In een rechtstreeks advies deed de Raad voor de rechtspraak vandaag een klemmend beroep op de Tweede en Eerste Kamer om niet in te stemmen met het wetsvoorstel Verhoging griffierechten. De plannen zijn ondoordacht, niet te rechtvaardigen en zullen leiden tot verschraling van de rechtsvorming, aldus de Raad. Het is niet gebruikelijk dat de Raad zich direct tot de Tweede Kamer wendt.
In het advies aan de voorzitter van de Tweede Kamer wijst de Raad op het ontbreken van draagvlak in de samenleving voor verhoging van griffierechten. Het wetsvoorstel komt bovendien onvoldoende tegemoet aan de zorgen die juridische en maatschappelijke organisaties eerder hebben geuit.
De Raad voor de rechtspraak waarschuwde eerder dit jaar al voor de negatieve effecten van het wetsvoorstel op de samenleving en de economie. Dat gebeurde in het advies aan de minister van Veiligheid en Justitie, waarin de Raad ook kritiek had op het nieuw te vormen toezicht op de advocatuur.
Vrijwel het gehele juridische veld en een groot aantal maatschappelijke organisaties maakten bezwaar. Advocaten uitten hun zorgen zelfs met een manifestatie op het Plein in Den Haag. Helaas heeft het allemaal nauwelijks gehoor gevonden, schrijft de Raad nu aan de Tweede Kamer. “Het kabinet is kennelijk vastbesloten om, ook bij ontbreken van draagvlak daarvoor, de niet goed doordachte plannen door te zetten.”
Invoering van kostendekkende griffierechten maakt de gang naar de rechter vooral voor burgers, maar ook voor bedrijven, een stuk moeilijker. Er is sprake van een drastische verhoging van de tarieven voor handelszaken. In de hoogste staffels voor civiele zaken betalen partijen in eerste aanleg 12 tot 25 keer meer dan de werkelijke kosten van een bewerkelijke zaak. De verhouding tussen wat een zaak de Rechtspraak kost en het tarief dat in rekening wordt gebracht, is daarmee volledig uit het lood geslagen.
In het advies schrijft de Raad: “Rechtspraak moet worden gezien als een collectief goed dat grotendeels uit de algemene middelen dient te worden gefinancierd en waarvoor al belasting wordt betaald. […] De vele constructies die in het wetsvoorstel zijn opgenomen om de negatieve gevolgen voor de toegankelijkheid van de rechter binnen de perken te houden, helpen onvoldoende. Deze leiden veeleer tot meer bureaucratie, een moeilijk uitvoerbare regeling en het rondpompen van geld.”