De Tweede Kamer wil dat de regering duidelijk maakt hoe zij minder afhankelijk wil worden van de landsadvocatuur van Pels Rijcken.
De Tweede Kamer stemde dinsdag 26 november in met een motie van Kamerleden Palmen (NSC) en Van Nispen (SP). De Kamerleden verwijzen in hun motie naar het rapport van de commissie-Silvis die in 2022 onderzoek deed naar de juridische dienstverlening aan de staat. Dit naar aanleiding van de grote fraude binnen Pels Rijcken door wijlen Frank Oranje, oud-bestuursvoorzitter van en notaris bij het kantoor.
Geen rijksinstituut voor advocatendiensten
Kort samengevat concludeerde de commissie dat het onwenselijk was om een rijksinstituut in het leven te roepen voor advocatendiensten aan de Staat. Werken met een vast advocatenkantoor heeft voordelen voor de Staat, aldus de commissie. Ook onderstreepte de commissie het ‘institutioneel geheugen’ dat Pels Rijcken inmiddels heeft opgebouwd van juridische kwesties waarin de overheid is of was verwikkeld.
Lees meer over de landsadvocaat:
- Minister Van Weel over waarschuwing landsadvocaat: ‘Geen indruk van onbehoorlijk handelen’
- Staat gaat meer gebruik maken van andere kantoren dan Pels Rijcken
- Staat hoeft niet te stoppen met Pels Rijcken, maar moet ook andere kantoren inzetten
Meer andere kantoren inschakelen
De landsadvocaat mocht dus blijven, maar de commissie adviseerde wel om vaker een ander advocatenkantoor in te schakelen. Dit om al te grote afhankelijkheid van Pels Rijcken als hofleverancier van de landsadvocaat te voorkomen.
Toezegging regering
In juni 2023 liet toenmalig minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid de Kamer weten dat de regering gehoor zou geven aan de adviezen van de commissie-Silvis. Maar daarna bleef het stil, zo concluderen Palmen en Van Nispen in hun motie. Zij vragen de regering daarom om de Kamer per brief te informeren over de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de aanbevelingen.
Ook willen zij dat de regering met aanvullende voorstellen komt om het aantal advocaten in dienstbetrekking bij de ministeries uit te breiden.
De regering moet ten slotte jaarlijks inzichtelijk maken hoeveel opdrachten aan Pels Rijcken en andere advocatenkantoren worden verstrekt en wat de reden voor de inzet is.
Pels Rijcken
De titel landsadvocaat bestaat sinds 1879 en wordt slechts aan één persoon verleend. Nu is dat Reimer Veldhuis, met Cécile Bitter als plaatsvervangend landsadvocaat. Ook andere kantoorgenoten van Pels Rijcken treden op als advocaat voor de Staat. De advocaten procederen namens de Staat, verlenen juridische bijstand en adviseren over het juridische kader van het beleid.
In 2023 was 57 procent van de omzet van Pels Rijcken afkomstig uit werkzaamheden voor ministeries. Nog eens 28 procent verdiende Pels Rijcken met dienstverlening aan andere instanties in de publieke sector, zoals gemeenten, waterschappen en provincies.