Het imago van advocaten onder particulieren is op z’n zachtst gezegd niet best, zo blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Particulieren vinden advocaten veel te duur, oneerlijk, ondeskundig en onvoldoende betrokken bij hun zaak. Bovendien hebben ze moeite met het vinden van de juiste advocaat. Daarom pleit de Orde van Advocaten nu voor algemene invoering van het gratis kennismakingsgesprek.
Het kwalitatieve onderzoek is op basis van 146 gesprekken en 254 ingevulde vragenlijsten uitgevoerd in opdracht van de Orde van Advocaten.
Forse kritiek
Volgens particulieren, die in hun antwoorden sterk lijken op kleine ondernemers, zijn advocaten niet eerlijk voor wat betreft hun deskundigheid. Hun relatie met advocaten vinden ze over het algemeen teleurstellend; ze vinden dat ze te weinig bij het werk van advocaten worden betrokken, wantrouwen hen en begrijpen het juridisch jargon niet.
Zowel particulieren als ondernemers hebben moeite met het vinden van de juiste advocaat, storen zich aan het declaratiegedrag van hun raadsman, willen dat advocaten een betere inschatting maken van de slagingskans van hun zaak en trekken de onafhankelijkheid van de advocatuur binnen het rechtssysteem in twijfel.
Maatregelen
De Orde van Advocaten had deze signalen al eerder opgevangen. “We hoorden vooral dat men advocaten te duur en onvindbaar vindt,” zegt woordvoerder Yvonne Wiggers tegenover Advocatie.nl. “Wij wilden weten: is dat inderdaad een obstakel, en zijn er meer?”
Uit het onderzoek blijkt volgens de Orde vooral dat advocaten hun communicatie met cliënten moeten verbeteren. “Daar zitten de pijnpunten. Dingen als de hoogte van facturen, daar kunnen wij niets aan doen. Dat is de vrije marktwerking,” aldus Wiggers.
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten wil de Orde nu algemeen het gratis kennismakingsgesprek invoeren. “Dan kunnen cliënten aan de hand daarvan bepalen: is er een klik? Is er voldoende betrokkenheid? Nee? Dan zoek ik een ander.”
De Orde zelf werkt aan een nieuwe website. Het moet een informatieve publiekssite worden. Op de site verschijnt straks een voorbeelddeclaratie waar zowel advocaten als cliënten gebruik van kunnen maken, want advocaten moeten hun declaraties volgens de Orde duidelijker formuleren.
Verder gaat de Orde erop aandringen dat al tijdens de opleiding meer aandacht wordt besteed aan heldere communicatie tussen cliënt en advocaat.
One-shotters vs repeat-players
Overigens hebben ondernemers over het algemeen een duidelijk positiever beeld van advocaten dan particulieren. Zo vindt ‘slechts’ de helft van de ondernemers het uurtarief van advocaten te hoog. Ondernemers zijn over het algemeen tevreden over de juridische deskundigheid van advocaten. Ze vertrouwen hen en beoordelen hun relatie met advocaten als positief. Dat is deels omdat ze goed met advocaten kunnen communiceren en in die communicatie een sturende rol op zich nemen.
Particulieren zijn over het algemeen one-shotters; ze maken slechts één keer gebruik van een advocaat. Ondernemers zijn repeat-players. Dat verklaart volgens de onderzoekers voor een groot deel het verschil in beoordeling, want advocaten zijn vaak loyaler aan de laatste groep. Bovendien staat er voor repeat-players meestal minder op het spel en zijn ze minder emotioneel bij hun zaak betrokken dan particulieren, die hun advocaat om die reden sneller een gebrek aan betrokkenheid en empathie verwijten.
Media
De media dragen niet bij aan een positieve beeldvorming van de advocatuur, stellen de onderzoekers. “Advocaten als Moszkowicz en Spong zorgen voor een elitair imago. Advocaten lijken in de media geldwolven die geen geweten hebben en criminelen verdedigen.”