 2021
    • december 2020
    • november 2020
    • oktober 2020
    • september 2020
    • augustus 2020
    • juli 2020
    • juni 2020
    • mei 2020
    • april 2020
    • maart 2020
    • februari 2020
    • januari 2020
    • december 2019
    • november 2019
    • oktober 2019
    • september 2019
    • augustus 2019
    • juli 2019
    • juni 2019
    • mei 2019
    • april 2019
    • maart 2019
    • februari 2019
    • januari 2019
    • december 2018
    • november 2018
    • oktober 2018
    • september 2018
    • augustus 2018
    • juli 2018
    • juni 2018
    • mei 2018
    • april 2018
    • maart 2018
    • februari 2018
    • januari 2018
    • december 2017
    • november 2017
    • oktober 2017
    • september 2017
    • augustus 2017
    • juli 2017
    • juni 2017
    • mei 2017
    • april 2017
    • maart 2017
    • februari 2017
    • januari 2017
    • december 2016
    • november 2016
    • oktober 2016
    • september 2016
    • augustus 2016
    • juli 2016
    • juni 2016
    • mei 2016
    • april 2016
    • maart 2016
    • februari 2016
    • januari 2016
    • december 2015
    • november 2015
    • oktober 2015
    • september 2015
    • augustus 2015
    • juli 2015
    • juni 2015
    • mei 2015
    • april 2015
    • maart 2015
    • februari 2015
    • januari 2015
    • december 2014
    • november 2014
    • oktober 2014
    • september 2014
    • augustus 2014
    • juli 2014
    • juni 2014
    • mei 2014
    • april 2014
    • maart 2014
    • februari 2014
    • januari 2014
    • december 2013
    • november 2013
    • oktober 2013
    • september 2013
    • augustus 2013
    • juli 2013
    • juni 2013
    • mei 2013
    • april 2013
    • maart 2013
    • februari 2013
    • januari 2013
    • december 2012
    • november 2012
    • oktober 2012
    • september 2012
    • augustus 2012
    • juli 2012
    • juni 2012
    • mei 2012
    • april 2012
    • maart 2012
    • februari 2012
    • januari 2012
    • december 2011
    • november 2011
    • oktober 2011
    • september 2011
    • augustus 2011
    • juli 2011
    • juni 2011
    • mei 2011
    • april 2011
    • maart 2011
    • februari 2011
    • januari 2011
    • december 2010
    • november 2010
    • oktober 2010
    • september 2010
    • augustus 2010
    • juli 2010
    • juni 2010
    • mei 2010
    • april 2010
    • maart 2010
    • februari 2010
    • januari 2010
    • december 2009
    • november 2009
    • oktober 2009
    • september 2009
    • augustus 2009
    • juli 2009
    • juni 2009
    • mei 2009
    • april 2009
    • maart 2009
    • februari 2009
    • januari 2009
    • december 2008
    • november 2008
    • oktober 2008
    • september 2008
    • augustus 2008
    • juli 2008
    • juni 2008
    • mei 2008
    • april 2008
    • maart 2008
    • februari 2008
    • januari 2008
    • december 2007
    • november 2007
    • oktober 2007
    • november 2006
    • oktober 2006
    • april 2006
    • juni 2005
    • mei 2005
    • april 2005
    • februari 2005
    • april 2004

    Categorieën

    • aanbesteding & omgevingsrecht
    • Aansprakelijkheid
    • Actueel
    • Agenda
    • AI
    • AI, tech & legal
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht & sociale zekerheid
    • Bedrijfsjurist en advocaat
    • Berkely Bridge
    • Beroepsvaardigheden
    • Bestuurs(proces)recht
    • Bouwrecht
    • Buitenland
    • Burgerlijk (Proces)recht
    • Burgerlijk (Proces)recht en contracten
    • Business
    • Chemische Veiligheid
    • Column
    • Corona
    • Deals
    • Dealtalk
    • Erfrecht
    • Financieel
    • Financieel recht
    • Fiscaal
    • Fiscaal Recht
    • Gezondheidsrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Human Interest
    • Huurrecht
    • Huurrecht
    • ICT & Privacy
    • Incompany
    • insolventie en ondernemingsrecht
    • Instagram
    • Intellectueel Eigendomsrecht
    • Intellectuele Eigendomsrecht
    • Internationaal en Europees Recht
    • Interview
    • Jeugdrecht
    • Juridisch ondersteuner
    • Lexxyn Groep
    • Mediation
    • Mercedes-Benz
    • Mutsaerts
    • Nieuwe uitdaging
    • Nieuws
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Ondernemingsrecht
    • Onderwijsrecht
    • Opinie en blogs
    • Overheid Bedrijfsvoering
    • Overheid Bestuur
    • Overheid Ruimte & milieu
    • Overheid Sociaal
    • Overheid Veiligheid
    • Personen- en familierecht
    • Personen- en familierecht
    • PO Deal aanbod
    • Podcasts
    • Privacyrecht
    • schade en verzekering
    • SDU events
    • Straf (Proces)recht
    • Tuchtrecht
    • Uitgelicht
    • vacatures
    • Vastgoed- & Huurrecht
    • Veiligheid
    • Vlogs
    • Vreemdelingenrecht
    • Wagner Group
    • Wieringa
    • YER Legal

    Meta

    • Login
    • Berichten feed
    • Reacties feed
    • WordPress.org

    Footer

    • Nieuws
    • Business
    • Human Interest
    • Innovatie & Tech
    • Opinie en blogs
    • Tuchtrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Top 50 Advocatuur
    • Top 30 Notariaat
    • Advocatie Magazine
    • Vacatures
    • Partners
    • Facebook
    • LinkedIn
    • Instagram
    • Youtube
    • Nieuwsbrief
    • Contact en colofon
    • Meld nieuws
    • Adverteren
    • Vacature indienen

    Advocatie is een uitgave van
    Lefebvre Sdu
    Maanweg 174
    2516 AB Den Haag

    Powered by Lefebvre Sdu

    • Disclaimer
    • Privacy Statement & Cookieverklaring
    lefebvre SDU

    Het laatste nieuws van Advocatie
    twee keer per week in je mail
    ?

    Meld je aan voor onze nieuwsbrief:

    Aanmelden

    ×