Wat kunnen het notariaat en de toezichthouder doen tegen uit het ambt ontzette notarissen die zich toch weer op de notariële adviesmarkt begeven? Hooguit waarschuwen, blijkt na de onthulling deze week dat de in 2013 ontzette notaris Boerekamp notariële diensten aanbiedt bij De Familiejurist.
De Telegraaf schreef deze week hoe ex-notaris René Boerekamp sinds ruim een jaar weer diverse notariële diensten aanbiedt – en volgens de website ook advocatuurlijke diensten en mediation –, onder het moniker De Familiejurist. Ook heeft dit kantoor volgens de krant nog een wegens fraude veroordeelde kandidaat-notaris in dienst. Op de website van De Familiejurist is niets te vinden over wie er bij het bureau werken.
Boerekamp werd in 2014 uit het ambt ontzet nadat hij bijna drie ton uit de notarispraktijk naar zijn andere bedrijf had gesluisd. De bewaringspositie van zijn kantoor werd hierdoor negatief, een doodzonde voor een notaris. Een strafzaak tegen hem wacht nog op inhoudelijke behandeling. Een medewerker van De Familiejurist wil desgevraagd niets over de kwestie zeggen, behalve ‘er werkt hier geen René Boerekamp’.
Zowel de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) als de toezichthouder – het Bureau Financieel Toezicht (BFT) – kunnen in wezen niets doen tegen (tuchtrechtelijk) veroordeelde notarissen die een juridisch adviesbureau beginnen. Dit staat hen vrij, onttrokken aan iedere vorm van toezicht. Een ander voorbeeld hiervan is de in 2017 uit het ambt gezette notaris Buurke, nu actief is Buurke Notarieel Advies. Zij mogen weliswaar adviseren en zelfs conceptakten opmaken, maar deze vervolgens niet passeren. Hiervoor zal een consument alsnog de stap naar een volbloed notariskantoor moeten zetten.
Veiligheidsklep
Het BFT is kortom niet bevoegd om op te treden tegen ontzette ex-notarissen die weer juridisch advies gaan geven. “Het BFT houdt toezicht op notarissen,” reageert BFT-directeur Marijke Kaptein. “Wanneer notarissen zich niet gedragen conform wet- en regelgeving, en wij constateren dat, dan kunnen we daar een gepaste handhavingsmaatregel op nemen. We kunnen onze blik niet richten op een andere persoon werkzaam in enig juridisch beroep.”
De KNB kan uiteraard ook niet voorkomen dat een ontzette notaris zo’n adviesbureau begint, aldus voorzitter Nick van Buitenen. “Als je het notariële vak verlaat of als notaris uit het ambt wordt ontzet, ben je automatisch geen lid meer van de KNB en hebben wij niets meer over je te vertellen.”
Wel heeft de KNB ooit een beleidsregel in het leven geroepen, die het aan notariskantoren verbiedt om samen te werken met uit het ambt ontzette notarissen. “Kortom: het is in dit concrete geval niet toegestaan dat een notariskantoor samenwerkt met De Familiejurist,” zegt Van Buitenen. “Al is het de vraag of iedere notaris weet waar een ontzette notaris werkzaam is. Als we erachter komen dat een ontzette notaris weer actief is op de markt, waarschuwen we hier actief voor: met deze partij mag je niet samenwerken. Dat hebben we in het geval van De Familiejurist ook gedaan.” Voor het BFT is dit een goede ‘veiligheidsklep’, zegt directeur Kaptein hierover.
Mocht de KNB een notariskantoor betrappen op een samenwerking met een ontzette notaris, dan is een tuchtprocedure een mogelijkheid. Al heeft dit volgens Van Buitenen niet altijd zin, omdat dergelijke procedures lang duren. “We gaan in zulke zeldzame gevallen liever het gesprek aan, samen met de toezichthouder.”
Verder raadt Van Buitenen consumenten aan om altijd direct naar de notaris te gaan. “Natuurlijk, je kunt met een conceptakte van een adviesbureau naar de notaris stappen. Maar die mag dat advies niet blind overnemen of die akte zonder controle passeren. De notaris is immers verplicht eerst te toetsen de specifieke wensen van de klant wel goed verwoord zijn. Daardoor moet een fors deel van het proces over, wat juist kan leiden tot extra kosten voor de klant.”
