De Notariskamer van het Amsterdamse Gerechtshof heeft deelname van notariskantoren aan de HEMA Notarisservice dinsdagmorgen goedgekeurd; de dienst is niet in strijd met wet- en regelgeving voor het notariaat. Het hoger beroep dat de KNB had ingesteld tegen een deelnemende Amsterdamse notaris, is hiermee afgewezen. Het hof oordeelt bovendien dat de geheimhouding van gegevens van cliënten voldoende gewaarborgd is.
Door Joris Rietbroek
De KNB had hoger beroep aangetekend tegen de eerdere beslissing van de kamer met als voornaamste klachten dat deelnemende notarissen tekort zouden schieten op het gebied van regie, zorgplicht en geheimhoudingsplicht en dat de tarieven – 125 euro per akte – te laag zouden zijn. Het Gerechtshof volgt echter de kamer en oordeelt dat de HEMA Notarisservice ‘technisch, juridisch en inhoudelijk niet in strijd is met de voor deelnemende notarissen geldende wet- en regelgeving’.
Zo weet de notaris van tevoren precies welke vragen online aan de cliënt worden gesteld, wat het gevolg van de beantwoording van die vragen met ‘ja’ of ‘nee’ zal zijn en welke toelichting de cliënt krijgt, analyseert het hof. ‘Dit in combinatie met de persoonlijke controle op verschillende momenten door de notaris in de tweede fase, is er naar het oordeel van het hof voldoende ruimte voor de notaris om de regie, zeggenschap en toezicht te behouden op de uitbestede werkzaamheden’.
Eenduidige vragen zorgen voor duidelijke antwoorden
Ook aan de zorgplicht hoeft het bij de behandeling van een HEMA-akte niet te schorten, stelt het hof. Een notaris mag er vanuit gaan dat de cliënt de vragen naar waarheid beantwoordt. ‘Het gaat bij de HEMA-website om eenduidige vragen die alleen met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kunnen worden. Dat de cliënt opzettelijk onjuiste antwoorden zou kunnen geven om als standaardgeval te worden gezien, terwijl hij dat niet is, lijkt een door KNB gezocht bezwaar. Als dat al het geval zou zijn, dan zal dit aan het licht kunnen komen bij de ‘Belehrung’ door de notaris’.
De notaris mag er verder in beginsel vanuit gaan dat de cliënt de vragen naar waarheid beantwoordt, stelt het hof Het gaat bij de HEMA-website om eenduidige vragen die alleen met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kunnen worden. Dat de cliënt opzettelijk onjuiste antwoorden zou kunnen geven om als standaardgeval te worden gezien, terwijl hij dat niet is, lijkt een door KNB gezocht bezwaar. Als dat al het geval zou zijn, dan zal dit aan het licht kunnen komen bij de ‘Belehrung’ door de notaris.
De geheimhouding van de gegevens van cliënten is bovendien voldoende gewaarborgd volgens de oorspronkelijke constructie: ‘De KNB heeft niet concreet aangetoond dat dit niet het geval is’. Deze gegevens komen weliswaar niet op de servers van de deelnemende notariskantoren terecht, maar wel op een aparte, beveiligde server, terwijl de notarisservice zelf al in een beveiligde webomgeving wordt aangeboden.
Dat is volgens het hof ruim voldoende. ‘Er zijn geen aanwijzingen dat de door de cliënt verstrekte gegevens worden gebruikt voor een ander doel dan waarvoor zij zijn verstrekt: het doen opstellen en passeren van de akte(n)’, aldus de uitspraak. Een aparte server inrichten die uitsluitend toegankelijk is voor en beheerd kan worden door HEMA-notarissen, vindt het hof niet nodig. De beslissing van de kamer is om die reden vernietigd en de klacht van de KNB is op dit punt ongegrond verklaard.
KNB ‘blij met helderheid’ door uitspraak
In een reactie geeft de KNB bij monde van woordvoerster Nora van Oostrom aan blij te zijn met de duidelijkheid die deze uitspraak geeft. “Het ging de KNB om het helder krijgen van de grenzen; die helderheid is er nu. Hoe de uitspraak van de Kamer voor het Notariaat vorig jaar ook was uitgevallen, we waren hoe dan ook in hoger beroep gegaan.”
De grootste zorgen van de beroepsvereniging betroffen de geheimhouding van cliëntgegevens, geeft Van Oostrom aan. “Verder hebben we geprobeerd om in onze tuchtklacht zoveel mogelijk potentiele hobbels te verwerken, van de zorgplicht tot de lage tarieven. Nu hierover duidelijkheid is, staat het anderen volledig vrij soortgelijke initiatieven te ontplooien.”
De beslissing van het Hof is onherroepelijk: cassatie is niet mogelijk. Aan de HEMA Notarisservice zijn momenteel zo’n twintig notariskantoren verbonden.