Hoe dichter je het hoofdkantoor van Smit in Rotterdam nadert, hoe meer je doordringt in de wereld van havenslepers, maritieme terminals en scheepsberging. Het interview vindt zelfs plaats op het water, in een sfeervolle ‘maritieme’ ontvangstruimte waar de beursgenoteerde onderneming sinds 1977 bedrijfsborrels en representatieve ontvangsten houdt.
Door Micha Kat
Op de tafeltjes staan vlaggetjes van Kazachstan. “We hebben zojuist de ambassadeur uitgezwaaid,” zegt general counsel en corporate secretary Jan-Willem Prakke. “Er is daar veel business te halen die is gerelateerd aan de olie- en gaswinning, vooral voor onze afdeling Terminals en Transport & Heavy Lift.”
De andere twee bedrijfsonderdelen van Smit zijn de beroemde sleepdiensten van Harbour Towage en Salvage. Prakke kwam medio 2006 naar Smit vanuit Philips en is enthousiast over de ‘platte, internationale organisatie’ van Smit, dat naast Nederland ook Singapore, Groot-Brittannië, België, Zuid-Afrika en de USA als ’thuismarkten’ kent. Prakke: “De orkanen in de Golf van Mexico hebben ons veel werk opgeleverd. We zeggen hier wel eens gekscherend dat die klimaatverandering ons geen windeieren legt.”
De legal group
Op het hoofdkantoor aan de Waalhaven werken vier juristen; één jurist is in Singapore gestationeerd. Prakke: “Toen ik hier kwam ontstond ook plek voor twee andere nieuwe legals, omdat de zittende mensen doorstroomden naar commerciële functies binnen Smit. In mijn kielzog kwamen Ernst Bulthuis via Schut & Grosheide, en Céline Grimbergen van Simmons & Simmons.” De groep wordt gecompleteerd door Neeltje Snoei die al dertig jaar bij Smit werkt en zich toelegt op corporate housekeeping en allerhande registraties die te maken hebben met het onderhouden van de vloot.
Als eerste activiteit uit zijn praktijk noemt Prakke M&A: “We hebben recent een sleepbedrijf overgenomen in Liverpool en zijn in Egypte een joint venture (JV) aangegaan. In België hebben we 50% van de bestaande joint venture URS kunnen overnemen. Deze overname werd deels gefinancierd met een aandelenemissie. We hebben de closing met achter de rug. URS levert vooral sleepdiensten in de haven van Antwerpen.”
Prakke legt uit dat Smit in veel markten opereert met joint ventures: lokale partners zijn vaak om meerdere redenen (ook juridische) een must. “Het sluiten en onderhouden van Joint Venture-contracten is vrij arbeidsintensief. Ook omdat je steeds alert moet blijven om te bekijken welke in aanmerking komen voor volledig eigendom. Dat zijn vooral die JV’s die opereren in groeimarkten en kwaliteit bieden, zoals het geval was met URS.”
Overige werkzaamheden van de legal group
Naast M&A is Prakke manager van zijn afdeling. Recent is een nieuw softwareprogramma (Legal Manager) geïntroduceerd voor het managen van alle rechtspersonen, contracten, schepen etc. De beursnotering brengt ook het nodige werk mee zoals emissies, noteringszaken en meldingen. En in 2006 was er een aandelensplitsing. Maar Prakke geeft aan dat de noteringswerkzaamheden “doorgaans reuze meevallen. We zijn niet zo in beeld als andere grotere ondernemingen, al schoten we recent door de miljard euro beurswaarde heen. Het gaat erg goed met onze koers, vooral omdat er eindeloos veel werk is in onze takken van sport.”
Uiteraard buigt Prakke zich ook over contracten, al benadrukt hij dat de andere juristen van zijn groep in principe alles moeten kunnen. De branche van Smit vereist specifieke contractkennis: Ernst Bulthuis heeft die vooral betreffende scheepsbergingen. Zo komt hij regelmatig aan boord van scheepswrakken, bijvoorbeeld met asbestproblematiek of olieverontreiniging.
