• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Nieuwsbrief
  • Magazine
  • Webshop
  • Contact en colofon

Advocatie

Dé nieuwssite voor advocaten, notarissen en juristen

  • Actueel
    • Nieuws
    • Business
    • Tuchtrecht
    • Nieuwe uitdaging
    • Deals
    • Human Interest
    • Opinie en blogs
    • Buitenland
  • AI, tech & legal
  • Podcasts
  • De Stand
    • Advocatuur Top 50
    • Notariaat Top 30
    • Archief De Stand
  • Uitgelicht
  • Vacatures
  • Opleidingen
  • Partners
    • PKIsigning
    • Howden
    • OSR
    • PO-Online

De zaak Wijdemeren: over bijstand en boodschappen

25 augustus 2021 door Ans van Horne

Boodschappen

De Centrale Raad van Beroep deed maandag uitspraak in de zaak van de gemeente Wijdemeren. Deze zaak leidde vorig jaar tot veel commotie; een bijstandsgerechtigde vrouw ontving jarenlang wekelijks een tas vol boodschappen van haar moeder en bespaarde daarmee fors op de kosten van levensonderhoud.

Door niet te melden aan de gemeente dat zij van haar moeder boodschappen ontving, schond de vrouw de inlichtingenverplichting van art. 17 Participatiewet (Pw). Op grond van dit artikel moet iedere bijstandsgerechtigde namelijk alles wat van belang is voor het recht op bijstand en de hoogte van de uitkering, melden aan de gemeente.

De gemeente kreeg lucht van de zaak, en zag zich genoodzaakt de teveel betaalde bijstand terug te vorderen. Hoeveel de teveel betaalde bijstand precies bedroeg, of anders gezegd: hoeveel de vrouw had bespaard op de kosten van levensonderhoud, wist de gemeente niet. De gemeente maakte daarom een schatting van de waarde van de boodschappen aan de hand van de Nibudnorm en vorderde dit bedrag van 7.000 euro terug.

Centrale Raad van Beroep: bijstand wel terecht teruggevorderd

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) oordeelt – in navolging van de rechtbank  –  dat de gemeente terecht de bijstand heeft teruggevorderd ter hoogte van de Nibudnorm. Wel beperkt de Raad de periode waarover de bijstand wordt teruggevorderd, waardoor het terug te vorderen bedrag geen 7.000 euro, maar 2.800 euro bedraagt.

In de uitspraak van de CRvB vallen een paar dingen op.

– Boodschappen zijn geen giften, maar een kostenbesparing

Gemeenten mogen volgens de Participatiewet in hun beleid bepalen welke giften (en tot welk bedrag) vrijgelaten worden en niet op de bijstand in mindering worden gebracht (art. 31 lid 2 onder m Pw). Volgens de CRvB gaat het hier echter niet om giften, maar om door een derde (de moeder) betaalde kosten die voor betrokkene een besparing opleveren. Daarvoor geldt de vrijlating niet. In het systeem van de Participatiewet zijn van een derde ontvangen boodschappen naar het oordeel van de CRvB niet onder het begrip giften te scharen. Daarvoor is een wetswijziging nodig.

– Voedselpakketten van de voedselbank

De veel gehoorde vergelijking met voedselpakketten van de voedselbank gaat naar het oordeel van de CRvB ook niet op. De bijstand van mensen die voedselpakketten van de voedselbank ontvangen, wordt niet verlaagd omdat het bij een voedselpakket van de voedselbank gaat om tijdelijke (vaak voor een periode van drie maanden toegekende) noodhulp waaraan voorwaarden zijn verbonden. Zo vindt er een inkomenstoets plaats voordat de voedselbank start met de uitgifte van voedselpakketten. Dergelijke regels golden niet voor de boodschappen die de vrouw kreeg.

– Geen dringende redenen om af te zien van terugvordering

Als een gemeente heeft vastgesteld dat te veel bijstand is verstrekt, dan is de gemeente, bij schending van de inlichtingenverplichting, verplicht het teveel betaalde terug te vorderen. Alleen in zeer bijzondere gevallen kunnen er dringende redenen zijn om geheel of gedeeltelijk van terugvordering af te zien. Dit is geregeld in art. 58 lid 8 Pw. Een nagenoeg ‘dode letter’, want een beroep op dringende redenen in het kader van terugvordering slaagt zelden.

De enige zaak waarin een beroep op art. 58 lid 8 Pw wel slaagde, is uitvoerig besproken in USZ 2020/120. Het is vaste rechtspraak dat dringende redenen in de zin van art. 58 lid 8 Pw zich alleen voordoen als de terugvordering voor de betrokkene onaanvaardbare sociale en/of financiële gevolgen heeft. Degene die zich beroept op de aanwezigheid van dringende redenen zal het bestaan daarvan met verifieerbare gegevens aannemelijk moeten maken. In de praktijk lukt dat vrijwel nooit. In de zaak Wijdemeren bood art. 58 lid 8 Pw geen soelaas, alleen al omdat appellante niet had gesteld wat de onaanvaardbare gevolgen zijn die de terugvordering voor haar heeft.

