Rechters en gerechtsbesturen voorzien eigen vonnissen niet van commentaar, en horen deze ook niet te verduidelijken. Dat heeft de Hoge Raad in twee uitspraken van 6 maart bepaald. Een derde klacht wegens het geven van een toelichting door een rechter op een verzoek tot doen van een onderzoek, is door de Hoge Raad ongegrond verklaard.
In de eerste zaak liet een rechter zich op verzoek van één van de partijen uit over een tussen partijen gesloten schikking. Deze rechterlijke uitleg van deze schikking speelde vervolgens een rol in een nieuwe procedure. De betreffende rechter had in de nieuwe procedure, in aanwezigheid van beide partijen, als getuige kunnen worden gehoord over de schikking, oordeelt de Hoge Raad, en daarmee is de “wettelijke regeling van het getuigenverhoor, die een waarborg beoogt te bieden voor een juist en eerlijk verloop van een getuige, niet in acht genomen”. Ook krijgt de toelichting van de rechter “praktisch gesproken een gezag dat dat van een rechterlijke beslissing benadert, terwijl het geen rechterlijke beslissing is”.
De tweede klacht gaat over het bestuur van een rechtbank dat zich mengde in een conflict tussen journalisten over berichtgeving over de zaak Probo Koala en Ivoorkust. Dit conflict was voorgelegd aan de Raad voor de Journalistiek die de rechtbank vroeg of een bepaalde interpretatie van het vonnis juist was. Het gerechtsbestuur beantwoordde die vraag in een brief, tot ongenoegen van de veroordeelde partij. Het gerechtsbestuur stelt zich op het standpunt dat zij niet onder het klachtrecht 13a RO kan vallen omdat zij niet met rechtspraak is belast. Omdat het uitleggen van vonnissen geen taak is van gerechtsbesturen zou deze gedraging volgens het gerechtsbestuur buiten het wettelijk toezicht op gerechtsbesturen vallen. De Hoge Raad vindt het ongewenst dat geen enkele instantie bevoegd zou zijn dergelijke klachten te behandelen en doet dit daarom zelf. De Hoge Raad vindt het onbehoorlijk dat het gerechtsbestuur een vonnis van zijn rechtbank heeft uitgelegd en verklaart ook deze klacht gegrond.
De laatste klacht verklaart de Hoge Raad ongegrond. Dit betreft een klacht over uitleg van een tussenbeschikking door een rechter in een nog lopende procedure. In deze zaak had de rechter de Raad voor de Kinderbescherming advies gevraagd. Daarop vroeg de Raad voor de Kinderbescherming de rechter om nadere uitleg over het uit te voeren onderzoek. Een dergelijke uitleg vindt de Hoge Raad niet onbehoorlijk. Deze voorkomt dat er onvolledig of overbodig onderzoek plaatsvindt en bevordert zo een vlotte afhandeling van de te beslissen zaak.
De Hoge Raad maakt waar het uitleg buiten het vonnis betreft een uitzondering voor persrechters die een uitspraak van de rechter kunnen toelichten in de pers