• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer
  • Nieuwsbrief
  • Magazine
  • Webshop
  • Contact en colofon

Advocatie

Dé nieuwssite voor advocaten, notarissen en juristen

  • Actueel
    • Nieuws
    • Business
    • Tuchtrecht
    • Nieuwe uitdaging
    • Deals
    • Human Interest
    • Opinie en blogs
    • Buitenland
  • AI, tech & legal
  • Podcasts
  • De Stand
    • Advocatuur Top 50
    • Notariaat Top 30
    • Archief De Stand
  • Uitgelicht
  • Vacatures
  • Opleidingen
  • Partners
    • Howden
    • OSR
    • PO-Online

Column: AI in de advocatuur gaat verder dan ‘roeptoeteren’

16 augustus 2023 door Jeroen Zweers

Legal tech-columnist Jeroen Zweers is aangenaam verrast door de plek die AI in een korte tijd heeft veroverd in de toekomstplannen van de normaliter sceptische juristerij. ‘Er lijkt beweging te komen in het toekomstbestendig maken van de sector,’ schrijft hij.

Amper een maand geleden pleitte ik er in mijn vorige column voor dat advocatenkantoren generatieve AI, zoals de chatbot ChatGTP, een kans zouden geven. Generatieve AI is een vorm van artificial intelligence waarmee automatisch teksten, afbeeldingen, audio en andere content kunnen worden gegenereerd.

Dit gebeurt op basis van een opdracht of een vraag. Een AI-model genereert content aan de hand van de opdracht, en put hierbij uit een zeer uitgebreide set aan data waarmee het generatieve model is getraind.

Ik ben ervan overtuigd dat de inzet van deze vorm van kunstmatige intelligentie kan bijdragen aan de broodnodige vergroting van de klantgerichtheid, efficiëntie in de juridische sector kan verhogen en zo ook de toegang tot het recht kan verbeteren.

Aangenaam verrast

Inmiddels ben ik aangenaam verrast door de plek die deze AI in zo’n korte tijd heeft kunnen veroveren in de (nabije) toekomstplannen van de juridische sector. Het meest verrassende is dat niet alleen de corporate juridische afdelingen, maar ook de advocatenkantoren zich roeren.

Waar we gewend zijn dat de advocatenkantoren zelf nogal sceptisch tegenover technologie en innovaties staan, terwijl hun klanten – de corporates – wel volop innoveren, zie ik nu dat de twee groepen gelijktijdig stappen zetten.

Blijkbaar zien ook advocatenkantoren in dat AI ontwikkelingen met zich meebrengt waarmee ze moeten meebewegen. Niet alleen zullen ze AI moeten inzetten om beter te kunnen afstemmen op de wensen en het handelen van hun klanten; ze zien ook in dat de jonge generatie juristen zonder uitzondering AI zullen gebruiken. Ze kunnen dat dus maar beter reguleren, zodat dit veilig gebeurt.

Kantoren beseffen dat AI het advocatenwerk in zijn kern gaat veranderen. Kunstmatige intelligentie kan namelijk grote hoeveelheden informatie samenvatten, en kan volledige documenten opstellen. Dit zijn belangrijke routinewerkzaamheden van de jurist, vooral van junior juristen die veel onderzoek doen.

Verloren banen en omzetdaling

De verwachting is dan ook dat door de komst van AI juridische banen verloren gaan. Onderzoek naar geanonimiseerde data van LexisNexis over tijdregistraties van advocatenkantoren bevestigt dit. Ongeveer twintig procent van de juridische taken zou kunnen worden geautomatiseerd door AI. Hetgeen zou resulteren in een omzetdaling van maar liefst 23,5 procent voor advocatenkantoren in de aankomende twee jaar.

In de komende jaren zullen vooral de routinematige juridische taken niet meer door mensen, maar door AI worden uitgevoerd. Hierdoor wordt het aantal declarabele uren drastisch verlaagd, waarbij de grootste ‘klappen’ vallen bij de uren van junior advocaten.

