Bijna de helft van de Nederlanders vertrouwt erop dat AI-tools bruikbaar juridisch advies kunnen bieden, volgens een recent onderzoek van rechtsbijstandsverzekeraar ARAG onder ruim tweeduizend respondenten. AI-tools zoals ChatGPT worden steeds vaker gebruikt in het juridische landschap.
Uit het onderzoek blijkt dat 44 procent van de Nederlanders al eens gebruik heeft gemaakt van een AI-tool, en vooral jongeren (24-34 jaar) hebben hier ervaring mee; in deze groep is dat zelfs driekwart. AI lijkt populairder onder hoger opgeleiden en mannen, die respectievelijk drie keer en twee keer zo vaak ervaring met deze technologie hebben als lager opgeleiden en vrouwen. Daarnaast heeft dertien procent van de Nederlanders AI al eens ingezet om juridisch advies in te winnen of een juridische tekst op te stellen.
Juridische sector
ARAG ziet veel mogelijkheden voor AI in de juridische dienstverlening en gebruikt de technologie inmiddels in verschillende werkprocessen, aldus CEO Marc van Erven. “We zijn gestart met pilots, die we nu opschalen. AI helpt ons om efficiënter te werken, bijvoorbeeld door documenten samen te voegen en te analyseren. Dit verlaagt de kosten en verbetert de kwaliteit van onze dienstverlening,” licht Van Erven toe.
Daarnaast overweegt ruim een derde van de Nederlanders om bij een juridisch conflict in de toekomst eerst een AI-tool te raadplegen voor advies of een juridische reactie. Eén op de tien Nederlanders zegt zelfs dat zeker te zullen doen.
AI in de rechtspraak
Hoewel veel Nederlanders openstaan voor AI in juridisch advies, is men overwegend kritisch over AI in de rechtspraak. Slechts drie procent van de ondervraagden is enthousiast over AI als hulpmiddel bij gerechtelijke beslissingen, terwijl ongeveer een kwart dit als een mogelijke positieve ontwikkeling ziet, mits er duidelijke regels zijn en een menselijke beoordeling blijft.
AI kan echter helpen bij het aanpakken van structurele problemen, zoals het tekort aan juristen en lange wachtlijsten. In landen als Canada wordt AI zelfs ingezet om vonnissen voor te stellen aan rechters, terwijl Nederland momenteel werkt aan een eigen AI-strategie voor de rechtspraak.
Kwaliteit en privacy
De meeste Nederlanders baseren hun vertrouwen in AI op de inhoudelijke kwaliteit en privacy waarborgen. Van de respondenten geeft 58 procent aan dat de kwaliteit doorslaggevend is, terwijl de helft privacy als belangrijkste factor noemt. Verder geeft een groot deel aan dat een menselijke beoordeling bij juridische AI-adviezen noodzakelijk is om vertrouwen te behouden.
Van Erven benadrukt dat ook ARAG AI-tools inzet met het oog op privacy en kwaliteit. “De AI-tool die we ontwikkelen, trainen we zelf met onze eigen data in een afgeschermde omgeving. Hierdoor kunnen we privacy en inhoudelijke kwaliteit waarborgen, en er blijft altijd een menselijke controle aanwezig,” aldus de CEO.
