Je vraagt je af hoe het kan: drie grote Britse advocatenkantoren die in amper een week tijd afzonderlijk melden dat ze een vestiging openen in Casablanca, de juridische hoofdstad van Marokko. Allen & Overy, Clifford Chance en Norton Rose maakten de afgelopen week bekend de stap naar Noord-Afrika te wagen. Preluderen ze op een spoedige en goede afloop van de Arabische lente?
De persberichten en toelichtingen van de advocatenkantoren over Marokko en Casablanca als vestigingsplaats ademen dezelfde sfeer. Key hub, building a presence, strong trade links, African investment landscape, en nog zo wat van die wervende teksten.
Norton Rose was het derde advocatenkantoor op rij dat bekendmaakte aan de slag te gaan in Casablanca, en het kantoor haastte zich te verklaren dat dat niets te maken heeft met de concurrenten. Tim Marsden, Deputy Managing Partner van Norton Rose: “The Casablanca proposal is not in reaction to recent market announcements, but has been some months in development. This move is not accelerated but is a natural progression of our number one Africa business.”
Laatste oprispingen
Maar zoals gezegd: je vraagt je af hoe het kan, drie aankondigingen van drie concurrenten in zo’n korte tijd. Een goed nieuw idee onstaat altijd op meerdere plekken tegelijk, zeggen ze, maar dit is allemaal wel erg toevallig. Krijgen de kantoren allemaal dezelfde marktanalyses aangeleverd? Hypnotiseert een of andere marketinggoeroe in Londen partners van verschillende kantoren met de zacht gefluisterde woorden Casablanca, Casablanca…? Of steken de kantoren elkaar eenvoudigweg de loef af? Als jij, dan ik ook, en het liefst net vóór jou?
Wat hier ook van zij, de kantoren verwachten kennelijk dat de onrust in de Noord-Afrika binnenkort ten einde zal zijn. In Libië vallen nu nog dagelijks vele bommen, en in Algerije ontploft zo nu en dan een bermbom, maar dat zijn de laatste oprispingen. Op termijn ontstaat er een nieuw Noord-Afrika, en de bevolkingen aldaar hebben zich ontdaan van de meest autoritaire regimes. Marokko valt daar toch al niet echt onder, omdat de koning een gematigd beleid voert en ook modernisering heeft beloofd. Rust betekent een gunstig investeringsklimaat, en daar wil je als kantoor bij zijn.
Expansie naar beneden, zeg maar de tweede band van landen in Afrika, ligt veel minder voor de hand. In zandbakken cq brandhaarden als de Westelijke Sahara, Mali, Mauretanië, Tsjaad, Soedan en Ethiopië heb je als sophisticated advocatenkantoor natuurlijk niets te zoeken.
Marokko als hub naar ‘lagere’ landen in Afrika? Clifford Chance zit via via bijvoorbeeld ook in Luanda, hoofdstad van Angola en tevens de duurste stad ter wereld. Angola heeft veel grondstoffen, en daar willen grote multinationals nu massaal bij zijn. Advocatenkantoren dus ook. Ik ben overigens benieuwd welk kantoor de stap zal durven zetten naar ’the heart of darkness’, de Congo. Ook daar grondstoffen in overvloed. Zuid-Afrika is intussen al redelijk bezet met advocatenkantoren, waaronder ook een aantal grote Amerikanen.
Goed nieuws
Maar goed nieuws is het natuurlijk zeker, al die Casablancaplannen. Goed voor het continent, maar zeker ook voor al die ambitieuze Marokkaanse rechtenstudentes in Nederland. Daar schijnen er veel van te zijn. Gaan zij in het land van hun ouders de mogelijkheden krijgen die ze hier niet – of veel minder – krijgen?
Ik zou het wel weten. Op naar Casablanca, weg van dat zompige integratie- en hoofddoekendebat in Nederland. En dan misschien wel verliefd worden op advocaat Rick. Die dan natuurlijk gaande weg ergens verzucht: “Of all the law firms in all the towns in all the world, she walked into mine.”
Lucien Wopereis, hoofdredacteur