Advocatenkantoor Stibbe heeft naar eigen zeggen het imago een van de leaders te zijn op het gebied van bestuursrecht en overheidsaansprakelijkheid. “Dat is bekend in den lande. En daarom zijn wij ook gewend om te werken op het snijvlak van recht en politiek,” zegt advocaat Tom Barkhuysen van Stibbe. Een recente zaak die zich zeker bevindt op dat snijvlak, is de langstudeerdersregeling. “We gaan met deze zaak om zoals met elke zaak.”
Studenten zijn boos over het wetsvoorstel van staatssecretaris Zijlstra betreffende een verhoging van het collegegeld voor langstudeerders met drieduizend euro. En al helemaal over het feit dat hij de regeling met terugwerkende kracht in werking wil laten treden. Daarom vroegen studentenvakbond LSVb, het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) en de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV) advocatenkantoor Stibbe om juridisch advies.
Volgens Barkhuysen – hij schreef het advies samen met A. Collignon – is het de gewoonste zaak van de wereld dat Stibbe op dat verzoek is ingegaan. De zaak is behandeld in het kader van het pro bono programma van Stibbe. “Een flink aantal uren is beschikbaar gesteld voor zaken die in aanmerking komen voor dat programma. Voorwaarden daarvoor zijn onder meer dat de cliënt niet de middelen heeft om Stibbe te betalen en dat er een groot juridisch en maatschappelijk belang aan de orde is.” In deze zaak was dat het geval, aldus Barkhuysen.
In het advies wordt gesteld dat de regeling onrechtmatig is. Maar dat betekent niet dat het advies ook een pleitnota van Stibbe is tegen de regeling. Barkhuysen: “In deze context wil de politiek iets, en daarbij moet zij voldoen aan de wet. Wij bieden in eerste instantie een objectief advies, en we komen met de juridische argumenten.” Met een stellingname heeft dat niets te maken. “Als we gevraagd worden om de vergunning van een windmolenpark rond te krijgen, betekent dat toch ook niet dat Stibbe per se vóór dat windmolenpark is? Onze cliënt vraagt ons om een advies en dat leveren we, tenzij er bijvoorbeeld tegenstrijdige belangen aan de orde zijn,” aldus Barkhuysen.
Niet absoluut
Staatssecretaris Zijlstra bestreed het advies van Stibbe. In een brief aan Tweede Kamer schreef hij het volgende: “Met Stibbe deel ik de opvatting dat het rechtszekerheidsbeginsel bij de afwegingen moet worden betrokken. Het rechtszekerheidsbeginsel is echter niet absoluut. Als verwachtingen van burgers nimmer bijgesteld zouden kunnen worden, zou dat betekenen dat wenselijke wijzigingen van regelingen waaraan burgers toekomstverwachtingen ontlenen, maar zeer moeizaam tot stand kunnen komen. Nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen vragen echter om regelmatige bijstelling van beleid en wetgeving.”
De langstudeerdersboete is inmiddels met een jaar uitgesteld. Hebben de studentenprotesten toch wat opgeleverd.