Een advocaat die echt begrepen wil worden door zijn cliënten, gebruikt geen Jip en Janneke-taal meer, maar Suske en Wiske-tekeningen. De Zuid-Afrikaanse advocaat Robert de Rooy bedacht contracten in stripvorm voor ongeletterde landgenoten, en werkt aan een bredere toepassing van deze comic contracts.
Door Erik Jan Bolsius
Na twintig jaar commerciële advocatuur wilde advocaat Robert de Rooy (foto) iets terugdoen voor de maatschappij. In Zuid-Afrika zijn, vergeleken met Nederland, nog veel mensen die niet kunnen lezen. Mensen die dus soms een arbeids-, of huurovereenkomst tekenen zonder te weten wat erin staat. De contracten van De Rooy in stripvorm begrijpen ze direct. Overigens, zegt de advocaat desgevraagd, “80 procent van de mensen vindt een contract moeilijk te lezen, ook als ze wel geletterd zijn”.
De Rooy levert voor een aantal bedrijven contracten in stripvorm, die zij als bindend juridisch contract kunnen gebruiken voor hun werknemers of klanten. Nee, benadrukt de bedenker, het is geen legal design, het zijn geen illustraties ter verduidelijking van ingewikkelde tekst. “De tekeningen vervangen de tekst echt. Al is er, net als in gewone strips, wel wat tekst toegestaan,” voegt hij toe.
Niks verbergen
De vernieuwende Zuid-Afrikaanse advocaat ziet dat de bedrijven die gebruikmaken van de stripcontracten, zelf ook leren van deze manier van werken. “Je kunt niks verbergen in tekeningen. Als er iets in het contract staat dat niet goed is voor de wederpartij en je visualiseert dat, valt het gelijk veel meer op.”
Hij niet dat er ook ingewikkelde fusie- en overnamecontracten in getekende vorm zullen verschijnen, maar er kan veel meer getekend worden dan hij in eerste instantie dacht. “Uiteindelijk moet elk concept dat je in een contract beschrijft, ook in de werkelijkheid kunnen worden uitgevoerd. Het moet dus mogelijk zijn om het te tekenen! En draai het maar eens om. Zou je een IKEA-meubel in elkaar kunnen zetten op basis van een geschreven handleiding?”
De Rooy heeft een missie, hij wil ongeletterde landgenoten echt helpen juridisch sterker te staan met een stripcontract. Niemand mag nog gedwongen worden om een contract te tekenen dat hij eigenlijk niet begrijpt, stelt De Rooy. De andere manier van denken, die hiervoor nodig is, beschrijft hij op zijn site: ‘It is time for us to think outside the “text-only” box and explore new ways of communicating.’