Céline Grimbergen heeft specifieke kennis over Terminals en Transport & Heavy Lift, dat bijvoorbeeld olieplatforms en boeien installeert. Prakke: “De contracten van Céline liggen dicht aan tegen aanneming. Onlangs ging ze naar Angola voor een contract voor de aanleg van de fundering van een LNG-terminal. En ze doet ook arbeidsrecht.” Prakke ziet het liefst dat al zijn juristen “zo veel mogelijk operationeel meedraaien” en “dicht op de business zitten”.
Het afgelopen jaar heeft bij Smit een full-time interimmer rondgelopen, wat volgens Prakke aangeeft dat het lastig is de ideale formatie te vinden voor het legal team. Prakke: “We denken er nu over een juridische HBO’er aan te trekken als een soort paralegal.”
Een aparte afdeling Insurance van twee man (geen juristen) buigt zich over de verzekeringen.
Salvage-awards
Wat betreft de litigation lopen bij Smit regelmatig arbitrages over salvage awards: het percentage van de ‘geborgen waarde’ waar Smit bij een succesvolle berging recht op heeft. Het percentage wordt mede bepaald door de moeilijkheidsgraad van de berging. Prakke: “Het is vaak een heel gedoe om vast te stellen welk bedrag we precies zouden moeten krijgen. Dat leidt dus vaak tot arbitrages die zich in de regel afspelen in Londen en helemaal worden getrokken door onze Londense advocaten van Holman Fenwick & Willan. Die zitten helemaal in dat wereldje.”
Begin februari kwam Smit in het nieuws met de berging van het Chinese schip de Zhen Hua dat tijdens een storm vlak voor de Maasvlakte vast kwam te zitten. Bij de vierde poging kon het schip, geladen met vijf peperdure containerkranen, worden vlotgetrokken. Prakke: “De award voor deze berging speelt inmiddels.” Een ander interessant geval is het Thunderhorse olieplatform van BP dat in 2005 door orkaan Dennis kapseisde in de Golf van Mexico. Prakke: “Wij kregen dat platform weer recht overeind is nu alweer in productie. Het platform zelf is een miljard dollar waard, maar daaronder, op de zeebodem, lopen pijpleidingen ter waarde van zes miljard. Die zijn door ons ook gered. We zijn nog altijd met BP in gesprek over onze award. Het zou ook een arbitrage kunnen worden.”
Preferred suppliers
Voor corporate zaken en M&A is De Brauw Blackstone Westbroek sinds kort nummer één bij Smit in de hoedanigheden van Arne Grimme en notaris Martin van Olffen. Prakke: “Eerst dacht ik: passen wij wel bij De Brauw? Is dat niet meer een kantoor voor de Philipsen van deze wereld? Maar het loopt perfect.”
Voor financieringen wordt gebruik gemaakt van Eric Geerling van Nauta Dutilh. Prakke: “We hebben net voor de kredietcrisis een faciliteit gekregen van 200 miljoen euro van een consortium van banken, een superdeal.”
Voor grote arbeidsrechtzaken is Henriëtte Dekker van Ploum Lodder Princen de preferred supplier. Maar toen Smit vorig jaar werd geconfronteerd met een serieuze staking van de slepers, werd Evert-Jan Hinrichs van De Brauw door de vennootschap ingehuurd voor het voeren van het kort geding. Rond die zaak herinnert Prakke zich vooral “het politieke spel en de waanzin in de pers.” De president oordeelde dat de slepers het werk na elke vijf stakingsdagen voor vier dagen dienen te hervatten met 75% van de sleepboten.
De traditionele ‘natte praktijk’ (aanvaringen, incidenten, verzekeringskwesties) is neergelegd bij AKD Prinsen van Wijmen in de figuur van Haco van der Houven van Oordt. Voor mededingingszaken wordt tenslotte vaak een beroep gedaan op Tom Ottervanger en Callista Meijer van Allen & Overy. (12 maart 2008)