Forensisch IT-onderzoeker Mark Hoekstra, partner bij Grant Thornton, was eens als gerechtelijk deskundige betrokken bij een rechtszaak omtrent de ‘diefstal’ van satellietsignalen: met een kastje werden de encryptiesignalen van de satelliet gekraakt, waardoor mensen illegaal naar betaaltelevisie konden kijken. Big business, vooral in de VS. De rechter moest in deze superingewikkelde kwestie wel uitwijken naar deskundigen. “Vroeger zei partij A dit, en partij B dat, en op basis daarvan oordeelde de rechter. Dat kan vandaag de dag vaak niet meer.”
Hoekstra kan het niet genoeg benadrukken: de feiten worden steeds belangrijker. Of het nu gaat om een faillissement, een in opspraak geraakte politicus of bestuurder, diefstal van satellietsignalen of zoiets als corruptie: in alle gevallen zullen IT-gegevens – e-mailverkeer, uploadgegevens, logboeken van internetverkeer – veilig gesteld moeten worden, in voorkomende gevallen zelfs in heel veel verschillende jurisdicties. Het gaat vaak om terabytes aan informatie die moet worden bevroren. Je wilt immers niet dat betrokkenen in staat zijn die informatie nog te manipuleren, of zelfs te laten verdwijnen.
De enorme hoeveelheid informatie moet vervolgens doorzoekbaar worden gemaakt. Het is bij grote onderzoeken vaak zoeken naar een speld in de hooiberg.
Het is op dit punt dat de forensisch IT-specialisten van Grant Thornton in beeld komen. Of in beeld zouden moeten komen, zegt Hoekstra. Want dat gaat wel eens anders: een advocatenkantoor gaat zelf aan de slag met een enorm ingewikkeld feitenonderzoek, of het wordt om politieke redenen uitbesteed aan een ‘bobo’. “Het gebeurt regelmatig dat een voormalige politicus of een professor een politiek gevoelig onderzoek gaat doen. Dat ligt dan bijvoorbeeld goed bij de Tweede Kamer, of het publiek. Het punt is: feitenonderzoek, dat is een vak. Iets basaals als hoor en wederhoor wordt vaak niet toegepast, terwijl de persoonlijke gevolgen voor de betrokkenen vaak zeer verstrekkend zijn. Dat raakt aan de principes van fair play.”
Laat het feitenonderzoek over aan de specialist, stelt Hoekstra. “Wij stellen de gegevens veilig, horen betrokkenen en getuigen, we plegen hoor en wederhoor en plaatsen de feiten in de context. Op basis van het gedegen feitenonderzoek is het vervolgens mogelijk om een politiek of een juridisch oordeel te geven. Het is op dat punt dat wat ons betreft de advocaat, de curator of de politicus in beeld komt. Het feitenonderzoek, dat is òns speelveld.”
Het vaak opspelende verwijt van broodroof, of broodnijd, moet volgens Hoekstra hoognodig de wereld uit. “Wij zien ons zelf als facilitair aan de advocatuur, het toezicht, de curator of de politiek. Wij trekken juist succesvol als partner gezamenlijk met andere partijen op. Het gaat er om dat er een onderzoeksresultaat komt waar men echt iets aan heeft: wij zorgen er voor dat in het kader van de waarheidsvinding de juiste informatie boven tafel komt. Zoals gezegd: het politieke of het juridische oordeel is vervolgens voorbehouden aan anderen.”
Grant Thornton Forensic & Dispute services haalt veel van de omzet uit insolventies. Het was – en is – onder andere betrokken bij de faillissementen van Imtech, V&D, boekhandel Polare en KPN-QWest. “Wij zijn in die zaken de rechterhand van de curator. Vaak is het voor de curator een eye opener wat wij als forensisch (IT)onderzoekers allemaal doen en kunnen. Zo ook recent nog in een groot faillissement: de curator in die zaak was zeer aangenaam verrast door de kwaliteit van onze bijdrage en de drive van onze medewerkers om echt te helpen.”
Mark Hoekstra is sinds 1990 actief op het gebied van onderzoek, en sinds 1999 op het vlak van bijzonder onderzoek en het specialistische vlak van het Forensisch IT onderzoek. Hij heeft met name onderzoekservaring op gebieden als, dispute/litigation onderzoek, faillissementsonderzoek, complexe forensische IT/e-discovery onderzoeken, crisismanagament integriteit ICT omgeving en (inter)nationaal fraudeonderzoek. Vanuit de vestiging Rotterdam stuurt Hoekstra een kernteam van forensisch accountants, onderzoekers en forensisch IT/e-discovery deskundigen aan. Daarnaast is hij verantwoordelijke voor de serviceline Grant Thornton Advisory. Enkele spraakmakende zaken waarbij k Hoekstra werd ingeschakeld zijn de bouwfraude, het faillissement van Imtech, V&D en KPN-Qwest. Hoekstra is binnen Grant Thornton International (gevestigd in meer dan 140 landen) global practice leader voor de Forensic Technology Services.
Grant Thornton is sponsor van de uitreiking van de Gouden Zandloper en de presentatie van De Stand van de Advocatuur & het Notariaat op 15 maart aanstaande. U kunt daarbij aanwezig zijn. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.
