
Het demissionaire kabinet maakt een jaar eerder dan gezegd extra geld vrij voor sociale advocatuur. Vanaf 2026 wordt er jaarlijks dertig miljoen euro extra vrijgemaakt voor de gefinancierde rechtsbijstand.
Foto: Ministerie van Veiligheid en Justitie
Dat heeft staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) geschreven aan de Tweede Kamer. Het extra geld voor 2026 haalt Struycken uit het bestaande budget voor rechtsbijstand. Met de extra miljoenen worden de puntentaantallen die sociaal advocaten voor zaken krijgen aangepast en de toeslagen, het basistarief per punt en de reiskostenvergoeding voor mediators verhoogd.
De staatssecretaris geeft hiermee opvolging aan een groot deel van de aanbevelingen van de commissie-Van der Meer II. Eerder dit jaar moest Struycken nog naarstig op zoek naar dekking voor alle gewenste maatregelen. Ook wees hij erop dat geld alleen niet genoeg was voor het oplossen van de problemen in de sociale advocatuur.
Lees ook: 40 miljoen nodig voor sociale advocatuur, maar Struycken waarschuwt: ‘Het rapport komt laat’
Negatief imago
De sociale advocatuur kampt al jaren met het probleem dat de nieuwe aanwas vele malen kleiner is dan het aantal advocaten dat uitstroomt. Dat komt aan de ene kant door vergrijzing en aan de andere kant doordat het vak het imago heeft van hard werken voor weinig geld. Bovendien komen veel rechtenstudenten tijdens hun studie nauwelijks in aanraking met de sociale advocatuur.
Om meer studenten en jonge advocaten warm te krijgen voor het vak, wordt er een pilot opgezet waarin startende advocaten een voorschot kunnen ontvangen als zij nog niet eerder betaald kregen voor een zaak als sociaal advocaat. Ook wordt de bestaande subsidie voor de beroepsopleiding van sociaal advocaten verlengd met circa 2,5 miljoen euro. Met deze subsidie kunnen 175 nieuwe sociaal advocaten worden opgeleid. De subsidie is beschikbaar tot het bedrag op is. Eerdere edities van de subsidie betaalden de rekening van de beroepsopleiding van zo’n 525 sociaal advocaten.
Daarnaast roept de regering een campagne in het leven met ambassadeurs en boegbeelden. Aan hen de schone taak om het beroep van sociaal advocaat meer en positiever onder de aandacht te brengen.
Samenwerking
Struycken heeft al eerder gezegd dat de advocatuur niet alleen naar de overheid kan kijken om het tekort aan sociaal advocaten op te lossen. Struycken ziet veel in samenwerking met de commerciële advocatuur. De commerciële kantoren zouden zich dan bereid moeten tonen om de zaken op te pakken waarvoor nu onvoldoende sociaal advocaten beschikbaar zijn.
Lees ook: Struycken wil samenwerking voor sociale advocatuur desnoods verplichten
Struycken noemt toegang tot het recht voor iedereen een fundament van de rechtsstaat en een die overeind gehouden moet worden. “In een democratische rechtsstaat heeft iedereen recht op rechtsbijstand. De sociale advocatuur biedt deze rechtsbijstand aan wie zelf geen rechtsbijstand kan betalen, maar wel in de knel dreigt te komen door een juridisch probleem. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de overheid en de commerciële advocatuur om de sociale advocatuur toekomstbestendig te maken.”