De ministers Hoekstra en Dekker pleiten voor terughoudendheid bij het ‘vermengen’ van accountants- en advocaatdiensten. Dit blijkt uit hun antwoorden op Kamervragen van SP’er van Nispen. Bestaande wetten bieden volgens hen wel waarborgen om ongewenste vermenging te voorkomen.
Hoekstra (Financiën) en Dekker (Rechtsbescherming) erkennen in hun antwoorden op de Kamervragen van Van Nispen wel dat er ‘goed rekening moet worden gehouden’ met de uiteenlopende belangen die accountancy- en advocaatdiensten dienen, de publieke vs. cliëntbelangen die dwingen tot ‘een zekere distantie’. “De twee activiteiten kunnen dan ook moeilijk in één entiteit direct gecombineerd worden,” zo antwoordt Hoekstra. “Ik verwacht dat de samenwerking tussen accountants en advocaten niet plaatsvindt of zal plaatsvinden binnen een accountantskantoor, maar gescheiden in afzonderlijke entiteiten van het netwerk waarvan het accountantskantoor deel uitmaakt. Op deze wijze kunnen zij vanuit hun eigen rollen diensten van elkaar afnemen.”
Hoekstra denkt verder dat bestaande wetgeving al voldoende waarborgen geeft om ‘onwenselijke vormen’ van vermenging van accountants- en advocaatdiensten tegen te gaan. Hierbij denkt Hoekstra bijvoorbeeld aan het geldende samenloopverbod van controle en niet-controlediensten voor accountantskantoren. Verder was Nederland ‘een van de eerste landen’ die een wettelijk verbod invoerde om bij jaarrekeningcontroles ook andere diensten aan hetzelfde bedrijf te verlenen.
Binnen de niet-controlepraktijk van accountants – zoals adviesdiensten – is vermenging weliswaar niet verboden. “Maar de beroepsregels waaraan accountants en advocaten in al hun activiteiten gebonden zijn, dwingen nog steeds tot een zekere distantie tussen de uitoefening van die twee beroepen om conflictsituaties tussen de daarvoor geldende beroepsregels te voorkomen,” schrijven de ministers. “Overtreding van die beroepsregels kan tuchtrechtelijke consequenties hebben.”
Dat er – zoals Van Nispen in zijn vragen stelde – ‘perverse prikkels’ kunnen uitgaan van een eventuele samenloop tussen accountants- en advocatendiensten, ziet Hoekstra niet direct. De Commissie toekomst accountancysector concludeerde na onderzoek naar perverse prikkels in de sector dat er onvoldoende aanleiding is om ‘in dit stadium ingrijpende maatregelen te nemen ten aanzien van de structuurkenmerken van de accountancysector’. Wel heeft de Cta geadviseerd onderzoek te doen naar een ‘audit-only-model’, waarbij de controlepraktijk wordt afgesplitst van de rest van de organisatie.
Overigens stellen de ministers in hun antwoorden dat de actuele discussie over interne onderzoeken bij cliënten door advocaten ‘in beginsel’ los staat van de ontwikkelingen rond ‘advocountants’. Dat neemt niet weg dat de ministers een verkenning naar verdere samenwerking tussen accountants en advocaten wenselijk vinden, evenals onderzoek naar het effect op het verschoningsrecht en de geheimhoudingsplicht van advocaten.
“Deze privileges van de advocaat zijn gelet op hun oorsprong en doel niet automatisch overdraagbaar [aan accountants]. Het is dus nodig om zorgvuldigheid te betrachten en te onderzoeken welke neveneffecten verdere samenwerking met zich brengen.” Het WODC voert dit jaar zo’n onderzoek uit.
Klik hier voor de volledige antwoorden van de ministers
Foto: Robin Utrecht / ANP / Hollandse Hoogte
