Eerste- en tweedejaars rechtenstudenten in Rotterdam keken onlangs goed op hun neus door een merkwaardige regel in het Onderwijs- en Examenreglement van de Erasmus School Of Law. Stond daar nu echt dat het aankopen van een digitaal boekenpakket ter waarde van 700 euro verplicht is op straffe van sancties?
Daar leek het sterk op, vonden enkele studenten die zich hierover uitspreken in het Erasmus Law Magazine. En er lijkt inderdaad geen misverstand te bestaan volgens enkele regels in artikel 21 van het reglement:
“Artikel 21: Gebruik van digitaal onderwijsmateriaal:
Lid 1. Examinandi die op of na 1 september 2012 zijn ingestroomd, zijn verplicht door ESL voorgeschreven digitale onderwijsmaterialen voor Erasmus Law College af te nemen. Zij dienen daartoe een persoonlijk account te openen.
Lid 3. De decaan kan examinandi die niet voldoen aan de verplichting van lid 1 een sanctie opleggen.”
Uitsluitend vrijwillig
Letterlijk opgevat zijn deze regels wettelijk gezien niet toegestaan en mag een faculteit een dergelijke aanschaf niet verplichten. Dat ontdekte student Marco Voormolen toen hij eens in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek dook. Een inschrijving aan een onderwijsinstelling kan niet afhankelijk worden gesteld ‘van andere bijdragen dan het vastgestelde collegegeldtarief.’ In 1994 schreef minister van Onderwijs Ritzen een brief naar alle universiteiten en hoge scholen, waarin staat dat extra kosten ‘uitsluitend op vrijwillige basis’ kunnen worden doorberekend.
Een artikel van zijn hand hierover op de website van de Vereniging Studentenbelang Rotterdam (VSR) kreeg veel bijval van medestudenten, die zelf willen kiezen om hun boeken fysiek dan wel digitaal aan te schaffen, nieuw of tweedehands. Dreigen dat het niet aankopen van het digitale pakket ‘gevolgen kan hebben voor het onderwijs’, noemen enkelen chantage. Twintig procent van de eerstejaars kocht de boeken niet, van de tweedejaars weigerde de helft.
Ongelukkig geformuleerd
Toch moeten studenten deze ‘ongelukkig geformuleerde’ regels niet zo opvatten, aldus de faculteit. Het digitale boekenpakket is ingevoerd vanuit ‘de oprechte mening dat studenten met meer succes studeren als ze toegang hebben tot een groot aantal wetenschappelijke bronnen’, aldus programmamanager Ruben Houweling in het Erasmus Magazine. Het idee is dat studenten een oplossing van een probleem of casus zoeken in de verschillende (digitale) bronnen en daarover discussiëren in hun werkgroep. Het digitale pakket zou meer van zulke bronnen bevatten. De uitgever is bovendien bereid korting te geven, als tenminste alle studenten de aanschaf doen. Vandaar de nieuwe regels.
Het enige gevolg van het niet kopen van het digitale pakket? Volgens Houweling worden werkgroepen van studenten met en zonder het digitale boekenpakket samengesteld. Een puur praktische ingreep dus. Maar ook dit maakt student Voormolen argwanend. Want als studenten zonder digitale boeken nadelen ondervinden, betekent dit dat studenten hun voordeel kunnen kopen. En dat is evengoed onverdedigbaar, vindt hij.