Een gevolg van jezelf opnieuw uitvinden is dat je oude zelf uitgeluld raakt. Eens moet je een stilte laten vallen, zodat later een nieuwe Ik aan het woord kan komen met een ander geluid. Daarom is dit mijn laatste column voor Advocatie.
Door Juriaan Mensch
Die stilte is het resultaat van de integratie van twee, voorheen gescheiden werelden. Naast mijn werk als schrijver heb ik flink wat aan persoonlijke en spirituele ontwikkeling gedaan. Dik twintig jaar heb ik met mijn kont op het mediatiekussen gezeten, het Zen Boeddhisme beoefend, zelfs tot aan het monnikschap aan toe. Tegenwoordig volg ik een moderner pad dat de oudere Oosterse wijsheid met Westerse psychologische inzichten verenigt.
Ouderwets navelstaren in een klooster heb ik geprobeerd, maar dat is niks voor mij. Want het is niet wat de wereld nu nodig heeft. Er is behoefte aan een antwoord op het gevoel van onbehagen, desoriëntatie en anomie waar ik al eerder over schreef. Dat onbehagen is het gevolg van een steeds versnellend verval. Oude systemen en manieren van denken werken niet meer. Instituties die ooit voor stabiliteit, vertrouwen en betekenis zorgden raken hun invloed kwijt. Het resultaat is naar mijn oordeel een crisis in mentale gezondheid, vertrouwen, ecologisch en klimaat.
Het is tijd voor een nieuw verhaal, over wie en wat we zijn als mens en wat echt belangrijk en waardevol is. Want macht zoeken, de natuurlijke wereld in geld veranderen en blijven consumeren als substituut voor ons verloren waardigheid en verbondenheid is letterlijk een doodlopend pad. Voor een nieuw verhaal is ook een andere vorm van bewustzijn nodig; ontwikkeld genoeg om emergente complexiteit aan te kunnen en de diepe systemische verbondenheid van alles te zien, met name in de natuur en onze plek daarin.
Terugkijken is ook nodig. Welke wijsheden en rituelen zijn we vergeten, afgeschreven als primitief, achtergelaten door ons datagedreven vooruitgangsdenken dat op ratio, voorspelbaarheid en controle draait? Hoe vinden we weer de bezieling en betekenis terug, maar zonder knellende religieuze dogma’s? (Begin hier)
Verder is samenwerking nodig op grote schaal om de existentiële bedreigingen aan te pakken. We moeten daarvoor weer opnieuw relaties leren opbouwen en hoe we echt met elkaar kunnen communiceren. Niet met holle oneliners van 280 tekens waarin we alleen maar gelijk willen hebben. Dat drijft het tribalisme en de polarisatie.
Om tot een nieuw verhaal te komen zullen we ook collectief en individueel flink wat zelfonderzoek moeten doen, onze schaduwkanten confronteren, trauma’s helen en onze tribale primatenhardware leren hanteren en ontgroeien. Gelukkig wordt daaraan gewerkt. Onlangs was ik deelnemer aan een experiment om te zien hoe we die condities voor het ontstaan van collectieve intelligentie en samenwerking kunnen scheppen. Hoe we moeilijke onderwerpen kunnen bespreken zonder dat we vanuit reactiviteit en angst handelen.
Ik geloof dat aan jezelf werken, wakker worden en presence de werkvloer en je relaties inbrengen een vorm van rebellie is. Voor verandering is een cultuur van presence nodig: wakker, voelend, open, comfortabel met niet-weten. Het is mijn hoop dat die houding in de advocatuur ook een rol van betekenis gaat spelen. Daarvoor zal allereerst de balans tussen linker en rechter hersenhelft, hoofd en hart, hersteld moeten worden.
Verder hoop ik dat advocaten wat vaker terugduwen tegen de krachten en het paradigma die de huidige crises veroorzaken. De grootste taak voor de advocatuur ligt hem misschien wel in het vertrouwen terugbrengen en de hoeveelheid bullshit in de wereld reduceren – staan voor de waarheid.
Zelf ga ik mijn ervaring en kennis inzetten als integral and transformative coach. Momenteel bouw ik een coachingpraktijk op in mijn nieuwe hometown Londen en in Nederland. Verder ga ik retreats helpen leiden en start binnenkort met het geven van mindfulness meditatielessen in mijn buurt Shoreditch, vlakbij de City of London. U bent daar van harte welkom als drukke professional, want we hebben meer wakkere rebellen nodig.
Ik blijf schrijven, maar dan over de culturele, persoonlijke en spirituele ontwikkelingen die nodig zijn voor de transformatie waar we als maatschappij voor staan. Tot slot wil ik u en Advocatie hartelijk bedanken voor dit podium. Ik heb over de afgelopen jaren vele positieve reacties van u mogen ontvangen. Het ga u goed en tot ziens!