Deze verwachting levert blijkbaar de benodigde druk op bij ook de advocatenkantoren zelf om ‘iets’ met AI te gaan doen. Er worden wereldwijd – vooral in de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk – dan ook verschillende experimenten door en met advocatenkantoren gestart voor het gebruik van AI in de juridische praktijk. Kantoren moedigen hun advocaten aan om te experimenteren met AI, met hun klanten te brainstormen over het gebruik ervan en na te denken over manieren waarop ze deze technologie kunnen gebruiken om waarde te creëren.

Enigszins gerust

Ik voel me door dit schijnbare bewustzijn bij advocaten enigszins gerustgesteld. Er lijkt beweging te komen in het toekomstbestendig maken van de sector, door de omarming van deze nieuwe technologie door de kantoren.

Wat me met name geruststelt, is dat het deze keer verder gaat dan alleen vanwege promotiedoeleinden roeptoeteren dat een kantoor thuis is in deze nieuwste hype. Er wordt nu wel degelijk echt geïnvesteerd. Grote advocatenkantoren, lanceren hun eigen interne chatbots, gebaseerd op de technologie van ChatGTP.

Zo lanceerde Dentons op 1 augustus haar “fleetAI”, een bot waarmee de advocaten van het kantoor juridisch onderzoek kunnen doen, juridische inhoud kunnen genereren en relevante juridische argumenten kunnen identificeren. Met een tweede bot kunnen juridische documenten worden geüpload, zodat bijvoorbeeld clausules en verplichtingen eruit kunnen worden geëxtraheerd, geanalyseerd en opgevraagd.

Ook in Nederland wordt er achter de schermen van (naar mij bekend is) vijf grote kantoren hard gewerkt aan de verkenning van de mogelijkheden van generatieve AI. Hier worden advocaten bijvoorbeeld getraind in ‘prompting’: hoe ze goede vragen kunnen stellen aan generatieve AI.

Niet gebruiken als Google

Men gebruikt generatieve AI vaak als Google. Maar daarmee krijg je geen goede resultaten: je moet doorvragen om bruikbare antwoorden te krijgen en vervolgens moet je leren hoe je met deze antwoorden omgaat. Deze training kan (en moet eigenlijk) door ieder kantoor worden ingezet.

AI wordt bij de kantoren nu nog vooral toegepast om samenvattingen en simpele correspondentie te schrijven, maar daarnaast worden ook experimenten gestart om met generatieve AI data van uitgevers te bevragen. Ik merk dat men het nog lastig vindt om te experimenteren met eigen data, vanwege zorgen over privacywetgeving en angst voor het weglekken van de eigen knowhow.

Daarom heb ik zelf een research-initiatief ontwikkeld, in samenwerking met een gerenommeerd IT-bedrijf, voor de inzet van AI bij twee corporate juridische inhouse-afdelingen en een groot advocatenkantoor. Dit om hun interne kennis beter te kunnen (her)gebruiken. Binnenkort kan ik jullie meer vertellen over dit ‘second brain’-project.

Structuur en cultuur aanpassen

Hoezeer ik ook aangenaam verrast ben door de omarming van AI, denk ik nog steeds dat de meeste advocatenkantoren terughoudend zullen zijn. Zij zullen óf de kat uit de boom kijken óf iedere kans aangrijpen om de risico’s van AI te benadrukken.

De gevestigde structuur en cultuur van de advocatenkantoren staat succesvolle implementatie van AI-initiatieven in de weg. Daarom zal de sector aanpassingen moeten doorvoeren in deze structuur en cultuur om optimaal te kunnen profiteren van AI.

Zo adviseer ik om het systeem van uurtje-factuurtje zo snel mogelijk achter ons te laten en over te stappen op een ander systeem van prijsstelling, gebaseerd op productdenken, zoals vaste prijzen voor een taak of project. Het aantal declarabele uren zal immers afnemen.

