Oud-notaris Tjeerd Koelmans werd ontslagen bij Koninklijk Besluit, maar het predicaat ‘eervol’ werd hem onthouden. Koelmans kan dit stempel na een procedure bij de rechtbank Noord-Nederland nu mogelijk alsnog verkrijgen. Die oordeelt dat de afwijzing van Koelmans’ bezwaar tegen het besluit van de staatssecretaris niet deugdelijk is gemotiveerd. Over het predicaat eervol doet de rechtbank zelf geen uitspraak, omdat dat ‘op de weg ligt’ van de staatssecretaris bij het nemen van een nieuw besluit.
Door Joris Rietbroek
Koelmans vermoedt dat de staatssecretaris zich bij het ontslagbesluit heeft ‘laten beïnvloeden door de KNB’, zo staat in de uitspraak van begin juni, in handen van Advocatie. Koelmans schreef in november 2013 de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan met het verzoek hem ontslag te verlenen. Dit nadat hij er in mei 2009 met succes voor streed om langer te mogen doorwerken dan zijn 65ste.
Begin december 2013 diende het Bureau Financieel Toezicht echter een klacht tegen de notaris in, omdat hij van juli tot en met december dat jaar niet verzekerd zou zijn geweest voor beroepsaansprakelijkheid. De omslag voor de via de KNB lopende collectieve verzekering had Koelmans in de afgelopen jaren inderdaad niet betaald, nadat hij het voortouw had genomen in het verzet van enkele notarissen tegen ‘de door de KNB in strijd met de wet jarenlang doorgevoerde dwang haar leden te verplichten om deel te nemen aan de door de KNB aangegane beroepsaansprakelijkheidsverzekering.’ De Raad van State besliste in mei 2013 dat de beroepsvereniging haar leden niet mag verplichten tot deelname aan zo’n collectieve verzekering.
Zo’n vijf weken na Koelmans’ verzoek volgde het ontslag bij Koninklijk Besluit, maar het predicaat ‘eervol’ werd ‘nadrukkelijk niet verleend’, met als reden dat hij in het afgelopen half jaar onvoldoende verzekerd was geweest en daarmee gedragsregels had overtreden. Het BFT trok de klacht eind december in toen bleek dat Koelmans volgens de polisvoorwaarden wel degelijk als verzekerde aangemerkt moest worden en nadat hij alsnog premies had betaald. Die intrekking van de klacht volgde krap twee weken na de ontslagverlening. Wegens de intrekking diende de oud-notaris een bezwaarschrift in om alsnog het predicaat ‘eervol’ te verkrijgen. Dit werd eind april 2014 door de staatssecretaris afgewezen, waarna Koelmans naar de Noord-Nederlandse rechtbank stapte.
‘Defamerende werking’
Tijdens de zitting voerde Koelmans aan dat de staatssecretaris wel eens zijn rol in die succesvolle strijd tegen de verplichte collectieve verzekering in ogenschouw had mogen nemen. Evenals het feit dat het ontbreken van het stempel eervol ‘een defamerende werking’ met zich meebrengt. Koelmans vermoedt dat ‘verweerder (de staatssecretaris, red.) zich bij zijn voordracht voor het ontslagbesluit door de KNB heeft laten beïnvloeden’. De advocaat van de staatssecretaris hield het erop dat het ontbreken van de verzekering de aanleiding is geweest voor het niet toekennen van eervol ontslag. Dat Koelmans persoonlijk tegen die verplichte verzekering streed en eind december alsnog een aansprakelijkheidsverzekering afsloot, ‘doet daar niets aan af’.
De vraag of Koelmans van juli tot en met december 2013 nu wel of niet afdoende verzekerd was, wordt beantwoord met de polisvoorwaarden. En dan blijkt dat de staatssecretaris in zijn besluit er een ruimere definitie van ‘verzekerde’ op na heeft gehouden dan wordt bedoeld, constateert de rechtbank. Een verzekerde is volgens de voorwaarden een notaris cq. lid van de KNB, ‘die aan de KNB heeft laten weten deel te nemen aan de verzekering’. Van acceptatie door de beroepsvereniging hoeft kortom geen sprake te zijn om toch aangemerkt te worden als verzekerde.
“Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder niet buiten voornoemde definitie van ‘verzekerde’ mogen treden door als extra voorwaarde te stellen dat de notarissen door de KNB als deelnemer dienen te zijn geaccepteerd.” Zodoende is de afwijzing van Koelman’s bezwaar niet deugdelijk gemotiveerd en dient het te worden vernietigd.
Daarmee is het beroep van de oud-notaris gegrond verklaard, en lijkt de weg voor een nieuw Koninklijk Besluit tot ontslag mét het predicaat eervol weer open te liggen. ‘De rechtbank ziet geen aanleiding om het geschil definitief te beslechten omdat het op de weg van verweerder ligt om een nieuw besluit te nemen op bezwaar met inachtneming van deze uitspraak.’