De uurtarieven van de advocatuur staan onder druk. Steeds vaker luidt uit het bedrijfsleven de roep om vaste, lage tarieven, bevestigen advocatenkantoren DLA Piper en NautaDutilh. Intussen bedenken advocatenkantoren zelf ook allerlei manieren om de crisis het hoofd te bieden: er worden sabbaticals en wegblijfpremies aangeboden. En Engelse kantoren houden de pet op bij de eigen partners: die moeten zelf investeren in kantoor, nu de banken de hand op de knip houden.
Er wordt steeds vaker gevraagd om creatievere billing-oplossingen, naast het uurtje-factuurtje werk. Een groot kantoor als Houthoff is voor 60 tot 70% afhankelijk van werk dat binnenkomt via de juridische afdelingen van het bedrijfsleven. De budgetten voor het inkopen van externe juridische hulp staan, net als de winsten, onder druk. Er wordt harder onderhandeld door de afdeling inkoop van de bedrijven.
Managing partner Frans Stibbe van DLA Piper in Amsterdam meldt dat zijn kantoor door de crisis vaker verzoeken krijgt van cliënten om anders te factureren. “Waar reëel en mogelijk, komen we daar aan tegemoet,” aldus Stibbe. NautaDutilh meldt een soortgelijke toename van dergelijke verzoeken.
Arbeidstijdverkorting of sabbatical
Ondertussen probeert de advocatuur zelf ook oplossingen te bedenken voor de magere tijden. De Nederlandse vestiging van Norton Rose in Amsterdam onderzoekt de mogelijkheid van korter werken. Men bekijkt wie er geïnteresseerd is in een arbeidstijdverkorting of een sabbatical.
Norton Rose Londen stelt advocaten en partners nu al voor de keuze: of voor 30% van het salaris vier tot twaalf weken sabattical, of vier dagen per week aan de slag voor 85% van het loon. Het kantoor oogst lof met zijn onconventionele aanpak. Tot nu toe kondigde Norton Rose nog geen gedwongen ontslagen aan. De plannen van Norton Rose worden met scepsis gevolgd door partners van andere kantoren die zich afvragen of je wel een praktijk kunt draaien op vier werkdagen per week. Simmons & Simmons Londen is echter van plan het voorbeeld van Norton Rose te volgen. “In Nederland is dat niet aan de orde,” zegt Gerhard Gispen, managing partner van Simmons & Simmons.
Koude handdruk
Andere kantoren zijn minder creatief, en ontslaan personeel. DLA-Piper bijvoorbeeld, dat momenteel een geseling van het eigen personeel krijgt,omdat het tegen dumpprijzen personeel dumpt. Dertig Britse advocaten kregen naast een koude handdruk en een kartonnen doos, slechts het wettelijke ontslagminimum mee, plus één maand loon. Partners blijven buiten schot met een gemiddeld salaris van £645.000. Men is boos.
Met de liquiditeitspet langs
Hart voor de zaak. Binnen eigen kantoor met de pet langs de partners om het bedrijf er financieel weer gezond voor te laten staan. Allen & Overy (£30.000), Clifford Chance (£150.000) vroegen partners om een forse duit terug in het zakje te doen. Amerikaanse DLA-Piper partners (maximaal £150.000) gingen hun collega’s al voor.
Bange banken spelen handig op het geldtekort van kantoren. Waar voorheen het geleende geld naar de kantoren ging, wordt nu rechtstreeks aan de partners van Limited Liability Partnerships (LLP’s) zoals Linklaters, Clifford Chance en Allen & Overy uitgeleend. Die partners moeten vervolgens de cash doorsluizen naar kantoor. Via deze constructie krijgen de banken greep op de persoonlijk bezittingen van de partners, mocht het fout gaan. Die zijn door de rechtsvorm van een LLP niet persoonlijk aansprakelijk.
Wegblijfpremie
Een opmerkelijke strategie van weer Norton Rose, en ook verschillende andere kantoren: trainees die aangenomen werden voordat de echte malaise begon, krijgen een zak met geld om vooral een jaar later aan de stage te beginnen. Het levert £10.000 op als de trainee besluit zich op een andere (goedkopere) manier nuttig te maken. Die extracurriculaire activiteit moet dan wel verband houden met de juristerij. “Een jaartje betaald yoga doen is er niet bij,” meldt een woordvoerder van Norton Rose.
Snoeien in kosten
Vorige week berichtte KSU website Advocatie dat er flink is gekort op de recruteringsbudgetten van de Nederlandse kantoren; ook een graadmeter. De versobering van de kantoorstands op het Nationale Juristencongres was duidelijk zichtbaar. Er werd niet op de ouderwetse manier geronseld: met drank. Geen knallende champagnekurken en beertenders voor het talent, zoals vorig jaar. Een rolletje pepermunt kon er nog net af. (19 maart 2009)