Schatrijk was ze, Marie-Antionette Carlier uit het Belgische Kalmthout. Goed voor 200 miljoen in aandelen, een kapitaal landhuis, kunst en landerijen. Ze overleed in oktober 2007, maar de Braziliaanse tak van de familie kreeg geen cent van de erfenis. Deze week werd bekend dat de familie enkele maanden voor haar dood uit het testament werd geschrapt. Carlier was toen al heel ver heen, aldus een bij de zaak betrokken notaris.
Waar gaat het geld en het kapitale landhuis dan wel naar toe? De helft gaat naar de Belgische Koning Boudewijn Stichting, en de rest gaat naar neven, nichten en verre achterneven en -nichten. De Nederlandse notaris Le Coultre uit Laren onderzoekt de zaak nu voor de Braziliaanse tak. Hij kwam er achter dat het testament vlak voor haar dood werd veranderd en bekijkt of het testament wel rechtsgeldig is. Volgens Le Coultre was mevrouw geestelijk al heel ver heen.
Dementerende vader
Ook het verhaal van journalist Philip Kooke die een boek schreef over zijn dementerende vader is illustratief. Zijn vader werd verzorgd door een Poolse die in het geheim met Kookes vader trouwde. De vrouw regelde het zo dat bij overlijden alles naar haar ging. Kooke diende een tuchtklacht in tegen de notaris die ‘hielp’ om hem te onterven. De notaris kreeg een waarschuwing van de tuchtrechter wegens stilzwijgen omtrent het beoordelen van de wilsbekwaamheid van de vader.
Er zijn steeds vaker kwesties waarin de wilsbekwaamheid van de erflater in het geding is, stelt ook de Stichting Alzheimer Nederland. Met de vergrijzing krijgt de notaris steeds vaker te maken met de vraag of de wilsbekwaamheid in het geding is.
Protocol
Reden genoeg voor de KNB om in 2005 een protocol op te stellen naar aanleiding van een noodkreet van de Stichting Alzheimer Nederland. Robert Wisse van de KNB: “De Stichting Alzheimer Nederland kwam naar ons toe met hun verhaal. We hebben toen samen met hen en andere relevante partijen een protocol opgezet om de notaris beter te wapenen, zodat hij zorgvuldig kan handelen in dit soort gevallen. Maar het blijft toch een medische aangelegenheid, de notaris moet alleen vaststellen of iemand begrijpt wat hij ondertekent. De tuchtrechter neemt er nu genoegen mee als een notaris het protocol volgt. Hij heeft dan in beginsel zorgvuldig gehandeld.”
De Stichting Alzheimer wilde eerder dat het protocol nog verder zou gaan: er zou een arts bij de procedure betrokken moeten worden. Later kwam de stichting daar op terug. Volgende maand zijn er weer gesprekken tussen de KNB en Stichting Alzheimer om te kijken hoe er toch medici betrokken kunnen worden bij de beoordeling van wilsbekwaamheid. De KNB wijst erop dat de procedure voor het opstellen van een testament vooral ook betaalbaar moet blijven.