Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind heeft maandag aan de Tweede Kamer geschreven de rechtshulppakketten ‘als maatregel in het geheel los te laten’. De plannen voor de pakketten waren onderdeel van de herziening van het stelsel door Weerwinds voorganger Sander Dekker (VVD).
De minister schreef dit in de nieuwe voortgangsrapportage over de stelselvernieuwing rechtsbijstand. Zijn voorganger in het vorige kabinet, Sander Dekker, zette deze vernieuwing destijds in gang om onder meer het aantal juridische procedures te laten afnemen.
De rechtshulppakketten vormden een belangrijk onderdeel daarvan. Ze moesten helpen om juridische problemen zo vroeg mogelijk te tackelen. Door tenders voor de pakketten uit te schrijven, waar marktpartijen zich voor konden inschrijven, zou een efficiëntere en dus goedkopere rechtsbijstand ontstaan.
Zeer complex en weinig draagvlak
Weerwind tornde eerder al aan de plannen voor de rechtshulppakketten. Zo maakte hij in juli in het zevende rapport over het stelsel bekend dat er een streep ging door de verdere ontwikkeling ervan. De minister maakte echter een uitzondering voor nog twee lopende experimenten met pakketten voor echtscheidingen en asiel.
Nu ziet Weerwind dus volledig af van de invoering van de rechtshulppakketten. ‘Aan dit besluit ligt ten grondslag dat de ontwikkeling van de rechtshulppakketten zeer complex is gebleken, er bij betrokken professionals weinig draagvlak voor is en het concept in de praktijk niet goed toepasbaar blijkt’, tekent de minister op.
Weerwind stelt onverminderd vast te houden aan bestaande doelstellingen voor de verbetering van de rechtsbijstandkwaliteit, adequate vergoedingen en een doelmatiger stelsel, maar dit via ‘inbedding in de huidige forfaitaire vergoedingensystematiek’ te willen bereiken in plaats van middels de rechtshulppakketten. De minister zou hiertoe hebben besloten ‘na zorgvuldig beraad en in goed overleg met de betrokken partijen’.
Extra drempel
Ook over een andere belangrijke hoeksteen van Dekkers stelselherziening heeft Weerwind een besluit genomen: het Juridisch Loket. De minister zet een streep door het plan dat rechtzoekenden zich altijd eerst moeten melden bij het Juridisch Loket voordat ze gesubsidieerde rechtsbijstand kunnen krijgen.
Weerwind noteert: ‘Ik heb moeten constateren dat het draagvlak bij alle betrokken partijen […] ontbreekt. Deze partijen stellen zich op het standpunt dat rechtzoekenden in de huidige situatie bij verschillende hulp- en dienstverleners kunnen aankloppen met hun probleem. Het verplicht eerst langs de eerste lijn moeten gaan, vormt in hun ogen voor rechtzoekenden een extra drempel.’
De minister voor Rechtsbescherming, die het stelsel voor gesubsidieerde rechtsbijstand ‘een belangrijk en omvangrijk onderdeel’ van zijn portefeuille noemt, schrapt niet alle ideeën van zijn ambtsvoorganger. Ook Weerwind wil vroegtijdige en laagdrempelige hulp bij juridische problemen organiseren. ‘Om dit te bewerkstellingen versterk ik de komende jaren de eerste lijn, lokale en regionale netwerken en de samenwerking tussen professionals in het juridisch en sociaal domein,’ aldus de minister.
Verder verlengt Weerwind de subsidieregeling voor de beroepsopleiding sociale advocatuur. De regeling is bedoeld om jonge aanwas in de sociale advocatuur te stimuleren en heeft de afgelopen twee jaar tot 202 advocaat-stagiaires geleid.
Lees hier het ‘Vervolg stelselvernieuwing rechtsbijstand‘.
