Het aantal advocaten dat rechtsbijstand op toevoegingsbasis verleent, is gedurende 2018 opnieuw met circa 200 afgenomen (-3%). Dit meldt de Raad voor Rechtsbijstand in een nieuwe Monitor Gesubsidieerde Rechtsbijstand. Het aantal verstrekte toevoegingen nam vorig jaar met 2% af, naar 407.163.
Het totale aantal rechtsbijstandverleners dat minimaal één toevoegingszaak heeft behandeld kwam in 2018 uit op 7.750. Vier jaar eerder waren dit er nog bijna 8.200. Het aantal actieve mediators is nagenoeg gelijk gebleven. Binnen de sociale advocatuur bestaan grote zorgen over de afname van het aantal advocaten dat nog bereid is om te werken op toevoegingsbasis. Zij die stoppen geven meestal als reden te lage vergoedingen.
In bijna alle rechtsgebieden nam het aantal toevoegingen gedurende 2018 opnieuw licht af, behalve voor asielzaken (+6%, als gevolg van een toename in het aantal vervolgaanvragen voor asiel). Er is sprake van een terugloop bij strafzaken (-6%, op gelijke voet met de daling van het aantal strafzaken), echtscheidingsprocedures (-4% in 2018, zelfs -17% sinds 2014 doordat er meer een beroep wordt gedaan op mediation) en bestuursrechtelijke geschillen, tot zelfs 11% minder toevoegingen in kwesties over sociale verzekeringen.
Het gemiddeld aantal reguliere toevoegingen per advocaat per jaar kwam in 2018 uit op 54, evenveel als in 2017. De verdeling van het aantal toevoegingen over de aan het stelsel deelnemende advocaten blijft ongelijk. De advocaten die in 2018 tien of minder toevoegingen behandelden (27% van het totaal), zijn gezamenlijk slechts verantwoordelijk voor 2% van alle toevoegingen. Het beeld is omgekeerd bij de advocaten die meer dan 200 toevoegingen in een jaar behandelden (3% van het totaal). Deze groep advocaten vroeg 15% van het totale aantal toevoegingen aan.
Er namen in 2018 nog 3.150 advocaten deel aan een van de piketvormen (regulier, jeugd, enz.), waarvan het leeuwendeel van 85% aan het strafpiket. Het overgrote deel van deze advocaten is in de eerste twee weken van 2020 niet beschikbaar voor piket, vanwege de geringe vergoedingen voor bijstand tijdens een verhoor dat zomaar drie dagen kan duren.
Minister Dekker voor Rechtsbescherming wil het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand in de komende jaren grondig hervormen. Ondanks de berekening van de commissie Van der Meer uit 2017 dat het stelsel jaarlijks 127 miljoen euro meer nodig heeft om gezond te blijven, wil Dekker er niet meer geld in stoppen dan de huidige 400 miljoen euro die het stelsel momenteel kost.
Meer cijfers en trends zijn te vinden bij de Raad voor Rechtsbijstand