Al maanden dringen verschillende marktpartijen aan op een verlaging van de overdrachtsbelasting om de afkoelende huizenmarkt weer vlot te trekken. Ook notarissen doen nu een beroep op de politiek om in beweging te komen. Een woningbouwvereniging wacht niet af, en betaalt uit eigen zak de helft van de overdrachtsbelasting voor starters. Den Haag twijfelt: “Te duur, het kabinet heeft al begrotingsproblemen.”
Het notariaat is voor ongeveer 70% van haar inkomsten afhankelijk van het onroerend goed. Meer huizenverkopen zou de kwakkelende sector een positieve impuls geven. De Rotterdamse notaris Aniel Autar van Kooijman Lambert Notarissen zit zelf niet diep in het onroerend goed, maar hij is niet onbekend met de situatie bij bevriende makelaars. Autar pleitte onlangs – met onder meer hen in het achterhoofd – bij de Tweede Kamer voor halvering van de overdrachtsbelasting voor twee jaar. Makelaars vragen hem om juridische constructies te verzinnen voor huizenverkopers, rekeninghoudend met een toekomstige overdrachtsbelastingverlaging.
Hij weet dat de politiek met het onderwerp bezig is. “Ik vind dat de overheid het stilzwijgen moet doorbreken, ook als men besluit er niets aan te doen,” aldus Autar. Volgens hem stellen mensen de verkoop van het huis uit omdat de kans bestaat dat de overheid binnenkort misschien besluit wel de overdrachtsbelasting te verlagen. Nu verkopen zou betekenen dat je straks, als een verlaging plaatsvindt, de helft van de belasting onnodig teveel betaald hebt. Daarom wacht men.
Autar heeft alle leden van de vaste Kamercommissie Financiën aangeschreven en opgeroepen om in beweging te komen. “In elk geval moet de impasse doorbroken worden. Harry van Bommel van de SP heeft me beloofd er iets mee te doen.”
Voorzitter van de Vaste Kamercommissie Financiën, Stef Blok (VVD), zegt dat het onderwerp niet op de agenda van de commissie staat. “Een belastingverlaging verzinnen is het probleem niet. De financiering ervan wel. En het kabinet heeft al begrotingsproblemen,” aldus Blok.
Politici voelen niet veel voor het plan, omdat het de schatkist teveel geld kost. In 2007 bracht de overdrachtsbelasting € 3 miljard in het laatje van de overheid. Eerder deze maand zei minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken wel wat te zien in afschaffing of verlaging van de overdrachtsbelasting. Maar volgens haar de rest van het kabinet niet.
Woningmarkt in beweging
Onderzoekers berekenden dat een verlaging van de transactiekosten van 1% bij de verkoop van een huis resulteert in 8% meer verhuizingen. “Afschaffing of vermindering van de overdrachtsbelasting zou daarom wenselijk zijn,” aldus het deze week gepresenteerd CDA-Rapport De woningmarkt in beweging.
De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) lobbiet in Den Haag om de belasting omlaag te krijgen. Maar ook zij wachten op witte rook. Of zwarte. “We hebben veel input gegeven, vooral aan het ministerie van VROM, maar tot nu toe is er weinig respons,” meldt Roeland Kimman van de NVM. “Wij willen weten of het doorgaat of niet. Deze onzekerheid is voor niemand goed.” Ook Kimman ziet de huizenverkopers wachten, bang voor een belastingverlaging die ze misschien mislopen. De Vereniging hoopt dit jaar op 190.000 verkochte woningen uit te komen. Dat zouden er dan 25.000 minder zijn dan vorig jaar. Ook de Vereniging Eigen Huis pleitte deze maand voor een verlaging van het nu geldende tarief van 6% belasting op de woningprijs.
Korting of concurrentievervalsing?
Woningcorporatie De Alliantie in Amsterdam wacht de plannen niet af en maakte bekend dat ze de helft van de overdrachtsbelasting voor eigen rekening neemt als starters een huurwoning willen kopen. Ze wil daarmee een impuls geven aan de stilvallende woningmarkt.
Alliantie-directeur Gert Weenink: “Als corporatie wachten wij niet op besluitvorming over het tijdelijk reduceren van de overdrachtsbelasting. We nemen zelf het initiatief. De verlaging van gemiddeld 4.500 euro zien wij als een goede stimulans, omdat het voor starters een stuk aantrekkelijker wordt om een voormalige huurwoning te kopen.”
Eerst gold de actie alleen voor Amsterdam. Vanaf vandaag beginnen ook de andere drie Alliantie-werkmaatschappijen in de rest van het land met de kortingsactie. Deze loopt tot 1 januari 2009.
Notaris Autar denkt aan concurrentievervalsing, als hij van de actie van de woningbouwvereniging hoort. Woningcorporaties zijn bij de aankoop van onroerende zaken geen overdrachtsbelasting verschuldigd, weet hij: “Over het algemeen zijn het rijke instellingen. De gewone man die graag zijn huis wil verkopen, kan zich een dergelijke actie niet veroorloven.” (27 november 2008)