Het is al maanden uitgestorven op de Zuidas. Voor de coronacrisis waren er zelfs in het weekend meer pakken te zien dan nu op een doordeweekse dag. Even dacht iedereen dat het tijdelijk zou zijn. Na de lockdown zou alles weer normaal worden. Inmiddels weten we beter.
Geen enkele beroepsgroep kon zo makkelijk de switch maken naar thuiswerken als de kenniswerkers van de Zuidas. Er is een pre-corona en een post-corona Zuidas, al weet niemand hoe het nieuwe normaal eruit gaat zien. Minder op kantoor en meer thuis werken. Geen verplichte teamuitjes meer. Dure zakenlunches verplaatsen zich naar de eigen keuken. En facetimen heeft een nieuwe betekenis gekregen. De Zuidas is in sneltreinvaart naar de 21ste eeuw gebracht en dat werd hoog tijd; er zijn veel dingen die we niet gaan missen.
Gezien worden door de baas
In veel Zuidas-beroepen – advocaat, accountant of compliance officer – is wantrouwen als karaktertrek een unique selling point. Hoe beter je hierin wordt, hoe hoger je op de carrièreladder stijgt. In de top zijn er nauwelijks nog mensen te vinden die een ander vertrouwen.
Bovendien is het bij kenniswerkers lastig om te bepalen hoe hard iemand werkt. Werk je in de bouw? Dan is het duidelijk. What you see is what you get. Die muur wordt steeds hoger, omdat metselaars er iedere dag aan werken. Zitten ze een middag te gamen op hun smartphone, dan is de muur minder hoog dan hij had kunnen zijn.
Bij kenniswerkers is dit lastiger. Het ene dossier vergt meer uren dan het andere dossier. En rapport A lijkt makkelijker dan rapport B, maar kan door complicaties toch veel tijd kosten. Kortom; het is moeilijker om een consultant op resultaat te managen dan een metselaar. Dus was het belangrijk om op gezette tijden gezien te worden door je baas. Zag hij jou al om vijf uur naar huis gaan? Een min. Verliet je kantoor als alleen de schoonmaker er nog was? Een plus.
Corona heeft dit veranderd. Managers zijn nu gedwongen om op een andere manier naar de productiviteit van hun werknemers te kijken. Output is belangrijker geworden. Niet hoe lang en wanneer je werkt is nog belangrijk, maar wat je oplevert. Een aardverschuiving die productiviteit en werkgeluk ten goede komt. Maar net als we deze slag bij Waterloo denken te kunnen vieren, verschijnen er berichten uit de Verenigde Staten. Hier blijken partners en managers hun medewerkers via beveiligingssoftware te bespioneren. De verkopers van deze software vieren hoogtij. Een zorgelijke ontwikkeling die hopelijk niet de Zuidas bereikt.
De gezamenlijke lunch
Weet je nog, voor corona? Dat je iedere dag ergens tussen twaalf en een uur ging lunchen met je collega’s. Iedere dag eerst de grote vraag: Wat gaan we doen? Een broodje bij Dicky’s? Een salade bij SLA? Even zitten bij Mech? Of toch gewoon snel een hap in het bedrijfsrestaurant?
Dan de vraag: Wie gaat er mee? Vaak ging dan net die verkeerde collega mee, waardoor het gesprek weer ging over zijn kinderen. Of die andere collega, die als een sfeerspons ervoor zorgde dat de cake tijdens een begrafenis nog beter weg te krijgen was. Of nog erger: je manager. Waardoor je niks durfde te zeggen, omdat ieder woord gewogen werd: het mogelijke verschil tussen wel of geen promotie.
De lunch vindt nu in je eigen keuken plaats: voor de een een bammetje pindakaas, voor de ander een zelfgemaakte salade met homemade zuurdesembrood. Leuk, maar dat kan beter. De horeca is immers gewoon weer open. Sterker nog: de horeca heeft ons hard nodig. Hoe fijn dat je nu volledig vrij kunt kiezen met wie je gaat lunchen? Geen moeilijke gesprekken over arresten of marktontwikkelingen. Geen pijnlijke stiltes, omdat het gisteren ook al over het weer ging. Maar gewoon een lunch met een leuke collega, een vriendin of je leuke buurman.
Teambuilding
‘Is dat wel verantwoord? Om zo met z’n allen af te spreken?’ Alleen die vraag al doet de risicomijdende Zuidasser sidderen. Geen enkel kantoor wil als de eerste de beste toeristenkroeg te boek komen te staan als coronabrandhaard. Dat is niet goed voor de zaken.
Dus heeft er het afgelopen half jaar geen teambuildingevent plaatsgevonden. Niet meer met een blinddoek om achterover vallen in de armen van je collega’s, geen seminar volgen waar weer een sporter komt vertellen wat het betekent om door te zetten in het leven en geen verplichte feedbackrondjes.
In plaats daarvan doen we pubquizjes, waarbij onze kat, onze kinderen of huisgenoten op de achtergrond of voorgrond verschijnen. Luisteren we nog steeds naar die sporter over motivatie, maar die heeft inmiddels ook Teams ontdekt zodat we ondertussen gewoon ons werk kunnen doen. En ergeren we ons veel minder aan onze collega’s, dus is feedback ook niet meer nodig.
Maar ook dit kan beter. Om goede teams te bouwen is vertrouwen essentieel. En vertrouwen is niet gebaseerd op vriendschap, maar op het feit dat je weet wat je aan iemand hebt. Dat betekent meer dan ooit dat we als werknemer de verplichting hebben om te leveren wat we moeten leveren, duidelijk te communiceren en collega’s te helpen waar nodig.
Want zeg nu zelf: wie wil er nog terug naar kantoor?
Deze column is afkomstig uit het nieuwe Advocatie Magazine, dat in het teken staat van De Gouden Zandlopers 2020 en Werken in de Advocatuur en het Notariaat 2020. Meer lezen? Klik op de cover.
