Staatssecretaris van Justitie Albayrak (PvdA) neemt maatregelen om advocaten verplicht op te laten staan voor de rechter als de Orde van Advocaten zelf geen stappen onderneemt, zo schreef ze maandag aan de Tweede Kamer. De Orde van Advocaten bezint zich op mogelijke nieuwe regels. Maar veel juridisch experts zijn het niet eens met de politieke zet van de staatssecretaris. “Je kunt niet voor eens en voor altijd vastleggen hoe rechters en advocaten met elkaar om moeten gaan.” Aan het slot van dit artikel mag ú het zeggen. Onze stelling: Wetgeving is noodzakelijk om advocaten te dwingen op te staan in rechtszaal.
De Orde van Advocaten heeft toegezegd binnen afzienbare tijd met een weloverwogen standpunt te zullen komen. Algemeen Deken Willem Bekkers: “Het Hof heeft het laatste woord, maar deze uitspraak heeft beroering teweeg gebracht in de samenleving. Dat neemt de Orde serieus. Het is een onderwerp met een aantal lastige facetten. Daarover moet verstandig worden nagedacht.” De Orde hoopt het eigen standpunt volgens Bekkers in januari 2010 bekend te kunnen maken.
De kritiek die verschillende bronnen tegenover Advocatie.nl uiten op de reactie van politiek Den Haag vindt Bekkers “een beetje merkwaardig”. “Regering en parlement zijn verantwoordelijk voor de Advocatenwet. Bovendien mag iedereen kritiek spuien op de advocatuur, zolang de onafhankelijkheid van de advocatuur maar in stand blijft.” De Orde krijgt voldoende ruimte om een eigen voorstel te formuleren, zegt hij, en is wel degelijk “baas in eigen huis”. Hij voelt zich dan ook “absoluut niet” politiek gechanteerd. “Als de overheid het straks met ons standpunt oneens is, zien we dan wel weer.”
Bespottelijk
”Zijn dit nou de prioriteiten die we in de Tweede Kamer moeten stellen?,” reageert buitengewoon UvA-hoogleraar Advocatuur Floris Bannier op de politieke discussie in Den Haag. “Het zal eens niet gebeuren dat de Tweede Kamer zich bemoeit met een uitspraak van het Hof van Discipline! Dit vind ik bespottelijk. De tuchtrechter heeft dat besluit genomen, die bepaalt wat er gebeurt in de advocatuur, klaar uit. Daar moet de politiek zich bij neerleggen. Bovendien kan de Tweede Kamer de gedragsregels niet veranderen, daarvoor is een wetswijziging nodig. Ik hoop dat de minister verstandig genoeg is om niet op de commotie in de Tweede Kamer te reageren. Mocht er uiteindelijk een wetswijziging komen, wat ik niet verwacht, tja. Dan komt er weer een regeltje bij. Daar heeft 99 procent van de advocatuur in dit geval geen last van.”
Ook Egbert Dommering, Enait’s advocaat bij het Hof, keurt de plannen van politiek Den Haag af. “Die reactie vind ik op z’n zachtst gezegd onverstandig. Stel dat uiteindelijk tot een wettelijke maatregel besloten wordt, dan denk ik niet dat die bij toetsing overeind zou blijven. Bovendien kun je niet voor eens en voor altijd vastleggen hoe rechters en advocaten met elkaar om moeten gaan. De enige constante daarin is dat ze elkaar wel altijd moeten erkennen en respecteren.”
Niet zwart-wit
Bannier zegt zich goed te kunnen voorstellen dat het Hof van Discipline tot deze uitspraak gekomen is. “Deze zaak is bepaald niet zwart-wit. Juist vanwege die geloofsredenen vind ik dat een mutsje dragen in de rechtszaal en blijven zitten wanneer de rechter verschijnt, wel moet kunnen, ja. Er is sprake van te zwaar overdreven formalisme wanneer je dat gaat bestraffen. Wat me wel verbaast, is dat het Hof van Discipline een aantal dingen die Enait over rechters heeft gezegd, ook heeft laten gaan. Je mag je best kritisch uitlaten over de rechterlijke macht, maar niet op zo’n manier.”
De huidige Rotterdamse deken, R. Crince le Roy, houdt zich op de vlakte. “”De hoogste tuchtrechter heeft gesproken. Daarmee is duidelijkheid gecreëerd in het spanningsveld tussen persoonlijke- en geloofsovertuigingen en het juridisch proces. Wat ons betreft is deze zaak nu afgedaan. Maar als een parlementaire meerderheid iets vindt, moet er iets gebeuren. Dat is het mechanisme van de rechtsstaat. Ook al vraag ik me af of deze zaak daar de aanleiding voor zou moeten zijn.”
Crince le Roy’s voorganger W. Claassen diende de klacht tegen Enait in. Hij wil niet reageren omdat hij deken-af is, en “de huidige functionaris niet voor de voeten wil lopen”.
Wat vindt u van de beslissing van het Hof van Discipline en de reactie daarop van politiek Den Haag? Stem op onze stelling: Wetgeving is noodzakelijk om advocaten te dwingen op te staan in rechtszaal. U moet eerst op ja of nee klikken, daarna kunt u desgewenst motiveren.