Door Micha Kat
Zelden in de geschiedenis van de Nederlandse politiek zal een individuele politicus zoveel juridische onrust hebben gezaaid als Geert Wilders. De primeurs en ‘nova’ duikelen over elkaar heen in wat slechts het begin lijkt te worden van een operette waarin nu ook advocaten een hoofdrol voor zich op gaan eisen met als aanvoerder Gerard Spong. Advocatie.nl biedt u het hoognodige overzicht dat nadrukkelijk niet pretendeert definitief te zijn.
- Advocaat Gerard Spong gaat namens een grote groep studenten (hij spreekt van tussen de 30 en 100), een Moskee en cabaretier Jorgen Raymann bij het OM aangifte doen tegen Wilders wegens haatzaaien (art. 137d Wetboek van Strafrecht). Een vervolging van een politicus op 137d is geen novum; eerder werd Hans Janmaat op dit artikel veroordeeld (belediging van migranten) en in 1999 werd kamerlid Leen van Dijke door het Hof vrijgesproken (van belediging van homo’s). Volgens Spong zijn ook lokale politici op dit artikel veroordeeld, maar de wijd gedragen aangifte tegen Wilders en de maatschappelijke impact maken dit geval toch wel heel bijzonder net zoals de ‘gedemoniseerde groep’, in dit geval alle moslims.
- Spong heeft bij de Raad voor Rechtsbijstand verzocht om een toevoeging voor zijn aangifte, maar dat werd hem (per telefoon) geweigerd. Samen met zijn kantoorgenoot Gerard van der Meer zal Spong deze beslissing gaan aanvechten in een administratiefrechterlijke procedure. Het aanvechten van een afwijzende beslissing op een toevoegingsaanvraag is vrij zeldzaam.
- Op 19 januari ontvingen alle korpschefs van Nederland een brief afkomstig van het LECD, het Landelijk Expertise Centrum Diversiteit, een adviesorgaan van de politie. Hierin werden ze opgeroepen ‘soepel om te gaan’ met aangiften tegen Geert Wilders (vooral naar aanleiding van zijn te verwachten film) om burgers aldus de gelegenheid te geven ‘stoom af te blazen’. Volgens de brief die niet openbaar is gemaakt zouden de korpsen aangiftes tegen Wilders ook moeten opnemen ‘als er geen sprake is van strafbare feiten’. Een dergelijke ingrijpen in de normale gang van zaken rond het doen van aangifte is wel een novum.
- Rond dezelfde tijd oordeelde het OM dat de tekst ‘Geert Wilders, extremist, brengt u en de samenleving ernstige schade toe’ op borden van demonstranten (onder wie een kamerlid van Groen-Links) valt onder de vrijheid van meningsuiting. Onduidelijk was of er in deze zaak aangifte was gedaan; volgens de media zou Wilders zelf naar justitie zijn gestapt maar dat bleek later onjuist: vervolgens was er sprake van een initiatief ‘van de politie’. Wilders verklaarde geen enkel probleem te hebben met de genoemde tekst. Eerder oordeelde de rechtbank Utrecht dat de politie ten onrechte een spandoek in beslag had genomen met de tekst ‘Verdonk Moordenaar’. Aldus zijn het de ‘anti-immigratie-politici’ die de juridische grenzen van de vrijheid van meningsuiting anno 2008 verkennen en bepalen.
- Op 26 januari werd bekend dat Geert Wilders wel aangifte gaat doen bij het OM naar aanleiding van een filmpje dat te zien is op YouTube waarin hij ‘vijf keer door het hoofd wordt geschoten’. De ‘excecutie’ wordt begeleid door Arabische muziek. Deze zaak is in elk opzicht een novum. Eerder werd wel aangifte gedaan wegens aanzetten tot haat tegen een andere politicus (Pim Fortuyn) maar dat was na diens ‘excecutie’. Deze aangifte werd destijds ook verzorgd door Gerard Spong.