Over het controversiële WK-voetbal in Qatar is het laatste woord nog niet geschreven. Ook advocaat en Advocatie-columnist Jaap Baar doet een duit in het zakje. ‘Het zou een mooie zet zijn om de FIFA te ontbinden, vanwege de strijd met de openbare orde.’
Het WK-voetbal is van start gegaan. Naast alle controverse en misstanden die er in de aanloop naar het wereldkampioenschap al boven zijn komen drijven, kwam daar kort voor de aftrap van de eerste wedstrijden nog het een en ander bij. Zo bleek dat veel van de accommodaties helemaal niet af zijn en dat door het regime betaalde fans kunnen fluiten naar de hun beloofde dagvergoeding. Daarnaast mag men niet drinken in het stadion, hetgeen toch de meest forse inbreuk op een mensenrecht is (veel bier drinken lijkt mij de enige reden om überhaupt voetbal te kijken, maar dat terzijde).
Veel erger is natuurlijk nog dat van tevoren steeds is gezegd dat tijdens het WK in Qatar regenboogvlaggen en andere uitingen van inclusie zouden zijn toegestaan en men zogezegd dus niets te vrezen had, in een land waar ‘homoseksueel gedrag’ normaal gesproken op drie jaar cel kan rekenen.
Groot financieel belang
Inmiddels blijkt echter dat supporters in een regenboogshirt of met een regenboogbandje het stadion niet inkomen. De FIFA verbood kort voor de aftrap van de eerste wedstrijden het dragen van een regenboogband, op straffe van een gele kaart. Ook het Belgische trainingsshirt, dat regenboogkleuren in zich heeft, is verboden en zelfs het woord ‘love’ in de kraag van sommige shirts moet worden afgeplakt.
De voorzitter van de KNVB gaf aan het niet met het besluit eens te zijn en ‘voor het blok te staan’. Ze zei letterlijk: “En nu kunnen we geen kant op (…).” De KNVB, het Nederlands Elftal en al die andere landen onderwerpen zich echter vrijwillig aan de FIFA. Ze kunnen het lidmaatschap desgewenst gewoon opzeggen. We kunnen dus wel degelijk een kant op, maar dat willen we niet. Want aan die vrijwillige onderwerping hangt een groot financieel belang.
Dat geld komt uit de inkomsten van de FIFA, die grotendeels bestaan uit de verkoop van uitzendrechten. Hoeveel geld de NOS voor de uitzendrechten heeft betaald is niet bekend. Voor de rechten van de kwalificatiewedstrijden ging het echter al om negen ton per wedstrijd. Het zal dus om een aanzienlijke rekening gaan, grotendeels bestaande uit belastinggelden.
Belastinggeld naar de FIFA
De Nederlandse overheid zet zich actief in ter bestrijding van discriminatie en racisme, bijvoorbeeld middels strengere wetgeving. In de voorgangsbrief over de aanpak van discriminatie en racisme werd nog expliciet gerefereerd aan voetbal en het plan ‘Ons voetbal is van iedereen – Samen zetten wij racisme en discriminatie buitenspel’. Een plan van verschillende ministeries en de KNVB, om racisme en discriminatie in het voetbal te voorkomen, signaleren en sanctioneren.
Tegelijkertijd vloeit een deel van ons belastinggeld dus (indirect) naar een organisatie die racisme en discriminatie gewoonweg in stand houdt. Een organisatie waar bovendien corruptie welig tiert. Dat geld vloeit weer deels terug naar diezelfde KNVB, die op nationaal niveau van alles zegt te willen doen, maar zich in ruil voor die zak geld onderwerpt aan de FIFA; die elke uiting van antiracisme verbiedt en die een WK organiseert in een land waar ze van mensenrechten geen kaas hebben gegeten.
Rechtspersoon ontbinden
Eén van de uit de (eerdergenoemde) aanpak van discriminatie en racisme voortgevloeide wetswijzigingen is de, op 1 januari 2022 in werking getreden, uitbreiding van de mogelijkheid een rechtspersoon te ontbinden. Dat is mogelijk als het doel of de werkzaamheid van een rechtspersoon in strijd is met de openbare orde. Lid 3 bepaalt dat het doel of de werkzaamheid in strijd met de openbare orde wordt vermoed te zijn als dat leidt tot of klaarblijkelijk dreigt te leiden tot aantasting van de menselijke waardigheid, geweld of het aanzetten tot haat of discriminatie.
Je zou kunnen betogen dat sprake is van deze klaarblijkelijke dreiging, door een WK te organiseren in een land waar mensenrechten niet worden gerespecteerd, waar het risico bestaat op vervolging vanwege geaardheid en waar de werkzaamheid ook met zich brengt dat iedere uiting waarmee stelling wordt genomen tegen racisme, haat of discriminatie wordt verboden. De organisatie is bovendien ook nog eens behoorlijk corrupt te noemen en kent meer leden dan de VN, waardoor de klaarblijkelijke dreiging mijns inziens vrij groot is. Tel daarbij op het feit dat je in stadions geen bier mag drinken en de aantasting van de menselijke waardigheid is compleet.
Heel lang geleden zetelde de FIFA nog in Nederland. Inmiddels zitten ze al geruime tijd in Zurich, ik weet niet of ze daar ook een artikel 2:20 BW kennen. Anders zou het mooie zet zijn om die organisatie te ontbinden, vanwege de strijd met de openbare orde.
Het huidige WK op tv boycotten zal weinig zin hebben, uw belastinggeld voor de uitzendrechten is toch al overgemaakt. Dus kijk vooral als u wilt kijken. Mocht voetbal u niets interesseren of mocht u toch uit principe het WK willen boycotten, er is ook Rugby te zien dit weekend. Zowel op tv, als langs de lijn in Den Haag aan de Beresteinlaan – mocht u uw columnist in actie willen zien.
