Opeens ging het over het sociale gezicht van de grote advocatenkantoren tijdens de discussie bij de presentatie van de Stand van de Advocatuur op 26 maart jongstleden. Er ontstond tweespalt, en er waren excuses te horen. “We hebben de expertise niet in huis.” Een ander: “Het gaat me aan het hart!” Welk sociaal gezicht kijkt er neer op de Vogelaarwijk, door het glas van een wolkenkrabber op de Zuidas?
Vorig jaar, toen de politiek zich boog over de bezuinigingen op de sociale rechtshulp, verklaarden enkele Zuidas kantoren zich in een paginagrote advertentie in landelijke dagbladen solidair met hun confrères die, anders dan zijzelf, gefinancierde rechtshulp aanbieden. Klassieke rechtsbijstand en toevoegingen worden niet of nauwelijks gedaan door de grote kantoren. De vraag is vervolgens wel: wat doen de grote kantoren zelf eigenlijk voor de maatschappij?
De grotere kantoren hebben een punt als ze beweren dat de expertise voor de standaard rechtshulp aan particulieren vaak niet in huis is. “Het sociale verzekeringsrecht is een hele boekenplank vol hoor, dat doe je er niet zo maar even bij,” aldus Leo Spigt tijdens de discussie.
Verschrikkelijke rompslomp
”We doen vaak geen toevoegingszaken omdat we dat werk vaak niet op het niveau kunnen doen zoals we dat zouden willen. En de administratieve rompslomp is ook verschrikkelijk. Die bureaucratie, daar schrik je echt van. Niet uitnodigend,” aldus Klaas Bisschop, local managing partner van Lovells Amsterdam. Lovells kondigde vorige maand aan dat het wereldwijd zijn corporate advocaten pro bono in gaat zetten voor de fair-trade en non-profit sectoren.
Per 1 mei fuseert Lovells met het Amerikaanse Hogan & Hartson en gaat het kantoor verder als Hogan Lovells. Hogan & Hartson staat in de VS bekend om een reputatie van good citizenship, en won diverse MVO-awards (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). “We deden al pro bono werk, maar vanuit Hogan werd aangedrongen op uitbreiding van de MVO-activiteiten,” zegt Bisschop, die enkele gratis advieswerkzaamheden opnoemt aan stichtingen en start-ups. “Iedere Lovells advocaat wordt geacht daar tijd in te steken. Ook vanuit de cliënt klinkt die roep steeds vaker,” aldus Bisschop.
Geen van de gevraagde commerciële kantoren zegt toevoegingszaken te doen. En hoewel de rechtszoekende Vogelaarwijkbewoner er misschien wat bekaaid vanaf komt in de steekproeven, wordt er op andere terreinen wel veel gedaan onder de bredere noemer MVO. Men sponsort allerlei projecten, stichtingen en maatschappelijke projecten, hoewel die vaak wel wat dichter bij de belevingswereld van de partners liggen dan die van de mens aan de onderkant van de maatschappij. Maar er wordt best veel gedaan. Pro bono werk hoort daar bij, maar veelal wordt een hard cijfer over aantallen uren niet gegeven, op een enkeling na.
Greep uit projecten
Een kleine greep uit de maatschappelijke betrokkenheid van enkele grote kantoren: De Brauw Blackstone Westbroek sponsort fotografiemuseum FOAM, en uiteraard ook de informele vergaderruimte voor elitair Nederland – Het Concertgebouw. Ook bij het Nederlands Danstheater schurkt men dicht tegen koninklijke kringen aan. Daarnaast zijn er diverse, op educatie gerichte, maatschappelijke projecten. Advocaten van De Brauw lezen bijvoorbeeld drie dagen per week kinderen met een leesachterstand voor op een basisschool in Bos en Lommer. Men laat weten ook pro bono werk te doen, hoewel daar geen hoeveelheid uren aan wordt gekoppeld: een formele regeling is er niet.
Bij Clifford Chance heeft men sinds vorig jaar wel sociale targets gesteld. Van iedere CC-advocaat wordt geacht dat deze 50 uur per jaar besteedt aan pro bono werk, voor goede doelen. Ook het niet-juridisch personeel doet een duit in het sociale zakje, met tien uur per jaar. Een rekensommetje met een behoudend uurtarief levert – met ongeveer 137 advocaten – toch een bedrag van dik anderhalf miljoen euro aan werk op.