Vorig jaar gearresteerd en geschorst, en afgelopen week liefst tweemaal uit het ambt ontzet: notaris Robert Buurke van het gefailleerde notariskantoor SBS Legal. De Kamer voor het Notariaat Amsterdam verklaarde donderdag 9 maart een waslijst aan klachten gegrond. Zo deed de notaris geen nader onderzoek inzake de verkoop van aandelenpakketten voor een euro en de oprichting van enkele mysterieuze BV’s door buitenlandse partijen.
Door Joris Rietbroek
Buurke was al geschorst sinds juni 2016, de maand dat hij en twee andere (kandidaat-)notarissen werden aangehouden in het kader van een FIOD-onderzoek naar grootscheepse faillissementsfraude. Het Bureau Financieel Toezicht (BFT) deed echter al sinds oktober 2015, dus ruim voor zijn arrestatie, onderzoek naar de financiële situatie en integriteit van Buurke’s notariskantoor SBS Legal te Amstelveen. En daar bleek wel heel veel aan te mankeren.
De klacht voorgekomen uit dit onderzoek bevat een ware stortvloed aan verwijten aan het adres van Buurke. De uitspraak van de Kamer voor het Notariaat van donderdag 9 maart in de twee zaken ineen geeft een ontluisterend beeld van zijn manier van werken.
Eerst zijn er de klachten van het BFT en de KNB over Buurke’s gedragingen na zijn aanhouding en schorsing voor onbepaalde tijd. Nadat er een waarnemend notaris is aangesteld, correspondeert Buurke buiten diens weten om met een cliënt over de levering van een woning. De waarnemer krijgt intussen met geen mogelijkheid toegang tot de server van het kantoor, met hierop de dossiers en gegevens over de onderneming en het protocol. Wel ziet hij even later tot zijn verbazing bijna 37.000 euro op de derdengeldenrekening verschijnen voor de betreffende leveringsakte. Ook laat Buurke ondanks zijn schorsing aan andere cliënten weten een ‘volledige juridische aankoopbegeleiding met alle bijbehorende advisering’ te kunnen bieden.
Zo’n zes weken na het faillissement van SBS Legal legt de Kamer voor het Notariaat Buurke naast de schorsing een toegangsverbod tot zijn kantoor op. Ook werd hij opgedragen de waarnemer en de curator toegang te geven tot de kantoorserver en om alle (digitale) documentatie te overhandigen. Tot op heden is die kantoorserver nog altijd niet toegankelijk voor de curator, blijkt uit de uitspraak van de kamer en een recent faillissementsverslag.
De Kamer voor het Notariaat vindt de klachten over tegenwerking van de waarnemer, het onbevoegd doen van notariëel werk en de weigering om inzicht te geven in de bewaringspositie van het kantoor al voldoende reden voor ontzetting uit het ambt. ‘De notaris heeft zijn verantwoordelijkheid gedurende de waarneming ernstig veronachtzaamd,’ zo staat in de beslissing. ‘Ook ter zitting heeft de notaris op geen enkele wijze doen blijken van enig besef van zijn eigen rol en verantwoordelijkheid. In plaats daarvan heeft de notaris zich bediend van ongefundeerde ontkenningen en van ongegronde verwijten aan de waarnemer, het BFT, de KNB en de kamer’.
Geen contact met oprichters BV’s
Het blijft niet bij die ene ontzettingsmaatregel: een tweede, omvangrijke klacht vloeit voort uit dat eerder gestartte BFT-onderzoek, waarvan het eindrapport bol staat van de misdragingen. Belangrijk hierin is het ‘nalaten van cliëntenonderzoek terwijl er risico indicatoren aanwezig waren die mogelijk duiden op faillissementsfraude’, aldus het BFT. Zo had de notaris zelf geen contact met enkele Chinese partijen over de oprichting van een Nederlandse BV. Wel was er een tussenpersoon die de opdracht aan de notaris verstrekte en met Buurke correspondeerde. Het BFT brengt Buurke in zijn rapport overigens niet direct in verband met faillissementsfraude, wel wordt hem verweten geen onderzoek te hebben gedaan naar personen, bedrijven en transacties.
Ook ten aanzien van drie dossiers over de leveringen van aandelen waren er volgens het BFT volop signalen dat de notaris nader onderzoek had moeten doen naar de betrokken partijen en hun motieven. En zeker naar de koopprijs voor complete aandelenpakketten: het symbolische bedrag van een euro. Opnieuw typisch een ‘risicovolle’ methode die faillissementsfraude met zich mee kan brengen, aldus het BFT.
Verder bleek in de betreffende ‘niet deugdelijk ingerichte’ dossiers correspondentie of zelfs aantekeningen te ontbreken, was er geen spoor van contact met de buitenlandse oprichters zelf en ontbraken risicoprofielen. Hiernaast zijn er kleinere verwijten aan het adres van Buurke, zoals tal van slordigheden in akten en dossiers of het ontbreken van de plaats van passering. En het feit dat hij zeker 11% van de akten in zijn woning in Den Haag passeerde. Dat kan worden beschouwd als het houden van een bijkantoor, wat een notaris niet is toegestaan .
‘Naar het oordeel van de kamer illustreren de vastgestelde normschendingen de lichtvaardige en onzorgvuldige wijze waarop de notaris zijn ambt heeft uitgeoefend,’ aldus de tuchtrechter in de beslissing. ‘Het handelen en nalaten van de notaris tonen aan dat de notaris onvoldoende besef heeft van de hoge eisen die de maatschappij, mede in het belang van de rechtszekerheid, aan het notariaat stelt.
Buurke was weliswaar op 15 november 2016 al op eigen verzoek ontslag verleend, maar toch is naar aanleiding van beide zaken tweemaal ontzetting uit het ambt geboden, aldus de kamer, ‘teneinde een eventuele terugkeer van de notaris in het notariaat te voorkomen’.