• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Nieuwsbrief
  • Magazine
  • Webshop
  • Contact en colofon

Advocatie

Dé nieuwssite voor advocaten, notarissen en juristen

  • Actueel
    • Nieuws
    • Business
    • Tuchtrecht
    • Nieuwe uitdaging
    • Deals
    • Human Interest
    • Opinie en blogs
    • Buitenland
  • AI, tech & legal
  • Podcasts
  • De Stand
    • Advocatuur Top 50
    • Notariaat Top 30
    • Archief De Stand
  • Uitgelicht
  • Vacatures
  • Opleidingen
  • Partners
    • PKIsigning
    • Howden
    • OSR
    • PO-Online

Column: De bestuursagenda voor 2024

22 december 2023 door Marijn Rooijmans

Marijn Rooijmans is juridisch ondernemer, en gaat als columnist schrijven voor Advocatie. In zijn eerste column blikt hij vooruit op 2024, ontwikkelingen die eraan komen en hoe advocatenkantoren hierop in kunnen spelen.

2024 wordt een mooi jaar voor de advocatuur. Ondanks de razendsnelle opkomst van A.I. is er van The End of Lawyers nog even geen sprake. Althans dat las ik in de internationale studie ‘Legal Market in 2024’ van Citi Group. Nu is dat natuurlijk een Amerikaans onderzoek en niet één op één van toepassing hier, maar het zette me wel aan het denken. Wat zou er in Nederland op de agenda staan van degenen die advocatenkantoren besturen? Ik kan me voorstellen dat het een interessante tijd is om bestuurder te zijn.

Vrijwel iedereen is er inmiddels wel van doordrongen dat A.I. een forse impact gaat hebben op onze markt. De vraag is niet óf je daar als kantoor iets mee moet, maar hoe, wanneer en in welke mate. Persoonlijk denk ik dat 2024 de tijd is om je te oriënteren en je medewerkers zo veel mogelijk te laten experimenteren met generative A.I. Dat gaat je kantoor geld en tijd kosten uiteraard, maar mij lijkt het nog iets te vroeg voor echt grote kantoorbrede investeringen. De ontwikkeling gaat extreem snel en ik verwacht nog een forse shake out onder de aanbieders. Je wilt niet het risico lopen dat je op de verkeerde wedt. Bovendien kan het haast niet anders of een heel groot deel van datgene wat al die kleinere aanbieders nu ontwikkelen als stand alone A.I. oplossingen, wordt door bestaande grote leveranciers geïntegreerd in de producten waarmee je kantoor al werkt.

Compliance en cybersecurity

Minder ‘hot’ misschien, maar zeker voor de (middel)grote kantoren is compliance en cybersecurity wel een thema denk ik. De meeste advocatenkantoren zitten op waardevolle data en zijn een logisch doelwit voor hackers. Je wilt niet in het nieuws komen omdat je cliëntdata op straat liggen. Mocht je kantoor de zaken qua cybersecurity nog niet honderd procent op orde hebben, dan is dit zeker iets op de agenda voor het komend jaar. Dat geldt ook voor compliance. Als ik de managing partners die ik afgelopen tijd sprak mag geloven, gaat daar steeds meer effort in zitten. Naast de Wwft groeit de hoeveelheid regelgeving waar je rekening mee moet houden. Het daarop screenen van cliënten en doorlopend monitoren van de praktijk vraagt veel extra capaciteit en extra technologie-investeringen. En werkt je kantoor voor grotere internationale cliënten, dan komen daar nog allerlei eisen bij die dit soort cliënten -onder druk van de markt – aan hun leveranciers stelt.

