Notarissen hebben samen met andere financiële instellingen stappen ondernomen om witwassen en terrorismefinanciering in Nederland aan te pakken. In een rapport staan verschillende voorstellen voor verbetering, waaronder de oprichting van een nationaal coördinator vanuit de overheid.
Het gaat om banken, verzekeraars, makelaars, trustkantoren, notarissen en ondernemers. In een gezamenlijk rapport getiteld ‘Krachten gebundeld, naar een effectievere en efficiëntere invulling van de poortwachtersrol in Nederland’ doen deze partijen verschillende voorstellen voor verbetering, waaronder de oprichting van een nationaal coördinator vanuit de overheid, het delen van informatie tussen poortwachters en de implementatie van een waarschuwingssysteem.
Het rapport benadrukt de noodzaak om klanten zo min mogelijk te belasten met maatregelen en controles die de poortwachters verplicht zijn uit te voeren. Het rapport is het resultaat van gezamenlijke inspanningen van banken (NVB), verzekeraars (Verbond van Verzekeraars), notarissen (Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie), trustkantoren (Holland Quaestor) en makelaars/taxateurs (NVM en VBO), samen met MKB-Nederland en VNO-NCW. Het onderzoek naar hoe zij effectiever kunnen bijdragen aan witwasbestrijding, terrorismebestrijding en naleving van de Sanctiewet vanuit hun poortwachtersrol werd uitgevoerd door KPMG.
Verschillende obstakels
In de praktijk hebben poortwachters verschillende obstakels ondervonden bij de uitvoering van hun wettelijke taken. Deze omvatten een gebrek aan ondersteuning, duidelijke richtlijnen en prioritering vanuit de overheid, evenals conflicterende wet- en regelgeving. Dit heeft geleid tot situaties waarin zij meer maatregelen hebben genomen dan nodig om aan alle vereisten te voldoen. Dit heeft vervolgens geleid tot herhaalde en disproportionele verzoeken om informatie en documentatie van klanten, wat resulteerde in hogere kosten en langere doorlooptijden.
Om deze uitdagingen aan te pakken pleiten de poortwachters voor de implementatie van een onderling waarschuwingssysteem en informatiedeling om risico’s beter te kunnen identificeren. Hierbij erkennen ze het belang van het vinden van een balans tussen effectieve witwasbestrijding en de bescherming van de privacy van klanten, en zij zullen deskundigen en de Autoriteit Persoonsgegevens bij dit proces betrekken.
Gezamenlijke voorziening
Daarnaast overwegen de poortwachters de mogelijkheid van een gezamenlijke voorziening, vergelijkbaar met wat andere landen al uitproberen. In zo’n systeem kunnen beschikbare gegevens met toestemming van de klant worden hergebruikt, geactualiseerd en verrijkt, waardoor herhaalde informatieverzoeken aan klanten worden verminderd. Ook wordt gekeken naar het stroomlijnen van de verschillende procedures bij het accepteren van klanten, om de effectiviteit te vergroten.
Een andere belangrijke aanbeveling in het rapport is de oprichting van een nationaal coördinator vanuit de overheid om de regie te nemen in de nationale aanpak van anti-witwassen. Op dit moment ervaren poortwachters een gefragmenteerde aanpak, die niet voldoende is gebaseerd op daadwerkelijke risico’s. Een gecoördineerde inspanning is essentieel om criminelen effectief te stoppen en ervoor te zorgen dat ondernemers en burgers geen onnodige last ondervinden.
Meer steun nodig
Het rapport benadrukt dat poortwachters zich inzetten om witwaspraktijken te bestrijden, maar dat ze meer steun van de overheid nodig hebben. Een grotere investering van de overheid om meldingen nader te onderzoeken, criminelen aan te pakken en feedback te geven aan poortwachters is cruciaal voor het succes van de anti-witwasinspanningen.
Lees hier het volledige rapport