Stap op de AI-trein

Daarnaast is het belangrijk om meer andersoortige medewerkers aan te trekken. In de nabije toekomst zul je wellicht minder juristen nodig hebben, maar juist meer technologische kennis en vaardigheden om AI te kunnen beheren en ontwikkelen. Hier hoort bij dat je een meer open en innovatieve cultuur creëert, waarin niet alleen de juridische kennis, maar ook andere invalshoeken worden gewaardeerd.

Het is duidelijk: AI wordt omarmd, ook door de advocatuur, en zal zich snel verder ontwikkelen. Stap op deze (al rijdende) AI-trein, en zorg ervoor dat je niet achterblijft. Verdiep je in de risico’s, want die zijn er zeker. Betrouwbare AI vraagt expertise, openheid en doorlopende controle, maar vooral om bewust gebruik. Accepteer dat deze risico’s er zijn, maar laat je er niet door weerhouden de vele kansen van AI te benutten.

Column – Je werktijd is waardeloos

Lees meer

Column – The big bang: GPT-5

Lees meer

Column – Kop dicht en doorwerken

Lees meer

Kan legal tech een existentiële crisis krijgen? Over AI, alignment en iets te initiatiefrijke assistenten

Lees meer

Opinie: Nee, advocatenkantoren voeren cliëntdata niet aan ChatGPT

Lees meer

Bedrijfsjuristen eisen transparantie over gebruik AI door advocatenkantoren

Lees meer

Filed Under: AI, tech & legal, Opinie en blogs

Vorige artikel
Loondoorbetaling tijdens vakantie van zieke werknemers, hoe zit dat juridisch?
Volgende artikel
Column: Over de verborgen tragiek van autonomie

Primary Sidebar

Topvacatures

Meer vacatures

Opleidingen & events

Officiële opleiding Gespreksleider Intervisie

Online Patroonscursus

Online training AI, ChatGPT, GenIA-L & Copilot: Toepassingen in de juridische praktijk

Cursus AI Governance & Compliance: Veilige toepassing van AI in juridische/fiscale praktijk

Geavanceerd prompten voor advocaten & juristen – ChatGPT, Copilot en GenIA-L

Meer Sdu Opleidingen

OverFusies

Magazine

Magazine

Best gelezen

  • Ex-advocaat uit Limburg krijgt schrapping na achterlaten cliënten

  • Nieuwe Uitdaging bij… Stijl, Evers Soerjatin en NautaDutilh

  • Het Bevolkingsonderzoek datalek: waarom schade zo moeilijk aantoonbaar is

  • Column – Je werktijd is waardeloos

  • Advocaten overspoeld met vragen na nieuw EU-VS handelsakkoord

Meer AI content

19 AI-basistermen voor juristen: Een handig woordenlijstje

Aan de slag met AI-geletterdheid – opleidingsaanbod

GenIA-L: de slimme AI-toepassing die jouw (advies)praktijk transformeert

AI OPLEIDINGEN

Ben je klaar om een stap te zetten in de wereld van AI? Wil jij de mogelijkheden van (generatieve-)AI optimaal en verantwoord benutten binnen jouw organisatie?

Lefebvre-Sdu heeft verschillende opleidingen die jou helpen om de kracht van AI in jouw werk te benutten. Na afloop ben je niet alleen in staat om de impact van AI op jouw organisatie te beoordelen, maar ben je ook volledig op de hoogte van het juridisch kader en kun je AI-toepassingen binnen de geldende regelgeving implementeren.

Bekijk het cursusaanbod

Alle opleidingen, of variaties hiervan, bieden we ook in-company aan.

