Er moet een in de wet verankerd kwaliteitsfonds komen om notarissen te vrijwaren van financiële en juridische gevolgen als ze een zogenoemd zwevend protocol op zich nemen. Hiervoor pleit de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) deze week in een brief aan de Tweede Kamer.
Een dergelijk kwaliteitsfonds zou wat de KNB betreft moeten worden opgenomen in de Wet op het notarisambt. Gebeurt dit niet, dan blijft de Nederlandse staat als formeel eigenaar verantwoordelijk voor de juridische en financiële gevolgen van een niet over te dragen protocol. Zo is het nu nog het geval dat de Minister van Justitie een notaris aanwijst om het protocol over te nemen, die zelf de bijbehorende kosten betaalt. ‘Met een wettelijke basis is de KNB in staat een fonds op te zetten dat onder meer tot doel heeft om (financiële) problemen met protocollen zelf op te lossen,’ aldus voorzitter Nick van Buitenen.
Zwevende protocollen zijn alle dossiers en akten die onbeheerd worden achtergelaten wanneer een notaris wordt ontslagen, komt te overlijden of failliet gaat. De minister van Justitie en Veiligheid, die formeel eigenaar is van zwevende protocollen, wijst vervolgens een notaris aan om het protocol over te nemen.
Steeds vaker willen verzekeraars zwevende protocollen niet opnieuw verzekeren tegen aansprakelijkheid, in verband met mogelijke verborgen schadeclaims. De aangewezen notaris loopt hierdoor financiële en juridische risico’s op voor dossiers waar hij eerder niet bij betrokken is geweest. Volgens de KNB weigeren notarissen daarom steeds vaker om een zwevend protocol op zich te nemen.
Van het moment dat een protocol gaat zweven tot de definitieve toewijzing aan een andere notaris moet het protocol worden waargenomen. Deze waarnemer heeft onder meer de taak om problemen op te lossen en het protocol op te schonen. Een kwaliteitsfonds zou de kosten van het opschonen, tijdelijk archiveren en verzekeren van een zwevend protocol kunnen dekken, aldus de beroepsorganisatie.
Wat de KNB betreft zouden ook de kosten voor tuchtrecht en toezicht uit het kwaliteitsfonds kunnen worden betaald. Voor 2018 zijn deze kosten begroot op 4,7 miljoen euro.