Personeel

De arbeidsmarkt is nog steeds krap. Met name in het segment met vijf tot tien jaar ervaring zijn goede medewerkers erg lastig te vinden. De salarissen in het bedrijfsleven liggen steeds dichter bij die van de advocatuur en zeker in deze categorie is het heel aantrekkelijk en makkelijk om voor jezelf te beginnen. Dat maakt het niet alleen lastig om goede senior medewerkers te binden, als ze vertrekken zijn ze ook nog eens moeilijk te vervangen. Het gevolg is dat de druk op je bestaande medewerkers extra hoog kan oplopen, waardoor deze weer eerder vertrekken, etc, etc. Wat betekent dit voor de toekomst van je kantoor? Hoe beheers je de werkdruk, wie leidt je jongere medewerkers op en hoe zorgen jullie voor in- en doorstroom van de juiste potentiële partners? 

Winstgevendheid

Volgens een recent onderzoek van het Nederlandse Genootschap van Bedrijfsjuristen is ‘prijs’ voor de meeste bedrijfsjuridische afdelingen het belangrijkste criterium bij de keuze tussen advocatenkantoren. Bovendien zullen steeds meer cliënten het komend jaar van hun advocatenkantoren fixed fees en minder uren verwachten. Zij gaan ervan uit dat je de beschikbare technologie al in huis hebt en voor ze laat werken. Als ik dat optel bij de stijgende personeelskosten en de toenemende kosten van compliance en security, kan het haast niet anders of bij een aantal kantoren staat de winst onder druk.

Samenwerking

Nu ik het zo op een rijtje zet – en ik heb er vast een paar gemist – denk ik dat er best een aantal complexe uitdagingen op het bordje van bestuurders ligt. Tegelijk biedt de veranderende markt ook kansen, want waar verliezers zijn, zijn ook winnaars. En wat zeggen ze ook alweer? ‘Winnaars hebben een plan, verliezers een excuus.’

Ik kan me voorstellen dat het plan voor jullie kantoor uitdraait op samenwerken. In eerste instantie met andere kantoren, om noodzakelijke investeringen en de sterk toenemende kosten te spreiden over meer fee earners. Maar het zou me niet verbazen als het op termijn echt mogelijk wordt om, in lijn met het recente EUR onderzoek in opdracht van het WODC, eigen vermogen van buiten de advocatuur aan te trekken. Dat zou interessante nieuwe mogelijkheden creeren. Denk je niet?

Opinie: ‘De afbouw van de hypotheekrenteaftrek is onvermijdelijk’

Lees meer

Raad van State kritisch over verplicht gebruik alternatieven voor chemische gewasbeschermingsmiddelen

Lees meer

Column – Je werktijd is waardeloos

Lees meer

Column – The big bang: GPT-5

Lees meer

Column – Kop dicht en doorwerken

Lees meer

Kan legal tech een existentiële crisis krijgen? Over AI, alignment en iets te initiatiefrijke assistenten

Lees meer

Filed Under: Nieuws, Opinie en blogs

Vorige artikel
Nieuwe algemeen secretaris van Nederlandse orde van advocaten bekend
Volgende artikel
Boom Juridisch lanceert Boom Sociaal Totaal

Primary Sidebar

Topvacatures

Advocaat stagiair(e) Rotterdam

Arbeidsjurist Gouda

Meer vacatures

OverFusies

Magazine

Magazine

Best gelezen

  • Rechtbank Rotterdam berispt advocaat wegens aanvoeren van niet-bestaande jurisprudentie

  • Nieuwe Uitdaging bij… o.a. Atlas Fiscalisten, Baker McKenzie, Van Benthem & Keulen

  • Opinie: ‘De afbouw van de hypotheekrenteaftrek is onvermijdelijk’

  • soccer, international, holland, nederland, eredivisie, honor division, banner, flag, vitesse arnhem Raadsheer Hof Arnhem-Leeuwarden in Vitesse-zaak bezat ooit fankaart