Hoe nu verder?

De verontwaardiging over deze kwestie is groot. Het bijstandsbeleid is te streng geworden, zo luidt de kritiek in politiek Den Haag. Een Kamermeerderheid nam in februari een motie aan om de Participatiewet te hervormen. Demissionair minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een reactie al laten weten dat het ook wat hem betreft tijd is voor een fundamentele herziening van de Participatiewet, waarin ruimte is voor meer maatwerk.

Of het zover komt valt nog te bezien. De CRvB heeft met deze uitgebreid gemotiveerde uitspraak in elk geval een geslaagde poging gedaan om meer duidelijkheid te verschaffen over de kaders van de Participatiewet.

Ans van Horne is sinds 2008 werkzaam als hoofdredacteur Socialezekerheidsrecht bij Sdu. Zij schrijft voor NDSZ (Nederlandse Documentatie Sociale Zekerheid) en is redactiesecretaris van USZ (Uitspraken Sociale Zekerheid).

Filed Under: Nieuws, Opinie en blogs

Vorige artikel
Datalek bij KvK na misbruik autorisatie door oud-advocaat: 1.800 privéadressen gelekt
Volgende artikel
Nieuw op Advocatie: opleidingen en events per rechtsgebied

Primary Sidebar

Topvacatures

Advocaat arbeidsrecht (voor 32 – 40 uur per week / standplaats Den Haag) Den Haag

Meer vacatures

OverFusies

Magazine

Magazine

Best gelezen

  • Advocaat Astrid Holleeder keert terug in de juridische sector

  • Nieuwe Uitdaging bij… Bird & Bird, Banning en Pellicaan

  • Twee advocaten beantwoorden oproep landelijk dekenberaad in zaak Ridouan Taghi

  • Nieuwe podcast ‘De Managing Partner’ geeft podium aan leiders in de advocatuur

  • Advocaat Rudy Giuliani ontvangt presidentiële onderscheiding na auto-ongeluk

Recente berichten

  • Juristen Foort van Oosten en Arno Rutte nieuwe bewindslieden Justitie
  • Tuchtrechtelijke maatregelen na poging tot getuigenbeïnvloeding in coronazaak; NRC legt link met Amsterdams advocatenkantoor
  • Inspectierapport: Rechtsbescherming burger bij informatieverstrekking Belastingdienst onder druk
  • Fednot: steeds jonger naar de notaris voor een testament
  • Medische zorg en omstandigheden detentie Inez Weski onder de loep

Recente reacties

    Archieven

    • september 2025
    • augustus 2025
    • juli 2025
    • juni 2025
    • mei 2025
    • april 2025
    • maart 2025
    • februari 2025
    • januari 2025
    • december 2024
    • november 2024
    • oktober 2024
    • september 2024
    • augustus 2024
    • juli 2024
    • juni 2024
    • mei 2024
    • april 2024
    • maart 2024
    • februari 2024
    • januari 2024
    • december 2023
    • november 2023
    • oktober 2023
    • september 2023
    • augustus 2023
    • juli 2023
    • juni 2023
    • mei 2023
    • april 2023
    • maart 2023
    • februari 2023
    • januari 2023
    • december 2022
    • november 2022
    • oktober 2022
    • september 2022
    • augustus 2022
    • juli 2022
    • juni 2022
    • mei 2022
    • april 2022
    • maart 2022
    • februari 2022
    • januari 2022
    • december 2021
    • november 2021
    • oktober 2021
    • september 2021
    • augustus 2021
    • juli 2021
    • juni 2021
    • mei 2021
    • april 2021
    • maart 2021
    • februari 2021
    • januari 2021
    • december 2020
    • november 2020
    • oktober 2020
    • september 2020
    • augustus 2020
    • juli 2020
    • juni 2020
    • mei 2020
    • april 2020
    • maart 2020
    • februari 2020
    • januari 2020
    • december 2019
    • november 2019
    • oktober 2019
    • september 2019
    • augustus 2019
    • juli 2019
    • juni 2019
    • mei 2019
    • april 2019
    • maart 2019
    • februari 2019
    • januari 2019
    • december 2018
    • november 2018
    • oktober 2018
    • september 2018
    • augustus 2018
    • juli 2018
    • juni 2018
    • mei 2018
    • april 2018
    • maart 2018
    • februari 2018
    • januari 2018
    • december 2017
    • november 2017
    • oktober 2017
    • september 2017
    • augustus 2017
    • juli 2017
    • juni 2017
    • mei 2017
    • april 2017
    • maart 2017
    • februari 2017
    • januari 2017
    • december 2016
    • november 2016
    • oktober 2016
    • september 2016
    • augustus 2016
    • juli 2016
    • juni 2016
    • mei 2016
    • april 2016
    • maart 2016
    • februari 2016
    • januari 2016
    • december 2015
    • november 2015
    • oktober 2015
    • september 2015
    • augustus 2015
    • juli 2015
    • juni 2015
    • mei 2015
    • april 2015
    • maart 2015
    • februari 2015
    • januari 2015
    • december 2014
    • november 2014
    • oktober 2014
    • september 2014
    • augustus 2014
    • juli 2014
    • juni 2014
    • mei 2014
    • april 2014
    • maart 2014
    • februari 2014
    • januari 2014
    • december 2013
    • november 2013
    • oktober 2013
    • september 2013
    • augustus 2013
    • juli 2013
    • juni 2013
    • mei 2013
    • april 2013
    • maart 2013
    • februari 2013
    • januari 2013
    • december 2012
    • november 2012
    • oktober 2012
    • september 2012
    • augustus 2012
    • juli 2012
    • juni 2012
    • mei 2012
    • april 2012
    • maart 2012
    • februari 2012
    • januari 2012
    • december 2011
    • november 2011
    • oktober 2011
    • september 2011
    • augustus 2011
    • juli 2011
    • juni 2011
    • mei 2011
    • april 2011
    • maart 2011
    • februari 2011
    • januari 2011
    • december 2010
    • november 2010
    • oktober 2010
    • september 2010
    • augustus 2010
    • juli 2010
    • juni 2010
    • mei 2010
    • april 2010
    • maart 2010
    • februari 2010
    • januari 2010
    • december 2009
    • november 2009
    • oktober 2009
    • september 2009
    • augustus 2009
    • juli 2009
    • juni 2009
    • mei 2009
    • april 2009
    • maart 2009
    • februari 2009
    • januari 2009
    • december 2008
    • november 2008
    • oktober 2008
    • september 2008
    • augustus 2008
    • juli 2008
    • juni 2008
    • mei 2008
    • april 2008
    • maart 2008
    • februari 2008
    • januari 2008
    • december 2007
    • november 2007
    • oktober 2007
    • november 2006
    • oktober 2006
    • april 2006
    • juni 2005
    • mei 2005
    • april 2005
    • februari 2005
    • april 2004

