Wat heeft het hoofdkantoor van de mondiale verpakkingsproducent Ardagh Group te zoeken in de oude IJsselstad Deventer? Roger van Hal, Group Legal Counsel van Ardagh, werpt licht op de zaak. “Door de dynamische bedrijfsgeschiedenis zijn er nu eigenlijk drie hoofdkantoren, in Parijs, Dublin en Deventer.”
Door Peter Milders, Voxius
In de hal van het kantoorgebouw, een fraai voorbeeld van wederopbouwarchitectuur uit de vijftiger jaren, toont Van Hal een oude foto van het gebouw. Op het dak prijkt de naam Thomassen & Drijver, indertijd een bekende Deventer fabrikant van blikken en aluminium verpakkingen voor levensmiddelen en voor de chemische industrie. In 1965 fuseerde het bedrijf met de Amsterdamse blikdrukkerij De Vereenigde Blikfabrieken (Verblifa) waarna deze combinatie weer werd overgenomen door het Amerikaanse Continental Can Inc, dat haar Europese activiteiten uiteindelijk weer verkocht. Hieruit ontstond in 1997 het Europese metaalverpakkingsconcern Impress Group.
Eind 2010 werd Impress voor 1.7 miljard euro overgenomen door het Ierse Ardagh Glass, fabrikant van glazen verpakkingen, en ontstond Ardagh Group met een omzet van zo’n 3.5 miljard euro. “Door deze dynamische bedrijfsgeschiedenis zijn er nu eigenlijk drie ‘hoofdkantoren'”, legt Van Hal uit, “Dat zijn de hoofdkantoren in Parijs, of eigenlijk Clichy, een voorstad van Parijs, Dublin en Deventer. Gevolg is dat de CEO en de CFO in Parijs zetelen en bijvoorbeeld de commercieel directeur glas en metaal in Deventer zijn bureau heeft staan.”
Bij Ardagh Group werken zo’n 14.000 mensen op 90 locaties in 25 landen. Nederland huisvest vier productielocaties voor metaal (Deventer, Hoogeveen, Leeuwarden en Zaandijk) en twee voor glas (Moerdijk en Dongen).
Het legal team
Deze geografische spreiding van bestuurscentra heeft geleid tot een spreiding van de juristen. Roger van Hal, die zijn loopbaan begon als kandidaat-notaris bij De Brauw Blackstone Westbroek en zes jaar werkte bij KLM, leidt als Group Legal Counsel de juridische afdeling in Deventer. Die is overigens beperkt tot juriste Annemieke Bolt die vier jaar geleden meteen na afronding van haar studie bij het bedrijf begon. In Parijs wordt de afdeling geleid door de Duitse jurist Torsten Schoen (ex-White & Case), ook Group Legal Counsel. Hij runt zijn afdeling sinds het vertrek van een ervaren juriste alleen, maar een onlangs aangetrokken Franse juriste zal hem gaan assisteren. En voor de volledigheid: in Dublin zit een (Ierse) directiesecretaris, Brian Butterly, die onder andere de S.A. in Luxemburg bestiert.
Roger van Hal en Torsten Schoen rapporteren beiden aan de (Ierse) CFO. Er is geen general counsel.
Het werk
De constructie van verschillende hoofdkantoren en geografische splitsing van juristen vraagt om een duidelijke werkverdeling zodat voor iedereen in de organisatie duidelijk is bij wie men te rade moet gaan voor juridische begeleiding. Van Hal legt uit dat de verdeling tussen Parijs en Deventer op basis van functie-gebied gebeurt. Dit systeem is volgens hem nog niet zo lang geleden ingevoerd en is nog niet perfect. In grote lijnen worden in Deventer contracten behandeld, milieurecht (environment), health & safety en een deel van de corporate zaken.
Torsten Schoen in Parijs houdt zich vooral bezig met compliance (mededingingsrecht), claims & litigation, IE en een deel van de corporate zaken. De begeleiding van corporate aangelegenheden wordt geografisch bepaald: het noordelijk deel van Europa en alles buiten Europa wordt in Deventer behandeld, de overige gebieden vanuit Parijs.
Het contractenwerk dat in Deventer wordt gedaan is zeer divers. Allereerst zijn daar de grote inkoopcontracten voor glas, blik, aluminium, coatings, inkt, machines, onderhoud en niet in de laatste plaats, energie. De fabrieken van Ardagh verbruiken voor hun productieproces grote hoeveelheden energie, met aan kop de glasfabrieken.
Ook de contracten met de klanten vertegenwoordigen vaak een zeer goot belang. Ardagh Group rekent grote namen als Heineken, Nestlé, Heinz en Coca-Cola tot haar klanten. De verkoopcontracten met deze bedrijven hebben vaak een looptijd van een aantal jaren.
Zaken met betrekking tot milieu en health & safety worden ook vanuit Deventer juridisch begeleid. Annemieke Bolt en Roger van Hal, geven aan dat health & safety een speerpunt is in het beleid van het concern. Hoewel de track record op dit gebied al zeer goed is, wordt er toch permanent aandacht aan besteed onder het motto ‘het kan altijd beter’.
