De NOvA heeft er nogmaals op gewezen dat er maatwerk nodig is bij het toezicht op de communicatie tussen advocaten en cliënten. De Tweede Kamer buigt zich over voorgestelde wijzigingen van de Penitentiaire beginselenwet.
Als de voorstellen worden aangenomen, mag er in de toekomst visueel toezicht worden gehouden op overleg tussen cliënt en advocaat. Ook mogen gedetineerden in de Extra Beveiligde Inrichting en de Afdeling Intensief Toezicht (AIT), ook wel de EBI Light genoemd, zich nog slechts door twee advocaten laten bijstaan. De amendementen zijn bedoeld om ondermijning tegen te gaan en de veiligheid van advocaten te vergroten. Volgens de NOvA gaat het hier echter om buitenproportionele maatregelen die bovendien de vertrouwelijkheid tussen advocaat en cliënt en een steeds groter wordende groep gedetineerden onder druk zet. Ook wordt het principe van vrije advocaatkeuze ingeperkt.
Reactie NOvA
De NOvA stelt dat generieke maatregelen niet nodig zijn. Alleen in uitzonderlijke gevallen en pas na individuele beoordeling zouden de rechten van gedetineerden op deze wijze mogen worden aangetast, zo stelt de advocatenorde.
De NOvA wijst er verder op dat ook de Raad van State heeft geadviseerd tegen aantasting van het recht op vertrouwelijkheid. “Uit de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens volgt dat de vertrouwelijke communicatie tussen een gedetineerde en diens advocaat alleen in uitzonderlijke omstandigheden mag worden beperkt. Zo moet er een individuele afweging worden gemaakt. Algemene preventieve maatregelen zijn daarom niet toegestaan. Op basis van feiten en omstandigheden moet aannemelijk zijn dat in het individuele geval misbruik wordt gemaakt van vertrouwelijke communicatie met een advocaat.”
Maatregelen tegen ondermijning
In een brief aan PVV-Kamerlid Joeri Pool, voorzitter van de vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid, schreef de NOvA eerder dat de advocatuur zich zelf steeds meer wapent tegen ondermijning en druk vanuit de onderwereld. “Het afgelopen jaar is onder meer een forse toename zichtbaar van het aantal advocaten dat de weerbaarheidstrainingen volgt. In zo’n training worden deelnemers concrete handvatten aangereikt om proactief om te gaan met potentieel risicovolle situaties en hierin de juiste beslissingen te nemen. Deze stijgende trend ten aanzien van het aantal deelnemers zal naar verwachting komend jaar worden doorgezet.”
Ook vrijheid advocaten ingeperkt
Overigens ligt er nog een amendement op tafel. VVD-Kamerlid Ulysse Ellian wil dat advocaten voortaan niet meer dan twee cliënten mogen bijstaan in de EBI en de AIT. Hij wil hiermee voorkomen dat criminelen via hun advocaat berichten uitwisselen.
Lees ook: VVD: advocaat mag maximaal twee cliënten bijstaan in EBI