  • Advocaat persoonlijk aansprakelijk ondanks exoneratieclausule

Recente berichten

  • NCC functioneert goed, maar instroom zaken blijft achter
  • RSJ: Jeugdigen vaker buiten strafrecht houden
  • Advocaat verdachte in soevereinenzaak: ‘Uitspraken waren dom, maar geen aanslagplannen’
  • Compliance en digitale zekerheid: cruciale pijlers voor moderne advocatenkantoren
  • Raadsheer Hof Arnhem-Leeuwarden in Vitesse-zaak bezat ooit fankaart

Recente reacties

    Archieven

    • september 2025
    • augustus 2025
    • juli 2025
    • juni 2025
    • mei 2025
    • april 2025
    • maart 2025
    • februari 2025
    • januari 2025
    • december 2024
    • november 2024
    • oktober 2024
    • september 2024
    • augustus 2024
    • juli 2024
    • juni 2024
    • mei 2024
    • april 2024
    • maart 2024
    • februari 2024
    • januari 2024
    • december 2023
    • november 2023
    • oktober 2023
    • september 2023
    • augustus 2023
    • juli 2023
    • juni 2023
    • mei 2023
    • april 2023
    • maart 2023
    • februari 2023
    • januari 2023
    • december 2022
    • november 2022
    • oktober 2022
    • september 2022
    • augustus 2022
    • juli 2022
    • juni 2022
    • mei 2022
    • april 2022
    • maart 2022
    • februari 2022
    • januari 2022
    • december 2021
    • november 2021
    • oktober 2021
    • september 2021
    • augustus 2021
    • juli 2021
    • juni 2021
    • mei 2021
    • april 2021
    • maart 2021
    • februari 2021
    • januari 2021
    • december 2020
    • november 2020
    • oktober 2020
    • september 2020
    • augustus 2020
    • juli 2020
    • juni 2020
    • mei 2020
    • april 2020
    • maart 2020
    • februari 2020
    • januari 2020
    • december 2019
    • november 2019
    • oktober 2019
    • september 2019
    • augustus 2019
    • juli 2019
    • juni 2019
    • mei 2019
    • april 2019
    • maart 2019
    • februari 2019
    • januari 2019
    • december 2018
    • november 2018
    • oktober 2018
    • september 2018
    • augustus 2018
    • juli 2018
    • juni 2018
    • mei 2018
    • april 2018
    • maart 2018
    • februari 2018
    • januari 2018
    • december 2017
    • november 2017
    • oktober 2017
    • september 2017
    • augustus 2017
    • juli 2017
    • juni 2017
    • mei 2017
    • april 2017
    • maart 2017
    • februari 2017
    • januari 2017
    • december 2016
    • november 2016
    • oktober 2016
    • september 2016
    • augustus 2016
    • juli 2016
    • juni 2016
    • mei 2016
    • april 2016
    • maart 2016
    • februari 2016
    • januari 2016
    • december 2015
    • november 2015
    • oktober 2015
    • september 2015
    • augustus 2015
    • juli 2015
    • juni 2015
    • mei 2015
    • april 2015
    • maart 2015
    • februari 2015
    • januari 2015
    • december 2014
    • november 2014
    • oktober 2014
    • september 2014
    • augustus 2014
    • juli 2014
    • juni 2014
    • mei 2014
    • april 2014
    • maart 2014
    • februari 2014
    • januari 2014
    • december 2013
    • november 2013
    • oktober 2013
    • september 2013
    • augustus 2013
    • juli 2013
    • juni 2013
    • mei 2013
    • april 2013
    • maart 2013
    • februari 2013
    • januari 2013
    • december 2012
    • november 2012
    • oktober 2012
    • september 2012
    • augustus 2012
    • juli 2012
    • juni 2012
    • mei 2012
    • april 2012
    • maart 2012
    • februari 2012
    • januari 2012
    • december 2011
    • november 2011
    • oktober 2011
    • september 2011
    • augustus 2011
    • juli 2011
    • juni 2011
    • mei 2011
    • april 2011
    • maart 2011
    • februari 2011
    • januari 2011
    • december 2010
    • november 2010
    • oktober 2010
    • september 2010
    • augustus 2010
    • juli 2010
    • juni 2010
    • mei 2010
    • april 2010
    • maart 2010
    • februari 2010
    • januari 2010
    • december 2009
    • november 2009
    • oktober 2009
    • september 2009
    • augustus 2009
    • juli 2009
    • juni 2009
    • mei 2009
    • april 2009
    • maart 2009
    • februari 2009
    • januari 2009
    • december 2008
    • november 2008
    • oktober 2008
    • september 2008
    • augustus 2008
    • juli 2008
    • juni 2008
    • mei 2008
    • april 2008
    • maart 2008
    • februari 2008
    • januari 2008
    • december 2007
    • november 2007
    • oktober 2007
    • november 2006
    • oktober 2006
    • april 2006
    • juni 2005
    • mei 2005
    • april 2005
    • februari 2005
    • april 2004

