Ten tijde van oorlog sneuvelt de waarheid als eerste, die uitdrukking komt vaak voorbij deze dagen. Om dat te voorkomen, heeft de onafhankelijke journalistiek de steun nodig van onafhankelijke advocaten.
Onafhankelijkheid is een kernwaarde voor de advocatuur, maar zeker ook voor de journalistiek. Hoe kunnen advocaten de vrije journalistiek – die onder druk staat – een helpende hand toesteken? Onder andere met financiële steun.
Kernwaarde voor advocaten
Onafhankelijkheid is voor advocaten zo’n belangrijke kernwaarde, dat hij in de gedragsregels is vastgelegd. We kunnen ons gelukkig prijzen dat die onafhankelijkheid in ons land nauwelijks bedreigd wordt. Dat is in veel landen wel anders, getuige de onophoudelijke strijd voor vrije en onafhankelijke advocatuur van Lawyers for Lawyers.
Vrije toegang tot informatie
Onze onafhankelijkheid is voor een groot deel te danken aan vrije toegang tot informatie, vrije media en open gesprekken op basis van alle beschikbare feiten en argumenten. Journalisten en advocaten vechten in die zin voor dezelfde waarden, met dat verschil, dat veel advocaten meestal een betere boterham verdienen met hun werk. Als je als advocaat bedenkt wat je nu kunt doen, dan is het financieel steunen van journalisten binnen en buiten Nederland dus een logische optie.
Onafhankelijke Russische media
Deze week riepen Nederlandse journalisten van Follow The Money, De Correspondent en De Groene Amsterdammer op om Meduza te steunen, hun Russische evenknie. Dit onafhankelijke medium dat vanuit Europa bericht over Rusland, met miljoenen Russische lezers, wordt in haar voortbestaan bedreigd, omdat de 30.000 Russische donateurs geen geld meer kunnen overmaken. Voor 96 euro per jaar kun je ze steunen, zodat Meduza haar Russische lezers kan blijven informeren.
Data-collectief in Oekraïne
Op plaatsen waar geen journalisten komen, zijn er altijd nog burgers die verslag kunnen doen van de wrede gebeurtenissen in Oekraïne. Via een recent opgezette website, Dattalion, (Ukraïne’s data battalion), delen Oekraïense burgers foto’s en video’s van de oorlog in hun land. Samen vullen ze een database met de meest verschrikkelijke beelden. De site voorziet de Oekraïense overheid van informatie en roept op de data te delen met journalisten en opinieleiders in binnen- en buitenland. Op de site staan ook verschillende links naar manieren waarop we ze vanuit het buitenland kunnen helpen
Kritische journalisten
De Nederlandse onafhankelijke journalistieke platforms Follow The Money en De Correspondent moeten het hebben van donaties, of bijdragen van leden, omdat ze niet afhankelijk willen zijn van adverteerders. Voor 90 euro per jaar ben je lid en verzeker je jezelf als advocaat van kritische journalisten, die ook jouw eigen werk regelmatig tegen het licht houden. Afgelopen week berichtte Follow The Money bijvoorbeeld nog over advocatenkantoren die geen afstand nemen van het Kremlin, of over het actieplan Open op Orde over de verbetering van de informatiehuishouding van de overheid na de toeslagenaffaire.
Het feit dat we het in alle openheid over dit soort thema’s kunnen hebben en dat je als advocaat je eigen criticasters financiert, is essentieel. Essentieel voor onze democratie en voor onze rechtstaat, en essentieel voor onze onafhankelijkheid. Zodat zij ons scherp kunnen houden als we, gevangen in onze eigen bubbel, vergeten om ons heen te kijken.
Lawyers for Journalists
Het blijft een machteloos gevoel om te kijken naar deze oorlog zo dichtbij, maar advocaten kunnen meer doen dan geld storten voor humanitaire hulp, via het bekende Giro555. Juist de steun voor onafhankelijke media – zie het als Lawyers for Journalists, als variant (of extra) naast Lawyers for Lawyers – is een van de manieren om vrijheid terug te winnen voor de belegerde Oekraïners, en vrijheid te waarborgen in democratische landen. Zo kunnen we een beetje helpen de waarheid overeind te houden.