    Categorieën

    • aanbesteding & omgevingsrecht
    • Aansprakelijkheid
    • Actueel
    • Agenda
    • AI
    • AI, tech & legal
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht & sociale zekerheid
    • Bedrijfsjurist en advocaat
    • Berkely Bridge
    • Beroepsvaardigheden
    • Bestuurs(proces)recht
    • Bouwrecht
    • Buitenland
    • Burgerlijk (Proces)recht
    • Burgerlijk (Proces)recht en contracten
    • Business
    • Chemische Veiligheid
    • Column
    • Corona
    • Deals
    • Dealtalk
    • Erfrecht
    • Financieel
    • Financieel recht
    • Fiscaal
    • Fiscaal Recht
    • Gezondheidsrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Human Interest
    • Huurrecht
    • Huurrecht
    • ICT & Privacy
    • Incompany
    • insolventie en ondernemingsrecht
    • Instagram
    • Intellectueel Eigendomsrecht
    • Intellectuele Eigendomsrecht
    • Internationaal en Europees Recht
    • Interview
    • Jeugdrecht
    • Juridisch ondersteuner
    • Lexxyn Groep
    • Mediation
    • Mercedes-Benz
    • Mutsaerts
    • Nieuwe uitdaging
    • Nieuws
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Ondernemingsrecht
    • Onderwijsrecht
    • Opinie en blogs
    • Overheid Bedrijfsvoering
    • Overheid Bestuur
    • Overheid Ruimte & milieu
    • Overheid Sociaal
    • Overheid Veiligheid
    • Personen- en familierecht
    • Personen- en familierecht
    • PO Deal aanbod
    • Podcasts
    • Privacyrecht
    • schade en verzekering
    • SDU events
    • Straf (Proces)recht
    • Tuchtrecht
    • Uitgelicht
    • vacatures
    • Vastgoed- & Huurrecht
    • Veiligheid
    • Vlogs
    • Vreemdelingenrecht
    • Wagner Group
    • Wieringa
    • YER Legal

    Meta

    • Login
    • Berichten feed
    • Reacties feed
    • WordPress.org

    Footer

    • Nieuws
    • Business
    • Human Interest
    • Innovatie & Tech
    • Opinie en blogs
    • Tuchtrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Top 50 Advocatuur
    • Top 30 Notariaat
    • Advocatie Magazine
    • Vacatures
    • Partners
    • Facebook
    • LinkedIn
    • Instagram
    • Youtube
    • Nieuwsbrief
    • Contact en colofon
    • Meld nieuws
    • Adverteren
    • Vacature indienen

    Advocatie is een uitgave van
    Lefebvre Sdu
    Maanweg 174
    2516 AB Den Haag

    Powered by Lefebvre Sdu

    • Disclaimer
    • Privacy Statement & Cookieverklaring
    lefebvre SDU

    Het laatste nieuws van Advocatie
    twee keer per week in je mail
    ?

    Meld je aan voor onze nieuwsbrief:

    Aanmelden

    ×