Recente berichten

  • Nederlandse overnamemarkt laat lichte groei zien ondanks economische onzekerheden
  • Nieuwe Uitdaging bij… Stijl, Evers Soerjatin en NautaDutilh
  • Het Bevolkingsonderzoek datalek: waarom schade zo moeilijk aantoonbaar is
  • Column – Je werktijd is waardeloos
  • Eerste Legal Rebel Awards uitgereikt tijdens SAIL Amsterdam

Recente reacties

    Archieven

    • augustus 2025
    • juli 2025
    • juni 2025
    • mei 2025
    • april 2025
    • maart 2025
    • februari 2025
    • januari 2025
    • december 2024
    • november 2024
    • oktober 2024
    • september 2024
    • augustus 2024
    • juli 2024
    • juni 2024
    • mei 2024
    • april 2024
    • maart 2024
    • februari 2024
    • januari 2024
    • december 2023
    • november 2023
    • oktober 2023
    • september 2023
    • augustus 2023
    • juli 2023
    • juni 2023
    • mei 2023
    • april 2023
    • maart 2023
    • februari 2023
    • januari 2023
    • december 2022
    • november 2022
    • oktober 2022
    • september 2022
    • augustus 2022
    • juli 2022
    • juni 2022
    • mei 2022
    • april 2022
    • maart 2022
    • februari 2022
    • januari 2022
    • december 2021
    • november 2021
    • oktober 2021
    • september 2021
    • augustus 2021
    • juli 2021
    • juni 2021
    • mei 2021
    • april 2021
    • maart 2021
    • februari 2021
    • januari 2021
    • december 2020
    • november 2020
    • oktober 2020
    • september 2020
    • augustus 2020
    • juli 2020
    • juni 2020
    • mei 2020
    • april 2020
    • maart 2020
    • februari 2020
    • januari 2020
    • december 2019
    • november 2019
    • oktober 2019
    • september 2019
    • augustus 2019
    • juli 2019
    • juni 2019
    • mei 2019
    • april 2019
    • maart 2019
    • februari 2019
    • januari 2019
    • december 2018
    • november 2018
    • oktober 2018
    • september 2018
    • augustus 2018
    • juli 2018
    • juni 2018
    • mei 2018
    • april 2018
    • maart 2018
    • februari 2018
    • januari 2018
    • december 2017
    • november 2017
    • oktober 2017
    • september 2017
    • augustus 2017
    • juli 2017
    • juni 2017
    • mei 2017
    • april 2017
    • maart 2017
    • februari 2017
    • januari 2017
    • december 2016
    • november 2016
    • oktober 2016
    • september 2016
    • augustus 2016
    • juli 2016
    • juni 2016
    • mei 2016
    • april 2016
    • maart 2016
    • februari 2016
    • januari 2016
    • december 2015
    • november 2015
    • oktober 2015
    • september 2015
    • augustus 2015
    • juli 2015
    • juni 2015
    • mei 2015
    • april 2015
    • maart 2015
    • februari 2015
    • januari 2015
    • december 2014
    • november 2014
    • oktober 2014
    • september 2014
    • augustus 2014
    • juli 2014
    • juni 2014
    • mei 2014
    • april 2014
    • maart 2014
    • februari 2014
    • januari 2014
    • december 2013
    • november 2013
    • oktober 2013
    • september 2013
    • augustus 2013
    • juli 2013
    • juni 2013
    • mei 2013
    • april 2013
    • maart 2013
    • februari 2013
    • januari 2013
    • december 2012
    • november 2012
    • oktober 2012
    • september 2012
    • augustus 2012
    • juli 2012
    • juni 2012
    • mei 2012
    • april 2012
    • maart 2012
    • februari 2012
    • januari 2012
    • december 2011
    • november 2011
    • oktober 2011
    • september 2011
    • augustus 2011
    • juli 2011
    • juni 2011
    • mei 2011
    • april 2011
    • maart 2011
    • februari 2011
    • januari 2011
    • december 2010
    • november 2010
    • oktober 2010
    • september 2010
    • augustus 2010
    • juli 2010
    • juni 2010
    • mei 2010
    • april 2010
    • maart 2010
    • februari 2010
    • januari 2010
    • december 2009
    • november 2009
    • oktober 2009
    • september 2009
    • augustus 2009
    • juli 2009
    • juni 2009
    • mei 2009
    • april 2009
    • maart 2009
    • februari 2009
    • januari 2009
    • december 2008
    • november 2008
    • oktober 2008
    • september 2008
    • augustus 2008
    • juli 2008
    • juni 2008
    • mei 2008
    • april 2008
    • maart 2008
    • februari 2008
    • januari 2008
    • december 2007
    • november 2007
    • oktober 2007
    • november 2006
    • oktober 2006
    • april 2006
    • juni 2005
    • mei 2005
    • april 2005
    • februari 2005
    • april 2004

