Op een borrel raakte ik aan de praat met de man van een vriendin. Hij is jurist bij een grote corporate. Hij feliciteerde me met mijn zwangerschap en vroeg: “Hoe ga jij dat straks organiseren met drie kinderen en je werk?” Grappig dat hij niet vroeg hoe ‘jullie’ dat gingen regelen, maar ‘jij’. Zonder het antwoord af te wachten, vervolgde de man: “Gelukkig werk jij voor jezelf, ik heb zo’n hekel aan vrouwen die het systeem misbruiken.” Huh?
Door Fleur Brockhus
Wat bleek: een collega-jurist van hem was pril zwanger terwijl ze solliciteerde voor de baan en had dat niet gemeld. Vervolgens kreeg ze de baan, was het een zwangerschap met complicaties geworden en moest ze eerder met verlof. Na de bevalling had ze ouderschapsverlof opgenomen en nu werkt ze drie dagen per week. Zij of haar kind om de haverklap ziek. O ja, ze heeft tussendoor ook nog een operatie gehad aan haar knie, waardoor ze al maanden revalideert onder werktijd.
Dit kwalificeert in mijn gesprekspartners ogen als ‘misbruik van het systeem’. Mijn goede voornemen voor dit jaar is om niet overal een mening of oordeel over te hebben, maar dat vind ik toch knap lastig als ik een man zoiets hoor verkondigen. Een man die nog nooit een kind heeft gedragen en gebaard, die vijf dagen per week op kantoor zit, zijn drie kinderen nooit naar school brengt en niets in het huishouden doet. Terwijl zijn vrouw ook gewoon werkt. Parttime, maar toch.
Laat ik het als een Zen-figuur van twee kanten bekijken. Het idee van het ‘systeem’ is natuurlijk dat vrouwen evenveel kansen krijgen op de arbeidsmarkt en dat ze gestimuleerd worden om te (blijven) werken. Vrouwen hoeven bij hun sollicitatie niet te zeggen dat ze zwanger zijn. Vaak wordt het wel gewaardeerd als ze het toch vermelden. Ik zie het probleem eigenlijk niet zo. Want het UWV betaalt het zwangerschapsverlof, het bedrijf moet alleen tijdelijk een vervanger regelen. Is dat zo erg?
Ik begrijp de man ook wel. Hij vindt het vervelend dat hij een nieuwe medewerker heeft aangenomen die hij niet volledig kan inzetten. Want daardoor komt er meer werk op zijn bord. Hij had dit niet zien aankomen en is teleurgesteld. De man van mijn vriendin heeft een hoog arbeidsethos, is streng voor zichzelf. Daarmee is niet gezegd dat de bewuste collega haar baan niet serieus neemt. Maar ze neemt haar gezondheid en gezin ook serieus. Wat moet ze anders? Niet solliciteren omdat ze zwanger is? Ziek naar haar werk? Ontslag nemen? Dat willen we niet meer in Nederland. Zo komen er nooit meer vrouwen aan de top van het bedrijfsleven.
Anne-Marie Slaughter, onder andere internationaal advocaat, stelde vijf jaar geleden in een essay: geef vrouwen de ruimte om trapsgewijs te groeien, dat hoeft niet altijd in een rechte stijgende lijn. Daar sluit ik me bij aan. Geef vrouwen de ruimte. En neem zelf ook wat ruimte, man.
Gelukkig hoorde ik op dezelfde borrel van een advocatenvriendin dat haar man, ook advocaat bij een groot Zuidaskantoor, voortaan wekelijks een papadag opneemt. Daar word ik dan wel weer vrolijk van. Ik heb de twee mannen even aan elkaar voorgesteld.