“De Fransen rukken op in Nederland. Ik heb ze sterk leren waarderen. Ze denken vijf jaar vooruit, terwijl de Amerikanen en Engelsen vaak niet verder kijken dan het volgende kwartaal.” Dat zegt Michiel van Zijl, general counsel van GTI dat in 2001 van de beurs werd gehaald door het Franse Suez. “Als jurist ben je toch een beetje het geweten van het bestuur; ik ben ook ethical officer.”
Door Micha Kat
Sinds 2001 is GTI, dat ooit begon als onderdeel van SHV, geïncorporeerd in de energie & services-gigant Suez, een bedrijf met binnenkort 250.000 medewerkers. Deze zomer wordt een giga-fusie tot stand gebracht tussen Suez en Gaz de France. Binnen dit concern valt GTI-Suez onder de poot SES (Suez Energy Services), de dienstentak van het concern voor installaties – variërend van complete energiecentrales voor kantorencomplexen zoals Mahler op de Zuidas tot windmolenparken – en technische ondersteuning.
Met de opmerking over de ‘oprukkende Fransen’ doelt Van Zijl op ondermeer Air France, Danone en Unibail die respectievelijk KLM, Numico en Rodamco ‘opaten’. Toch niet de minste Nederlandse ondernemingen. Vanaf 2001 heeft GTI zichzelf ‘opnieuw uitgevonden’ en is nog altijd bezig met het stroomlijnen van de organisatie waar rond de 8.000 mensen werken.
Michiel van Zijl is als hoogste jurist van GTI-Suez lid van het executive team van acht, een zeldzame figuur. De Raad van Commissarissen van vier bestaat uit drie mensen van Suez. Van Zijl: “Als jurist ben je toch een beetje het geweten van het bestuur; ik ben ook ethical officer. In onze sector spelen er regelmatig ethische kwesties met juridische repercussies. Maar vanuit mijn beleving is de sector na alle ellende uit het verleden nu echt clean.”
De Legal Group
Michiel van Zijl wil dat de vier juristen in zijn groep ‘allrounders’ zijn met een focus op ondernemingsrecht, bouwrecht en aanbestedingsrecht. Ondernemingsrecht bestaat voor een belangrijk deel uit M&A dat Van Zijl samen doet met Iris van Zwieten, de ‘zwaargewicht’ uit de groep die afkomstig is van Wouters/Andersen Legal. Tot de recente deals behoren de verkoop van Leak Repairs en de aankoop van Genius Vos BV.
Grote contracten, ingewikkelde problemen bij projecten en incasso’s vallen onder ‘algemene advisering’; een veld waarop ook Sirach Kaai en Peter van der Windt actief zijn. Kaai buigt zich over bouwrecht en vooral aanbestedingsrecht. Van Zijl: “We besteden veel aan bij opdrachten voor overheden; het gaat om ongeveer 20% van onze omzet. Het is geen zeer aantrekkelijke markt, iedereen worstelt ermee.”
De papiermolen van de tenders zelf wordt decentraal gevoed, maar op het hoofdkantoor wordt wel steeds meegekeken en waar nodig ingegrepen. Van Zijl: “Vorig jaar bleek een van onze concurrenten in een aanbesteding de verplichte Model K-verklaring niet te hebben ingevuld. Op dit formulier moet de aanbesteder verklaren dat de aanbesteding rechtmatig is ingediend. Deze partij kreeg de opdracht, maar wij zijn daartegen gaan procederen en hebben de klus op die manier kunnen binnenhalen.”
Ook het bouwrecht is grotendeels ondergebracht bij Kaai. Peter van der Windt (die niet alleen meester is maar ook ingenieur) doet de verzekeringen (claims, afhandelingen, procedures tegen verzekeraars). Van Zijl: “Een van de gevolgen van onze plek onder de Suez-paraplu is dat de verzekeringen nu allemaal centraal worden ingekocht vanuit Frankrijk.” Het vierde lid van de legal group, Marlies de Gooijer, studeert nog en is dus nu (nog) te beschouwen als paralegal. Bij haar is de corporate housekeeping ondergebracht en het ‘Tenderboard’. Van Zijl: “Dat is een groep mensen met mijzelf als voorzitter die tenders van boven de € 2,5 miljoen Euro toetst op ondermeer risico’s en financiële en technische aspecten. Marlies coördineert deze groep waarvan ook onze CFO deel uitmaakt, evenals een operationeel lid van het executive team.”
Periodiek overleggen alle juristen binnen de SES-groep over diverse onderwerpen waarbij vooral grensoverschrijdende aspecten aan de orde komen. Jaarlijks komen alle juristen van SES samen, dit jaar in Barcelona.
Contract managers
Ondernemingen die grote projecten realiseren op locatie, werken in toenemende mate met contract managers. Eerder zagen we dit bij Stork, samen met Imtech en de technische poten van de grote bouwbedrijven de voornaamste concurrent van GTI. Bij GTI lopen er nu zeven rond. Dit kunnen juristen zijn, maar dat hoeft niet. Deze mensen werken onder andere als klankbord van de project managers. Van Zijl: “Zij functioneren als EHBO’ers in de projecten: het oplossen en voorkomen van kleine problemen . Wij van de legal group zijn de huisartsen die in actie komen als er een zwaarder juridisch punt speelt, zoals aansprakelijkheid. Wordt het allemaal echt heel ingewikkeld, komen de specialisten in actie, dat zijn de externe advocaten.”
Litigation
Gerelateerd aan het grote aantal projecten en de omzet wordt er door GTI-Suez weinig geprocedeerd. Er zijn de ‘reguliere’ conflicten met verzekeraars en zaken in het bouwrecht. Het jaarverslag over 2006 meldt geen procedures, maar af en toe worden er toch baanbrekende zaken gevoerd, zoals de hierboven beschreven procedure over het ontbreken van de Model K-verklaring in relatie tot de geldigheid van een aanbesteding. In net zo’n zaak moest GTI-Suez naar de rechter om gedaan te krijgen dat een energiebedrijf een zogeheten EAN-code zou afgeven die nodig is om gebruikers te kunnen koppelen aan het energienet. Michiel van Zijl: “Dit zijn de achterhoedegevechten van de monopolisten van weleer. Natuurlijk wonnen we die zaak.”
Preferred Suppliers
Het meeste werk wordt gedaan door Ploum Lodder Princen in Rotterdam: algemeen advies, litigation, M&A met Duco Lodder en Dorien ten Brink als voornaamste aanspreekpunten. Voor aanbesteding en bouwrecht is Severijn & Hulshoff nummer een. Simmons & Simmons is het kantoor van energierecht. Iman Brinkman won de hierboven genoemde procedure over de EAN-code, maar het kantoor wordt ook ingeschakeld voor M&A (Willem de Nijs Bik). De Brauw Blackstone Westbroek is preferred supplier voor mededingingsrecht (Jolling de Pree).