    Categorieën

    • aanbesteding & omgevingsrecht
    • Aansprakelijkheid
    • Actueel
    • Agenda
    • AI
    • AI, tech & legal
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht & sociale zekerheid
    • Bedrijfsjurist en advocaat
    • Berkely Bridge
    • Beroepsvaardigheden
    • Bestuurs(proces)recht
    • Bouwrecht
    • Buitenland
    • Burgerlijk (Proces)recht
    • Burgerlijk (Proces)recht en contracten
    • Business
    • Chemische Veiligheid
    • Column
    • Corona
    • Deals
    • Dealtalk
    • Erfrecht
    • Financieel
    • Financieel recht
    • Fiscaal
    • Fiscaal Recht
    • Gezondheidsrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Human Interest
    • Huurrecht
    • Huurrecht
    • ICT & Privacy
    • Incompany
    • insolventie en ondernemingsrecht
    • Instagram
    • Intellectueel Eigendomsrecht
    • Intellectuele Eigendomsrecht
    • Internationaal en Europees Recht
    • Interview
    • Jeugdrecht
    • Juridisch ondersteuner
    • Lexxyn Groep
    • Mediation
    • Mercedes-Benz
    • Mutsaerts
    • Nieuwe uitdaging
    • Nieuws
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Ondernemingsrecht
    • Onderwijsrecht
    • Opinie en blogs
    • Overheid Bedrijfsvoering
    • Overheid Bestuur
    • Overheid Ruimte & milieu
    • Overheid Sociaal
    • Overheid Veiligheid
    • Personen- en familierecht
    • Personen- en familierecht
    • PO Deal aanbod
    • Podcasts
    • Privacyrecht
    • schade en verzekering
    • SDU events
    • Straf (Proces)recht
    • Tuchtrecht
    • Uitgelicht
    • vacatures
    • Vastgoed- & Huurrecht
    • Veiligheid
    • Vlogs
    • Vreemdelingenrecht
    • Wagner Group
    • Wieringa
    • YER Legal

    Meta

    • Login
    • Berichten feed
    • Reacties feed
    • WordPress.org

    Footer

    • Nieuws
    • Business
    • Human Interest
    • Innovatie & Tech
    • Opinie en blogs
    • Tuchtrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Top 50 Advocatuur
    • Top 30 Notariaat
    • Advocatie Magazine
    • Vacatures
    • Partners
    • Facebook
    • LinkedIn
    • Instagram
    • Youtube
    • Nieuwsbrief
    • Contact en colofon
    • Meld nieuws
    • Adverteren
    • Vacature indienen

    Advocatie is een uitgave van
    Lefebvre Sdu
    Maanweg 174
    2516 AB Den Haag

    Powered by Lefebvre Sdu

    • Disclaimer
    • Privacy Statement & Cookieverklaring
    lefebvre SDU

    Het laatste nieuws van Advocatie
    twee keer per week in je mail
    ?

    Meld je aan voor onze nieuwsbrief:

    Aanmelden

    ×