    Categorieën

    • aanbesteding & omgevingsrecht
    • Aansprakelijkheid
    • Actueel
    • Agenda
    • AI
    • AI, tech & legal
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht
    • Arbeidsrecht & sociale zekerheid
    • Bedrijfsjurist en advocaat
    • Berkely Bridge
    • Beroepsvaardigheden
    • Bestuurs(proces)recht
    • Bouwrecht
    • Buitenland
    • Burgerlijk (Proces)recht
    • Burgerlijk (Proces)recht en contracten
    • Business
    • Chemische Veiligheid
    • Column
    • Corona
    • Deals
    • Dealtalk
    • Erfrecht
    • Financieel
    • Financieel recht
    • Fiscaal
    • Fiscaal Recht
    • Gezondheidsrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Human Interest
    • Huurrecht
    • Huurrecht
    • ICT & Privacy
    • Incompany
    • insolventie en ondernemingsrecht
    • Instagram
    • Intellectueel Eigendomsrecht
    • Intellectuele Eigendomsrecht
    • Internationaal en Europees Recht
    • Interview
    • Jeugdrecht
    • Juridisch ondersteuner
    • Lexxyn Groep
    • Mediation
    • Mercedes-Benz
    • Mutsaerts
    • Nieuwe uitdaging
    • Nieuws
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Notariaat
    • Ondernemingsrecht
    • Onderwijsrecht
    • Opinie en blogs
    • Overheid Bedrijfsvoering
    • Overheid Bestuur
    • Overheid Ruimte & milieu
    • Overheid Sociaal
    • Overheid Veiligheid
    • Personen- en familierecht
    • Personen- en familierecht
    • PO Deal aanbod
    • Podcasts
    • Privacyrecht
    • schade en verzekering
    • SDU events
    • Straf (Proces)recht
    • Tuchtrecht
    • Uitgelicht
    • vacatures
    • Vastgoed- & Huurrecht
    • Veiligheid
    • Vlogs
    • Vreemdelingenrecht
    • Wagner Group
    • Wieringa
    • YER Legal

    Meta

    • Login
    • Berichten feed
    • Reacties feed
    • WordPress.org

    Footer

    • Nieuws
    • Business
    • Human Interest
    • Innovatie & Tech
    • Opinie en blogs
    • Tuchtrecht
    • Gouden Zandlopers
    • Top 50 Advocatuur
    • Top 30 Notariaat
    • Advocatie Magazine
    • Vacatures
    • Partners
    • Facebook
    • LinkedIn
    • Instagram
    • Youtube
    • Nieuwsbrief
    • Contact en colofon
    • Meld nieuws
    • Adverteren
    • Vacature indienen

    Advocatie is een uitgave van
    Lefebvre Sdu
    Maanweg 174
    2516 AB Den Haag

    Powered by Lefebvre Sdu

    • Disclaimer
    • Privacy Statement & Cookieverklaring
    lefebvre SDU

    Het laatste nieuws van Advocatie
    twee keer per week in je mail
    ?

    Meld je aan voor onze nieuwsbrief:

    Aanmelden

    ×