Wellicht iets om rekening mee te houden bij het kiezen van een afstudeerrichting: Mergers & Acquisitions en onroerend goed liggen deze onstuimige dagen op hun gat. Insolventie- en restructuring, incasso- en arbeidsrechtsadvocaten hebben het daarentegen stervensdruk. “In Haarlem heb je een boulevard van autodealers. Ik schat dat de helft daarvan inmiddels failliet is.”
Na deze doemweek met inktzwarte economische berichten. mogen we eindelijk zeggen wat iedereen al wist: Nederland zit in een recessie. Snuggere advocatenkantoren wisten al wat komen ging en lanceerden – voor de storm echt losbarstte – speciale insolventie- en herstructureringsteams.
Hoe vertaalt de economische tegenwind zich voor de faillissementsadvocatuur? Rocco Mulder Insolventiespecialist bij Pot Jonker Seunke advocaten in Haarlem en secretaris van Insolad, de vereniging van insolventierecht advocaten: “We hebben het de afgelopen twee maanden al erg druk gehad. De verwachting was dat de echte toename in werk pas medio 2009 zou komen, maar we zien dat het nu al begonnen is.”
“Ik zie het naast mijn werk ook gewoon om me heen. In Haarlem heb je een boulevard van autodealers. Ik schat dat de helft daarvan inmiddels failliet is,” aldus Mulder. “En ik sprak zojuist iemand die afsluitingen behandelt bij KPN. Die heeft alleen maar curatoren aan de lijn. Wij verwachten een jaar met veel faillissementen. De orderstroom is bij veel bedrijven stilgevallen in oktober en november. De orders die ze hadden, werken ze nu uit maar er komt onvoldoende voor in de plaats. We gaan een druk jaar tegemoet.”
Daar lijkt het inderdaad op. Vorige week publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek de faillissementscijfers over 2008. Vorig jaar werden minder faillissementen uitgesproken, een daling van veertien procent, voornamelijk doordat eenmanszaken en natuurlijke personen minder vaak failliet gingen. Maar er gingen wel meer bedrijven en instellingen ten onder dan in 2007. 3824 om precies te zijn. Met name in vervoer opslag en communicatie. De laatste maanden van 2008 kwam de gang er echt in.
Uurtarieven
Overzee is de faillissementsgolf al een poosje aan de gang. Bij de Amerikaanse insolventieadvocaten van Kirkland & Ellis rinkelt de kassa vrolijk, nu hun diensten gewild zijn. De raadsmannen vragen meer dan $1100 per uur. Ook andere Amerikaanse kantoren vragen al uurtarieven van boven de $1000. Hier gebeurt dat niet. Nederland heeft Recofa-richtlijnenen die onafhankelijk van economische voor- of tegenspoed, min of meer gelijk blijven.
In het kielzog van de faillissementen en economische tegenspoed komen nu ook de (massa)ontslagen en dus ook toenemende werkdruk voor de secties arbeidsrecht. Bang voor ontslag hoeven arbeidsrechtadvocaten voorlopig zelf niet te zijn. Een blik op juridische vacaturesites laat een grote vraag zien naar arbeidsrechtjuristen vergeleken met de andere disciplines.
Incassobranche
Ook in de incassobranche is een duidelijke groei waarneembaar van het aantal opdrachten tot het incasseren van geldvorderingen. Volgens voorzitter Marc van Zanten van de VIA, de vereniging van incasso- en procesadvocaten en partner bij CMS Derks Star Busmann in Amsterdam heeft de malaise goede en slechte kanten voor dit deel van zijn praktijk. “Clienten hanteren een steeds strikter debiteurenbeleid. Ze nemen nu het zekere voor het onzekere, stappen eerder naar ons toe en starten veel sneller een incassoprocedure op. Men gaat uit van een worst case scenario.”
Van Zanten wijst ook op de andere kant van de zaak: “Het helpt wel als er een brief van een advocaat op de mat valt, maar je moet als advocaat wel meer actie ondernemen om ervoor te zorgen dat er ook echt aan je cliënten betaald wordt. Ook als er weinig geld is. Veel debiteuren failleren namelijk.” Van Zanten verwacht naast groei wel een uiterst stroperig jaar met betrekking tot betalingsverkeer en moeizamere incassotrajecten, waarbij het zaak is te zorgen vooraan de rij van de crediteuren te staan.
Familierecht
Heeft de crisis al effect op de werkdruk in de echtscheidingspraktijk? Het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) koppelde het aantal echtscheidingen aan het consumentenvertrouwen en kwam tot de conclusie dat die correleren met elkaar. Hoe minder vertrouwen in de economie, des te minder vertrouwen in het huwelijk en dus meer echtbreuk.
“Financiële problemen zijn natuurlijk nooit goed voor het huwelijksgeluk,” zegt de kersverse voorzitter van de Vereniging van Familierechtadvocaten en Scheidingsbemiddelaars (vFAS), Anke Mulder van Van Benthem & Keulen advocaten in Utrecht “Je ziet dat de effecten van de huidige crisis zich nu pas vertalen in ontslagen. Het aantal faillissementen is pas recent sterk gestegen. Ik verwacht daarvan pas over een jaar de effecten te zien. Een beslissing tot echtscheiding neem je niet in een dag,” aldus Mulder.