De corporate praktijk is zoals gezegd verdeeld tussen Deventer en Parijs. Door de overname eind vorig jaar vergt een vennootschappelijke herstructurering voortdurend werk. Daar komt bij dat het concern regelmatig kleinere of grotere ondernemingen overneemt. Ook dit werk wordt verdeeld tussen Parijs en Deventer. De compliance-zaken die Torsten Schoen in Parijs op zijn bord heeft liggen, zijn bijvoorbeeld de UK Bribery Act, de zogenaamde dawn raid trainingen en de concern policies van de klanten. Arbeidsrechtelijke zaken liggen over het algemeen niet bij de juristen, maar worden door de personeelsafdeling behandeld. Wel wordt af en toe door de juristen geadviseerd in medezeggenschapszaken.
Van Hal vertelt dat voor het goede beheer van de vennootschapsstructuur en van de lopende contracten wordt gewerkt met binnen het concern ontwikkelde systemen , die permanent verder worden ontwikkeld. Bij contracten is het bijvoorbeeld van belang goed zicht te hebben op de belangrijkste clausules. Zo is het van belang tijdig gewaarschuwd te worden wanneer bepaalde termijnen dreigen te verlopen.
Een goede afstemming van de juridische zaken tussen de twee afdelingen is uiteraard belangrijk. Van Hal en Bolt hebben dan ook veel contact met Schoen in Parijs. Daarnaast is er structureel elke twee maanden overleg tussen de juristen, de CFO en een van de leden van de executive board.
Kennis en netwerk Annemieke Bolt heeft recentelijk de SBB-opleiding voor bedrijfsjuristen gevolgd. Verder wordt vaak ad hoc besloten een cursus te volgen, soms bij het Nederlands Genootschap van Bedrijfsjuristen waarvan beiden lid zijn, soms wordt een in-house cursus bij een advocatenkantoor gevolgd. Van Hal neemt daarnaast deel aan de bijeenkomsten van het genootschap Legal Leadership Noordoost-Nederland. Dit is een regionaal gezelschap van General Counsels dat gelegenheid biedt om met vakgenoten ontwikkelingen en ervaringen op gebied van juridische onderwerpen en management van juridische afdelingen uit te wisselen.
Preferred suppliers
Het opzetten en onderhouden van de corporate holding structuur van Impress Group (een coöperatie) werd destijds begeleid door Egbert Vroom en Frank Bentschap Knook van Stibbe. Op het gebied van litigation wordt het bedrijf begeleid door Hub. Harmeling en Jeroen van Hezewijk van Freshfields in Amsterdam. Hun collega notaris Thijs Pieter Flokstra en Els Metten ontfermen zich over de notariële zaken. David Aitman van het Londense kantoor van Freshfields adviseert Ardagh op het gebied van het mededingingsrecht.
De overname van Impress door Ardagh eind 2010 werd begeleid door de Londense vestiging van het Amerikaanse kantoor Shearman & Sterling. Dit kantoor begeleidde naast de overnames van Ardagh ook de financieringen van de groep. Vanuit Impress’ perspectief liet private equity eigenaar Doughty Hanson zich begeleiden door Allan Murray Jones van Skadden Arps in London en in Nederland door Egbert Vroom van Stibbe.
Omdat de groep in de Verenigde Staten, Australië en Azië wel veel activiteiten heeft maar geen in-house juristen, werkt men in de Verenigde Staten met ‘huisadvocaat’ Susanne Cook van het kantoor Cohen & Grigsby in Pittsburgh. Voor allerhande civielrechtelijke zaken in Nederland laten de juristen zich ook bijstaan door Alex Lever en Gijs in’t Veld van Nysingh in Apeldoorn. JPR Advocaten in Deventer ten slotte behandelt de Nederlandse arbeidszaken voor de groep.
Health & Safety
Op een steenworp afstand van het kantoor van Ardagh in Deventer staat de blikfabriek. Hier worden jaarlijks zo’n miljard bussen (vakjargon voor blikken) en deksels geproduceerd voor diverse zaken als soep, conserven, zuivel en sigaren. De bussen worden hier gemaakt van zeer dun gewalst staal, dus niet van aluminium. Die twee metalen bijten elkaar, en zal men niet zo snel samen in één fabriek aantreffen. De dichtstbijzijnde aluminiumfabriek van Ardagh staat in Frankrijk en produceert onder andere bussen voor vis.
Bij het betreden van de fabriek in Deventer worden de strikte regels rond health & safety meteen in praktijk gebracht. Allereerst wordt de bezoeker verzocht zijn horloge af te doen en op te bergen, omdat eventuele glasscherven in een blik voor voedingsmiddelen kunnen leiden tot het vernietigen van een volledige dagproductie. Vervolgens dient de bezoeker zich te hullen in een stofwerende jas en een mutsje, en krijgt hij oordoppen uitgereikt.
Die oordoppen blijken hard nodig, want in de fabriek wordt de bezoeker omgeven door luidruchtige machines die uit grote vellen metaal bodems, deksels en rompen persen, machines die rompen buigen en lassen, optische apparatuur die lasnaden controleert en tussen deze machines eindeloze transportbanden die delen van het eindproduct in een razende vaart van de ene machine naar de andere brengen. Met bijzondere trots wordt gewezen op de fraaie literbussen van Karvan Cevitam. Een nieuwe techniek maakte het mogelijk om deze bussen op een efficiënte wijze van een elegante taille te voorzien. En dat loont, want de afname van deze bussen is sindsdien aanzienlijk toegenomen.