Er zijn geen gronden voor herziening van de veroordeling van de in 2002 tot een levenslange gevangenisstraf veroordeelde Koerd Hüseyin Baybasin, aldus advocaat-generaal D. Aben in zijn dinsdag gepubliceerde onafhankelijke advies aan de Hoge Raad. Het onderzoek heeft vijf jaar in beslag genomen, resulterend in een rapport van 1700 pagina’s.
Baybasin, die altijd heeft volgehouden onschuldig te zijn, werd onder andere voor medeplegen van moord en meer pogingen tot uitlokking daartoe, gijzeling en drugshandel veroordeeld. Die veroordeling is voor een aanzienlijk deel gebaseerd op telefoongesprekken die door de Nederlandse politie in 1997/1998 zijn getapt.
De advocaat van Baybasin, Adèle van der Plas, stelt zich op het standpunt dat deze tapgesprekken (in Turkije) zijn gemanipuleerd. Die gesprekken zouden in het kader van een onrechtmatige samenwerking tussen de Turkse en de Nederlandse politie in het strafdossier zijn terechtgekomen. Ook zouden de Nederlandse taptolken de voornamelijk in het Engels en Koerdisch gevoerde telefoongesprekken bedrieglijk hebben vertaald. Dit alles om een veroordeling van Baybasin in Nederland te bewerkstelligen.
‘Aangezien deze aanklacht de integriteit van de Nederlandse rechtstaat raakt en de belangen voor Baybasin groot zijn, heeft de advocaat-generaal een zeer omvangrijk (technisch) onderzoek verricht. De rechter-commissaris heeft op zijn verzoek twee deskundigen aangesteld. Zij hebben meer dan twee jaar onderzoek gedaan naar de tapkamers zoals die destijds werden gebruikt en naar de tapgesprekken. Doordat de conclusies van de deskundigen uiteenliepen, heeft de advocaat-generaal na afsluiting van het deskundigenonderzoek zelfstandig een verifiërend onderzoek ingesteld, om te beoordelen welke van de telkens tegengestelde conclusies betrouwbaar moet worden geacht,’ aldus het persbericht.
De advocaat-generaal heeft ook onderzoek gedaan naar de vermeende onrechtmatige samenwerking tussen Nederland en Turkije en naar het vermeende vertaalbedrog. In dit kader zijn er getuigen gehoord. De conclusie telt meer dan 1700 pagina’s en bevat een inhoudelijke bespreking van de door de advocaat en door één van de benoemde deskundigen aangedragen aanwijzingen voor manipulatie.
‘De voor manipulatie aangevoerde argumenten bleken om uiteenlopende redenen telkens niet op te gaan. Verscheidene mogelijkheden om vervalste telefoongesprekken in het strafdossier te voegen, ‘scenario’s van manipulatie’ genoemd, zijn door de advocaat-generaal langsgelopen tegen de achtergrond van de in deze strafzaak bekende omstandigheden. Voor hetgeen door de advocaat aanwijzingen voor manipulatie wordt genoemd bestaan telkens technische, onverdachte verklaringen. Voor bedrog bij het vertalen van tapgesprekken bestaan evenmin aanwijzingen,’ aldus het persbericht. En even later: ‘Daarnaast zijn er geen reële aanwijzingen dat de samenwerking tussen de Nederlandse en de Turkse politie in de strafzaak tegen Baybasin verder is gegaan dan hetgeen steeds door justitie is volgehouden.’
De conclusie van de advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad die vrij is dat al dan niet te volgen. De Hoge Raad zal zich nu over het herzieningsverzoek buigen. ‘Dit zal de nodige tijd in beslag nemen.’