Wederom nieuws rondom voormalig Pels Rijcken-notaris en -bestuurder Frank Oranje en zijn jarenlange miljoenenfraude. Het Financieele Dagblad (FD) meldt dat Oranje betrokken was bij de zakelijke belangen van de inmiddels demissionaire ministers Sigrid Kaag, Wopke Hoekstra en Ingrid van Engelshoven. Ook lichtte Ferd Grapperhaus de kamer verkeerd in over de fraude.
Dit blijkt uit interne documenten van het ministerie, die zijn vrijgegeven na een Wob-verzoek van NRC. Afgelopen maart schreef Grapperhaus nog aan de Tweede Kamer dat hij pas van de fraude van wijlen Oranje hoorde in september 2020. Dit nadat landsadvocaat Pels Rijcken zijn ministerie vertrouwelijk op de hoogte had gesteld.
De vrijgegeven documenten tonen nu echter aan dat de demissionair minister van Justitie en Veiligheid reeds in augustus 2020 door de top van het Openbaar Ministerie (OM) op de hoogte was gesteld van de fraudeverdenking aan het adres van Oranje. Eerder onthulde het FD dat Grapperhaus zelfs al in 2019 door het OM hierover werd geïnformeerd. Dit pareerde de demissionair minister door tegenover de Kamer te verklaren dat hij toen slechts zijdelings was geïnformeerd over een verdenking van fraude tegen ‘een notaris’.
Belangen van ministers
Uit de vrijgegeven documenten blijkt verder dat Oranje in 2017 Hoekstra, Kaag en Van Engelshoven hielp met het op afstand plaatsen van hun financiële en zakelijke belangen. Dit zodat zij hun ministersposten konden bekleden in kabinet-Rutte III. Het was reeds bekend dat Oranje ook Grapperhaus en Eric Wiebes – voormalig minister van Economische Zaken en Klimaat – hiermee hielp.
Houthoff onderzocht eind vorig jaar, in opdracht van Grapperhaus, aan welke dossiers Oranje heeft gewerkt, en of daar bewindslieden bij betrokken waren. Door het Wob-verzoek komt eveneens boven water dat Houthoff in het begin enkel de opdracht lijkt te hebben gehad om Oranje’s activiteiten voor Grapperhaus te onderzoeken. De demissionair minister heeft vervolgens zelf verzocht ook onderzoek in te stellen naar alle andere kabinetsleden waarvoor Oranje heeft gewerkt.
Tot slot zijn er nieuwe feiten aan het licht gekomen over het moment waarop Oranje zelf zijn frauduleuze praktijken opbiechtte. Hij meldde op 13 september 2020 bij het Pels Rijcken-bestuur dat een Fiod-onderzoek naar ‘fiscale fraude’ is ingesteld. Op 15 september wist het bestuur echter pas dat de verdenkingen omvangrijker waren (‘fiscale fraude en witwassen, waarbij notariële kwaliteitsrekeningen betrokken zijn’) nadat het OM hen via een brief had ingelicht. Ook verzuimde Oranje het onderzoek te melden bij notariële toezichthouder Bureau Financieel Toezicht. Waardoor Pels Rijcken uiteindelijk ervoor koos dit zelf te doen op 8 oktober 2020 nadat zij merkten dat Oranje zelf geen aanstalten maakte.
Foto: Hollandse Hoogte / Robin Utrecht
