Een oud meningsverschil tussen het KNB en Vereniging Eigen Huis is opnieuw actueel, nu de Tweede Kamer bezig is met een evaluatie van de Wet Onroerende Zaken. Vereniging Eigen Huis wil geen wettelijk verplichte notarisrol bij het opstellen van koopcontracten en richt zich in het kader van vastgoedfraudebestrijding op de opstelling van taxatierapporten. Maar het notariaat stelt dat juist het koopcontract een effectief wapen is in de strijd tegen vastgoedfraude.
Eigen Huis-woordvoerder Manon van Essen: “Vijf jaar geleden werd de Wet Onroerende Zaken ingevoerd. Toen is afgesproken dat die wet na vijf jaar geëvalueerd zou worden door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). De onderzoeksresultaten kunnen nu ieder moment bekend worden gemaakt, daarom hebben wij er een stuk over gepubliceerd op onze site.”
Na introductie van de wet voegde het ministerie van Justitie aan de onderzoeksopdracht toe dat bekeken moest worden wat kan worden gedaan aan fraudebestrijding, vertelt Van Essen. “Het notariaat reageerde daarop door te stellen dat het daar ook een rol in kon spelen, mits het bij het onderzoek betrokken zou worden. Intussen heeft de Vereniging Eigen Huis een eigen consumentenonderzoek uitgevoerd. Daaruit bleek dat consumenten geen behoefte hebben aan verplichte betrokkenheid van een notaris bij het opstellen van de koopakte. Zij hebben geen problemen met het standaardcontract.”
Zelf afhandelen
”De makelaar of (ver)koper is met behulp van het veelgebruikte standaardkoopcontract in de meeste gevallen prima in staat dit zelf af te handelen. Van de kopers vindt 84% het prima dat het koopcontract bij de makelaar wordt ondertekend,” schrijft Eigen Huis op de eigen website. “Kopers en verkopers blijken ook geen problemen bij het opstellen van het koopcontract tegen te komen.”
“Het taxatierapport is slechts één onderdeel van het koopproces, en niet de kern van de zaak,” reageert KNB-voorzitter Erna Kortlang. “Het notariaat repareert heel vaak in de fase tussen koop en levering. Het is beter als dat in één keer goed gaat, daarom is die preventieve notarisrol in de eerste fase zo belangrijk. De overheid verlangt van ons dat we een poortwachtersrol vervullen, en dat willen we zelf ook.”
Taxatie
Eigen Huis wil niet dat consumenten verplicht worden om twee keer naar de notaris te gaan, zowel voor het koopcontract als voor de leveringsakte. Dat biedt notarissen volgens de vereniging alleen maar de mogelijkheid om hun rekening te verhogen. Volgens Eigen Huis komen onrechtmatigheden bij vastgoedtransacties vooral voor bij het opstellen van taxatierapporten. “Een verplichte notariële tussenkomst lost dit probleem niet op. Strengere eisen aan taxateurs en taxatierapporten helpen wel.” Volgens Eigen Huis wordt dit standpunt gedeeld door de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) en de taxatiebranche.