De vakantieperiode is aangebroken. De werkgever moet loon tijdens de vakantie in beginsel doorbetalen, maar waar bestaat het vakantieloon uit? En hoe zit het als een werknemer voor of tijdens de vakantie ziek wordt? Vakredacteur Wilsen Cheng legt uit.
De werknemer heeft tijdens zijn vakantie recht op doorbetaling van zijn volledige loon (art. 7:639 BW). Daarbij gaat het volgens het Hof van Justitie EU om het gebruikelijke loon die de werknemer zou ontvangen als hij wel had gewerkt. De werknemer heeft dus niet alleen recht op het basisloon, maar ook op de vergoedingen die nauw verbonden zijn met de werkzaamheden, zoals provisies, vakantiegeld, dertiende maand, toeslagen en bonussen.
De vergoeding voor overuren valt daar in principe niet onder – tenzij de werknemer regelmatig overuren maakt, de vergoeding van deze overuren een belangrijk onderdeel vormt van het totale loon en de gemaakte overuren voortvloeien uit een verplichting op grond van de arbeidsovereenkomst. Het hof Den Bosch legde de term ‘belangrijk onderdeel’ uit als de vergoeding van de overuren minimaal 25 procent bedraagt van het totale brutoloon.
De Hoge Raad oordeelde recent dat het recht op volledige loondoorbetaling tijdens vakantie voor zowel de wettelijke als bovenwettelijke vakantiedagen geldt. Art. 7:639 BW maakt voor het recht op loon namelijk geen onderscheid tussen de wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
Vakantieloon bij zieke werknemers
Indien een zieke werknemer met toestemming van de werkgever of bedrijfsarts op vakantie gaat, dan heeft hij recht op honderd procent loondoorbetaling. Ook als hij voorafgaand aan de vakantie minder loon ontving door ziekte (bijvoorbeeld zeventig procent).
Het Hof van Justitie EU heeft geoordeeld dat een zieke werknemer tijdens zijn vakantie in een vergelijkbare positie moet verkeren als de werknemers die in die periode hebben gewerkt. Dat betekent dat er tijdens de vakantie geen rekening mag worden gehouden met het lagere loon als gevolg van de ziekte.
Ziek voor vakantieaanvraag
Een werknemer mag tijdens zijn ziekte – in overleg met de bedrijfsarts – vakantie opnemen. De bedrijfsarts beoordeelt dan of er medische bezwaren zijn tegen het opnemen van vakantie en geeft een advies aan de werkgever.
De werkgever verleent dan vervolgens al dan niet zijn toestemming aan de werknemer. Deze vakantiedagen mag de werkgever in mindering brengen op het vakantiesaldo, tenzij de werknemer niet in staat is om van zijn vakantie te genieten.
Ziek na vakantieaanvraag
Als de werknemer zich ziekmeldt nadat zijn vakantie is vastgesteld, maar voordat hij daadwerkelijk van zijn vakantie geniet, dan mag de werkgever in beginsel geen vakantiedagen afboeken.
Dat betekent dat de werknemer zijn vakantiedagen behoudt en op een ander moment kan opnemen. Alleen als de werknemer ermee instemt, mogen de ziektedagen als vakantiedagen worden aangemerkt en in mindering worden gebracht op het vakantiesaldo (art. 7:639 lid 8 BW).
Indien de bedrijfsarts van mening is dat de medische toestand van de werknemer niet toelaat om op vakantie te gaan, dan kan de werkgever zijn toestemming voor de vakantie alsnog intrekken. Dat betekent dat de werknemer dan thuis moet blijven en aan zijn herstel moet gaan werken. Als de werknemer het niet eens is met het oordeel van de bedrijfsarts, dan kan hij een deskundigenoordeel bij het UWV aanvragen.
Ziek tijdens vakantie
Als de werknemer tijdens zijn vakantie ziek wordt, worden de vakantiedagen omgezet in ziektedagen vanaf het moment dat hij zich ziek heeft gemeld. Alleen als partijen dat vooraf in de cao of arbeidsovereenkomst hebben afgesproken, mogen de ziektedagen in mindering worden gebracht op de bovenwettelijke vakantiedagen. Uit onderzoek is gebleken dat veel werknemers hiervan niet op de hoogte zijn.
Van de werknemer – die tijdens zijn vakantie ziek wordt – wordt verwacht dat hij de ziekmelding zo snel mogelijk doorgeeft aan zijn werkgever en zich ter plaatse laat behandelen door een arts. Als de werkgever twijfelt aan de ziekmelding, zal de werknemer door middel van een verklaring van een (buitenlandse) arts moeten aantonen dat hij ziek is of is geweest. Ook moet de werknemer tijdens de ziekteperiode voor de werkgever bereikbaar zijn – ook als hij zich in het buitenland bevindt.
Als de werknemer zich hier niet aan houdt, kan dit een redelijke grond voor ontslag opleveren, waarbij in sommige gevallen zelfs geen aanspraak kan worden gemaakt op de wettelijke transitievergoeding (zie bijvoorbeeld deze uitspraak).
Vooraf informeren
Het is daarom belangrijk dat de werkgevers hun werknemers vooraf informeren over de verzuimregels, bijvoorbeeld door middel van een verzuimprotocol. Dit zal achteraf veel discussies en frustraties kunnen voorkomen.
Meer weten over dit onderwerp?
Mr. Rachel Rietveld en mr. Bastiaan van Biesebroeck schrijven voor OpMaat Arbeidsrecht+ een uitgebreide en actuele Practice Note over het onderwerp ‘Vakantie’.
